ရခိုင်ပြည် မြို့တော် စစ်တွေမြို့တွင်းမြို့ပြင်ရှိ မွတ်ဆလင်ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာများတွင် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် မွတ်ဆလင်လူငယ်များကို စစ်မှုထမ်းရန် အတင်းအဓမ္မခေါ်ယူနေသလို ငွေနှင့်ဆန်ပေးပြီး စည်းရုံးခေါ်ယူမှုများလည်း ရှိကြောင်း မွတ်ဆလင်အသိုင်းအဝိုင်းထံမှ သိရသည်။
စစ်တွေမြို့ထဲက မွတ်ဆလင်ရပ်ကွက်ဖြစ်သည့် အင်ဘာလာ (ခေါ် ) အောင်မင်္ဂလာ ရပ်ကွက်၊ ဘုမေရပ်ကွက်နှင့် သဲချောင်းကျေးရွာတို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များက မွတ်ဆလင် လူငယ်များကို စည်းရုံးခေါ်ယူနေသည်ဟု မွတ်ဆလင်လူငယ်တစ်ဦးက ပြောသည်။
“တစ်လကို ငွေကျပ် နှစ်သိန်းပေးမယ်။ ဆန်နှစ်အိတ်ပေးမယ်။ စစ်မှုထမ်းကြဖို့ ခေါ်နေပါတယ်။ အရင်က တစ်လမှာ ငွေကျပ် ၁၂၀,၀၀၀ ပဲပေးတာ။ အခု လစာတိုးထားတယ်ဆိုပြီး စည်းရုံးနေတာပါ။ လိုက်တဲ့သူလည်းရှိသလို မလိုက်တဲ့သူလည်း ရှိကြပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
စစ်တွေမြို့မှာရှိသည့် တပ်ထိန်းတပ်ရင်းနှင့် ပါဒလိပ်က တပ်ရင်းများတွင် စစ်ကောင်စီက မွတ်ဆလင်များကို အခြေခံစစ်ပညာများ ပေးနေသည်ဟု မွတ်ဆလင်အသိုင်းအဝိုင်းထံမှ သိရသည်။
မွတ်ဆလင်အချို့၏ ပြောပြချက်အရ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လကတည်းက ခေါ်ယူသင်တန်း ပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် စုစုပေါင်း မွတ်ဆလင် ၂၀၀၀ ခန့်ကို စစ်သင်တန်းပေးထားပြီဖြစ်ကြောင်းလည်း ခန့်မှန်းပြောဆိုထားကြသည်။
စစ်ကောင်စီတပ်အပြင် ရခိုင်တပ်တစ်ခုဖြစ်သည့် ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းဦးဆောင်သော ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ ALP/ALA တပ်ကလည်း မင်းဂံက မွတ်ဆလင်အချို့ကို ခေါ်ယူ စစ်သင်တန်းပေးနေကြောင်းလည်း မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောသည်။
“ပြီးခဲ့တဲ့ လတွေက မွတ်ဆလင် ၆၀ ဦးထက်မနည်းကို ALP ရုံးတွေမှာ စစ်သင်တန်းတွေ ပေးနေပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့လက မင်းဂံက ALP ရုံးမှာ သင်တန်းဆင်းပွဲပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်သင်တန်းတက်ကြတဲ့ မွတ်ဆလင်တွေ ပျော်လို့ရွှင်လို့ မြင်တွေ့လိုက်ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
စစ်တွေမြို့မှာရှိသော မွတ်ဆလင်များထဲတွင် စစ်ကောင်စီကို လိုလားသူရှိနေသလို မလိုလားသူလည်းရှိနေကြောင်း ဘုမေရပ်ကွက်ဒေသခံ မွတ်ဆလင်အမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောသည်။
“စစ်ကောင်စီက စစ်မှုထမ်းဖို့ ခေါ်တဲ့အခါ ဝမ်းသာအားရ လိုက်ကြသူရှိသလို အတင်းငြင်းနေတဲ့သူတွေလည်းရှိပါတယ်။ ပိုက်ဆံရှိတဲ့သူတွေက ငွေနဲ့ ဖုံးဖိလိုက်ပြီး ပိုက်ဆံမရှိတဲ့သူတွေက မလိုက်ချင်ဘဲ လိုက်သွားရတဲ့သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကတော့ သူတို့ခေါ်တဲ့ အိမ်က မလိုက်ဘူးဆိုရင် အမျိုးမျိုးခြိမ်းခြောက်တာတွေရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ ထိန်းချုပ်ထားဆဲဖြစ်သော စစ်တွေမြို့ကို အာရက္ခတပ်တော် AA က ဝိုင်းရံပိတ်ဆို့ထားပြီး နေ့စဉ်နီးပါး အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများရှိနေကြသည်။
စစ်ကောင်စီသည် စစ်တွေမြို့ထဲကို AA က ထိုးဖောက်မဝင်ရောက်နိုင်စေရန် မြို့အဝင်တံတားကို မိုင်းခွဲဖျက်ဆီးထားသလို ကမ်းနားလမ်း/ရှုခင်းသာလမ်းတစ်လျောက်ကိုလည်း သံဆူးကြိုးများဖြင့် ကာရံထားသည်။
စစ်ကောင်စီသည် စစ်တွေမြို့ထဲသို့ မည်သူမှ ဝင်ခွင့်မပေးသလို မြို့ပြင်ကိုလည်း မည်သူ့ကိုမှ ထွက်ခွင့်မပေးဘဲ တပ်ရင်းများထဲတွင် လူအင်အား၊ လက်နက်အင်အားနှင့် ရေတပ်ကို အင်အားဖြည့်တင်းနေသည်။
“စစ်တွေမြို့ကို ဘယ်သူ့ကိုမှ ဝင်ခွင့်မပေးသလို မြို့ထဲက သူတွေကိုလည်း ထွက်ခွင့်မပေးဘူး။ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ အလုပ်ကိစ္စရှိမှ ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ဝန်ထမ်းတွေဆိုရင် ဂိတ်တွေမှာ မှတ်ပုံတင်တွေ ထားခဲ့ရပြီး အချိန်မီပြန်လာခိုင်းတာတွေရှိပါတယ်” ဟု မြို့ခံတစ်ဦးက ဆိုသည်။
ရခိုင်ပြည်ထဲတွင် အာရက္ခတပ်တော် AA သိမ်းပိုက်ရန် စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူနှင့် မာန်အောင်မြို့တို့သာ ကျန်ရှိပြီး ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရခိုင်ရိုးမတောင်ပေါ်က စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများကို သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီး ရိုးတောင်တစ်လျှောက်ကို AA က ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီဖြစ်သည်။
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီသည် စစ်တွေမြို့ လက်လွှတ်မဆုံးရှုံးရစေရန် မွတ်ဆလင်များကို စစ်မှုထမ်းစည်းရုံးကာ သင်တန်းပေးနေသလို ALP ကိုလည်း စစ်သင်တန်းများပေးကာ AA ထိုးစစ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။
ယင်းအပြင် စစ်ကောင်စီ၏ စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ အမျိုးသမီးများပါ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟုဆိုသောကြောင့် စစ်တွေမြို့က ဝန်ထမ်းအသိုင်းအဝိုင်းထဲက အမျိုးသမီးအချို့နှင့် လက်လုပ်လက်စား အမျိုးသမီးများမှာ စစ်မှုထမ်းပါရန် အလွန်စိုးရိမ်လျှက်ရှိနေကြသည်။
