■ ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးသွားတဲ့ နေအိမ်တွေကို အခုချိန်ထိ ပြန်မဆောက်နိုင်သေး
(ရခိုင်မှာ အဆောက်အဦး ၃,၀၀၀ ထက်မနည်း ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေ ခန့်မှန်းပြော)
ရခိုင်မှာ ဖုန်းလိုင်းနှင့် အင်တာနက် ပြတ်တောက်နေဆဲဖြစ်၍ မုန်တိုင်းသတင်း မသိရသလို လူမှုစီးပွားလည်ပတ်ခြင်းမှာ ထိခိုက်နေကြ
ရခိုင်ပြည်ထဲက မြို့နယ်အချို့နှင့် ကျေးလက်ဒေသအများအပြားတွင် ဖုန်းလိုင်းများ ပြတ်တောက်မှုရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ လတ်တလော ဖုန်းလိုင်းများပြတ်တောက်မှုရှိနေဆဲဖြစ်သည့် ဒေသများမှာ မြောက်ဦးက ရပ်ကွက်အချို့နှင့် ကျေးရွာများ၊ မင်းပြားမြို့၊ ကျောက်တော်မြို့နယ်မှ ပီချောင်းနှင့် တစ်ခြားကျေးလက်ဒေသတချို့၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်တစ်ခုလုံးနီးပါး၊ စစ်တွေမြို့နယ်မှ ကျေးရွာအချို့၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်တစ်ခုလုံး၊ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်နှင့် မောင်တောမြို့နယ်၊ သံတွဲမြို့နယ်နှင့် အမ်းမြို့နယ်မှ ကျေးလက်ဒေသအချို့ဖြစ်ပြီး ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ဖုန်းလိုင်းနှင့် အင်တာနက် မရခြင်းကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် မုန်တိုင်းငယ်၊ ပြည်မက ရေကြီးရေလျှံသတင်းများကို မသိရကြောင်း မြောက်ဦးမြို့နယ် လေးမြို့မြစ်ကမ်းဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ ” မုန်တိုင်းရှိတယ်၊ ရေကြီးမယ်ဆိုတဲ့ သတင်း လုံးဝ မသိရဘူး။ ဖုန်းလိုင်းလည်းမရ၊ အင်တာနက်ကလည်းမရ၊ ဒီမှာ မိုးကတော့ တအားရွာတယ်။ ဒီနေ့တော့
ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် နေအိမ်များ ယခုထိ ပြန်မဆောက်နိုင်သေး
(ရခိုင်မှာ အဆောက်အဦး ၃,၀၀၀ ထက်မနည်း ပျက်စီးခဲ့ဟု ဒေသခံများ ခန့်မှန်းပြော) တိုက်ပွဲကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် ရခိုင်ပြည်အတွင်းက နေအိမ်များကို ၁၀ လတာ ကြာမြင့်လာသော်လည်း ယခုအချိန်အထိ ပြန်လည်ဆောက်လုပ် နေထိုင်နိုင်ခြင်းမရှိသေးကြောင်း ပျက်စီးသွားသည့် ကာယကံရှင်များက ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့် စစ်ကောင်စီနှင့် AA တို့တိုက်ပွဲအတွင်း အပါအဝင် စစ်ကြောင်းထိုး ဝင်ရောက်မီးရှို့ခြင်းများကြောင့် နေအိမ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော် ပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားခဲ့ရသည်။ ပေါက်တောမြို့မှာတွင် လူနေအိမ် ၂,၅၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဘာသာရေးအဆောက်အဦးများ၊ ဌာနဆိုင်ရာအဆောက်အဦးများ၊ စာသင်ကျောင်းများနှင့် ပြည်သူပိုင်အဆောက်အဦး စုစုပေါင်း ၂,၆၀၀ ခန့်ရှိကာ ယင်းအထဲမှ နေအိမ်နှင့် အဆောက်အဦး ၄၀၀ ထက်မနည်း ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။
ရခိုင်မှာ ၈ လကျော်အတွင်း အရပ်သား ၃၁၀ ကျော် သေဆုံး
၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်မှ စက်တင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့အထိ ရခိုင်ပြည်အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးသူ ၃၁၁ ဦးရှိခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ နိုင်ငံတဝန်းမှာ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ (မြန်မာစစ်တပ်) ကြောင့် အမျိုးသမီး ၄၅၁ ဦးနှင့် အမျိုးသား ၉၁၁ ဦး စုစုပေါင်း ၁၃၆၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီး ရခိုင်က ၃၁၀ ကျော်ပါဝင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ သေဆုံးသူများအားလုံးကို အမည်နှင့်တကွ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပြီး အသက် ၁၈ နှစ်အောက် သေဆုံးသူ ၁၇၉ ဦးနှင့် အသက် ၆၀ နှစ်အထက်
ရခိုင်က ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် ဒေသခံပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားလည်ပတ်မှု ခက်ခဲနေကြဆဲ
ရခိုင်ပြည်အတွင်း သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများတွင် ဒေသခံပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးနှင့် လူမှုစီးပွား လည်ပတ်မှုမှာ ခက်ခဲနေကြဆဲဖြစ်ကြောင်း မြို့ခံများက ပြောဆိုကြသည်။ သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ကာလ ၆ လခန့်ကြာလာသည့် ရခိုင်ပြည်ထဲက မြို့များမှာ ကုန်စည်ဈေးများ အဆမတန်မြင့်မားနေခြင်း၊ ဖုန်းလိုင်းနှင့် အင်တာနက်လိုင်းမရခြင်း၊ ဌာနဆိုင်ရာရုံးများနှင့် ဆေးရုံဆေးခန်းများ ပုံမှန်လည်ပတ်နိုင်ခြင်း မရှိသေး၍ ဒေသခံပြည်သူများမှာ တစ်ရက်တာ ရှင်သန်လည်ပတ်ခြင်းကို ခက်ခက်ခဲခဲ ရုန်းကန်နေရကြောင်း သိရသည်။ ထိန်းချုပ်မြို့များမှာ ကုန်စည်ဈေးများသည် တိုက်ပွဲကာလထက် ပိုမြင့်တက်နေခြင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ မရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ကျောက်တော်မြို့ခံ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်ရှင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “တိုက်ပွဲဒဏ်တွေကို အခုမှ ပိုခံစားမိသလိုဖြစ်နေတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တုန်းက ဒီလောက်ထိမခက်ခဲခဲ့ဘူး။ ကုန်စျေးတက်ရင်လည်း တိုက်ပွဲပြီးရင် ပြန်ကျသွားမှာပဲဆိုပြီး တွေးခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် စျေးကပြန်မကျတဲ့အပြင် ပိုတောင်မြင့်လာသေးတယ်။
ရခိုင်က စစ်ရှောင်အများစု အငတ်ဘေးဖြင့် ရင်ဆိုင်လာရ
ရခိုင်ပြည်မှာ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသူ ဒုက္ခသည် ၆ သိန်းကျော်ရှိပြီး လက်ရှိတွင် ဒုက္ခသည်များမှာ အငတ်ဘေးဖြင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြောင်း စစ်ရှောင်များက ပြောဆိုကြသည်။ စစ်တွေမြို့နယ်က စစ်ကောင်စီ နှင်ထုတ်ခဲ့သည့် ပလ္လင်ပြင်၊ အောင်တိုင်၊ ဝါဘိုနှင့် အမြင့်ကျွန်းအပါအဝင် တခြားကျေးရွာ အများအပြားက ဒေသခံများမှာ စစ်ရှောင်နေပြီး စားဝတ်နေရေး အလွန်ခက်ခဲနေသည်ဟု သိရသည်။ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့က ဒေသခံပြည်သူများမှာ အလုံးစုံ မြို့ထဲသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ကျွဲထိုး၊ သလူမော်၊ ခမောင်းတော၊ အောင်ဇေယျနှင့် တခြားကျေးရွာအချို့တွင် စစ်ရှောင်နေကြပြီး စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်တောက်နေပြီဟု ရွာသားများက ပြောသည်။ ပေါက်တောမြို့နယ်တွင်လည်း တောင်ဦးမော်၊ သဲခုံ၊ ကြိမ်ခွေမော်အပါအဝင် ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော၊ သံတွဲ၊ ဂွမြို့နယ်တို့တွင်
စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြောင့် ဒဏ်ရာရ စစ်သုံ့ပန်းများကို AA က ဆေးကုပေး
မောင်တောမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်း ဖမ်းဆီးရမိသည့် စစ်သုံ့ပန်းများအား ခေတ္တထိန်းသိမ်းထားသည့် လေးမိုင် နခခ-၂ တပ်စခန်းကို အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက စက်တင်ဘာလ ၉ ရက် ည ၉ နာရီခွဲတွင် ဂျက်ဖိုက်တာဖြင့် လေကြောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ AA ၏ အကျဉ်းစခန်း နခခ-၂ တပ်စခန်းမှာ တိုက်ပွဲအတွင်း ဖမ်းဆီးရမိထားသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ စစ်ကောင်စီသတင်းပေးများနှင့် အကျဉ်းသားများအား ထိန်းသိမ်းထားသည့် စခန်းဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြောင့် နေရာ၌ စစ်သုံ့ပန်း ၅၀ ကျော် သေဆုံးသွားပြီး အများအပြား ဒဏ်ရာ ပြင်းထန်စွာ ရရှိသွားကြပြီး ဒဏ်ရာရသူများအားလုံးကို အာရက္ခတပ်တော် AA က ဆေးကုသပေးနေကြောင်း သိရသည်။ မောင်တောမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှာ
စစ်ကောင်စီ နေ့စဉ်ကျူးလွန်နေသော စစ်ဇရာဝတ်မှု မှတ်တမ်းများကို နိုင်ငံတကာသို့ ပေးပို့မည်ဟု ညီနောင်မဟာမိတ်ပြော
အာဏာလက်လွှတ်ရန် နီးကပ်နေသော စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ပြစ်မှုကျူးလွန်နေသော အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုလုပ်ရပ်များကို မှတ်တမ်းတင်ထားကြောင်း မြောက်ပိုင်းညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ပြောသည်။ ထိုမှတ်တမ်းများကို အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံများနှင့် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုကို မလိုလားသော ယဉ်ကျေးသည့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများထံသို့ ပေးပို့သွားမည်ဟု ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့က စက်တင်ဘာလ ၁၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ မြန်နိုင်ငံအနှံ့အပြား၌ လှည့်ပတ်၍ စစ်ရှုံးနေသော စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့၏ တပ်ရင်း၊ တပ်မ၊ စကခ၊ ဒကစ၊ ရမခ အစရှိသော စစ်တိုင်းဌာနချုပ်များ၊ ရဲတပ်ရင်း၊ လေ့ကျင့်ရေးသင်တန်းကျောင်းများ အပါအဝင် ၎င်းတို့ထိန်းချုပ်ထားသော မြို့၊ ရွာ အမြောက်အမြားတို့ကို နေ့စဉ်နီးပါး လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးလျက် ရှိနေသည်။ ထိုကြောင့် ညီနောင်သုံးဖွဲ့