မြဝတီက ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်မှုသံသယဖြင့် မလေးရှားဝန်ကြီးဟောင်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေး
ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့က အွန်လိုင်းကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများနှင့် ဆက်စပ်သံသယရှိနေသော မလေးရှားဒုဝန်ကြီးဟောင်း မာရှိတာ အီဗရာဟင် အမျိုးသမီးကို မလားရှားအစိုးရက စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြောင်း သိရသည်။ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့ (BGF)/ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော် (KNA) နှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် Dongmei ကျားဖြန့် ငွေလိမ်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းနှင့် BGF နယ်မြေထဲ သူမနေထိုင်နေ၍ မလေးရှားရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မတို့က စုံစမ်းစစ်ဆေးနေခြင်းဖြစ်သည်။ မလေးရှားဒုဝန်ကြီးဟောင်းက မာရှီတာအီဗရာဟင်က မြ၀တီမြို့ Dongmei အွန်လိုင်းကျားဖြန့် ဗဟိုဌာန အုတ်မြစ်ချအခမ်းအနားကို တက်ရောက်ခဲ့၍ အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်သည်ဟု သတင်းထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ မာရှီတာအီဗရာဟင်က အဆိုပါ အခမ်းအနားကို မိတ်ဆွေတစ်ဦး၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ ဧည့်သည်တစ်ဦးအနေဖြင့် တက်ရောက်ဓါတ်ပုံရိုက်ခြင်းသာဖြစ်ပြီး သူမအနေဖြင့် တရားမဝင်လုပ်ငန်းများတွင် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။ ဆက်လက်ပြီး မလေးရှားဒုဝန်ကြီးက
လှိုင်သာယာ စက်မှုဇုံထဲက အလုပ်သမား ၈၀,၀၀၀ ၏ ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များကို စစ်ကောင်စီ ကောက်ယူနေဟု NUG ပြော
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသ လှိုင်သာယာ စက်မှုဇုံထဲက စက်ရုံအလုပ်သမား ၈ သောင်း (၈၀,၀၀၀) ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ကောက်ယူနေသည့်အတွက် ပြည်သူများမှာ နေ့စဉ် ထိတ်ထိတ်လန့်လန့် နေနေရသည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ်က ဆိုသည်။ ယနေ့ စက်တင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်သည့် NUG အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း အစည်းအဝေးတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ “ရန်ကုန်မြို့ လှိုင်သာယာ စက်မှုဇုံထဲက စက်ရုံအလုပ်သမား (၈၀၀၀၀) ကျော်ရဲ့ ကိုယ်ရေး အချက်အလက်တွေကိုလည်း စစ်အုပ်စုဟာ ကောက်ယူနေတယ်ဆိုလို့ ပြည်သူတွေလည်း နေ့စဥ် ထိတ်ထိတ်လန့်လန့် နေနေရတာမျိုးလည်း ကြားသိရပါတယ်။ ပိုဆိုးတာက အခုဆိုရင် ပြည်သူ့ လုံခြုံရေးအဖွဲ့အတွက်ဆိုပြီး
ရခိုင်မှာ ဗလာစာအုပ် တစ်ဒါဇင် ကျပ် ၅ သောင်းအထိ ဈေးကြီးနေ၍ ကျောင်းသားများအခက်ကြုံနေ
ရခိုင်ပြည်က မြို့ ၈ မြို့ဖြစ်သည့် မြေပုံ၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ ပေါက်တော ဒေသတို့တွင် ကျောင်းသုံး ဗလာစာအုပ် တစ်ဒါဇင်ကို ကျပ် ၃၀,၀၀၀ ကနေ ကျပ် ၅၀,၀၀၀ အထိ ဈေးကြီးနေ၍ ကျောင်းသားကျောင်းသူများမှာ စာအုပ်မဝယ်နိုင်သည့် အခက်အခဲကို ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု ကျောင်းသားမိဘများထံမှ သိရသည်။ အဆိုပါဒေသက မိဘများမှာ ကလေးငယ်များအား ကျောင်းဆက်လက်ထားရန် ခက်ခဲနေကြောင်းနှင့် အိမ်တစ်အိမ်တွင် ကျောင်းတက်ရမည့်အရွယ် ၂ ဦးကနေ ၃ ဦးအထိရှိနေသော်လည်း စာရေးကိရိယာများဈေးကြီး၍ ကလေးငယ် တစ်ဦးကိုသာ ကျောင်းထားပေးနိုင်တော့သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် ကျောက်တော်ဒေသခံ ကျောင်းသားမိဘတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဒီနှစ်တစ်ယောက်က Grade-
မီးမမှန်ဘဲ လျှပ်စစ်မီတာခများကို နှစ်ဆအထိ စစ်ကောင်စီ တိုးမြှင့်
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက အိမ်သုံးနှင့် လုပ်ငန်းသုံးလျှပ်စစ်မီတာခများကို လာမည့် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှစတင်ပြီး ၂ ဆမှ ၃ ဆနီးပါးအထိ တိုးမြှင့်ကောက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း ယနေ့ ဩဂုတ်လ ၃၀ ရက်တွင် တရားဝင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်မှုစရိတ်များ နှစ်အလိုက် မြင့်မားလာသဖြင့် ဓာတ်အားခနှုန်းထားများကို တိုးမြှင့်ကောက်ခံခြင်းဖြစ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီက တိုးမြှင့်ကောက်ခံသည့် လျှပ်စစ်မီတာခများမှာ အိမ်သုံးအမျိုးအစားအတွက် ဓာတ်အားခ ၁ ယူနစ်မှ ၅၀ ယူနစ်အထိ ၅၀ ကျပ်၊ ၅၁ ယူနစ်မှ ၁၀၀ ယူနစ်အထိ ၁၀၀ ကျပ်၊ ၁၀၁ ယူနစ်မှ ၂၀၀ ယူနစ်အထိ ၁၅၀ ကျပ်၊
မြောက်ဦး-ပုဏ္ဏားကျွန်း ကားခ ကျပ် ၅ သောင်းအထိ ဈေးမြင့်တက်နေ
(သိမ်းထားမြို့များတွင် AA ဘာလုပ်နေသလဲဟု ဒေသခံများ မေးခွန်းထုတ်လာ) ရခိုင်ပြည် မြောက်ဦးမြို့နှင့် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ လိုင်းကားစီးခ တစ်ကြောင်းစာအတွက် ကျပ် ၅ သောင်းအထိ ဈေးမြင့်တက်နေကြောင်း ခရီးသွားလာသူများထံမှ သိရသည်။ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကို အာရက္ခတပ်တော် AA ထိန်းချုပ်သိမ်းပိုက်ပြီးနောက်ပိုင်း ကျပ် ၅ ထောင်တန်ခရီးတစ်ခုကို ကျပ် ၅ သောင်းအထိ ပေးနေရသည်မှာ စံချိန်တင်ဈေးကြီးခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အသက် ၃၆ နှစ်အရွယ် ကွမ်းရောင်းကွမ်းဝယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ” မြောက်ဦး-ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ မင်းပြား-ပုဏ္ဏားကျွန်း ခရီး လိုင်းကားစီးခ အသွားတစ်ကြောင်းကို ကျပ် ၅ သောင်း၊ အသွားအပြန်ဆိုတော့ တချို့ကားသမားက ကျပ် ၈ သောင်းယူတာရှိတယ်။ ၉ သောင်းယူတာရှိတယ်။
တရုတ်ထုတ်ကုန်များ ထိုင်းကို ခြိမ်းခြောက်လာဟု စီးပွားရေးကျွမ်းကျင်သူများက အစိုးရသစ်ကို ထောက်ပြ
ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း တရုတ်ထုတ်ကုန်များနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများမှာ အရှိန်မြင့်တက်လာပြီး ထိုင်းလူမျိုးများအား ခြိမ်းခြောက်နေသည်ဆိုသည့် သဘောထားအမြင်များကို အစိုးရသစ်အနေဖြင့် အလျင်အမြန် ဖြေရှင်းရန် စီးပွားရေးကျွမ်းကျင်သူများက ထောက်ပြနေကြသည်။ တရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့် ကုန်သွယ်မှုအပေါ် သဘောထားအမြင်များအား လျင်မြန်စွာ မဖြေရှင်းနိုင်ပါက ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်နှင့် ခရီးသွားကဏ္ဍများကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ ပန် ယာပီဝတ်စီမံခန့်ခွဲရေးအင်စတီကျု (Panyapiwat Institute of Management) ဥက္ကဋ္ဌနှင့် တရုတ်-အမေရိကန် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အထူးကျွမ်းကျင်သူ ဆမ် ပေါ့မာနာရောင်းဆန် (Sompop Manarungsan) က ယခု ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ပေထုတ်တန် (Paetongtarn) အစိုးရသစ်ကို တိုက်တွန်းထားကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းက ဖော်ပြသည်။ မစ္စတာဆမ်ပေါ့ (Sompop) က “ထိုင်းမှာ မကြာသေးခင်ကမှ
မင်းအောင်လှိုင် လက်ထက် မြန်မာ့စီးပွားရေး ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက် ထိုးကျဟု ဒေါ်စုအကြံပေး ဒေါက်တာ ရှောင်တာနယ်ပြော
အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ လက်အောက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ဖြစ်သင့်သည်ထက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း အောက်ထိုးကျသွားပြီး မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးမှာလည်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက် ကျဆင်းသွားကြောင်း နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ စီးပွားရေးအကြံပေး ဒေါက်တာ ရှောင်တာနယ်က ပြောဆိုလိုက်သည်။ ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် “မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေး၏ အောင်မြင်မှုများအပေါ် ရှုမြင်ချက်များ ” စကား၀ိုင်းအစီအစဉ်တွင် ဒေါက်တာရှောင်တာနယ်က ယင်းကဲ့သို့ ပြောဆိုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ “စစ်အာဏာရှင် မင်းအောင်လှိုင် လက်အောက်မှာ စီးပွားရေးက ဖြစ်သင့်တာထက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်ကို ကျဆင်းသွားပြီးတော့ မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးကတော့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်ကို ရောက်ရှိကျဆင်းသွားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေးကို စစ်ပွဲ စီးပွားရေး အဖြစ် လျော့ကျစေခဲ့ပါတယ်”
ဂွမြို့အနီးက မြန်မာ့အကြီးဆုံး ရွှေရတီကမ်းခြေအိမ်ရာစီမံကိန်း ရပ်ဆိုင်းဟုဆို
ရခိုင်ပြည် ဂွမြို့အနီးက မြန်မာ့ပထမဆုံးနှင့် အကြီးဆုံးဖြစ်သော မြေဧက ၃၁၀ ကျော် ကျယ်ဝန်းသည့် ရွှေရတီကမ်းခြေအိမ်ရာစီမံကိန်းမှာ တစ်ပိုင်းတစ်စဖြင့် ရပ်တန့်သွားပြီဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ တိုက်ပွဲမှာ ဂွမြို့အနီးသို့ ကပ်လာနေ၍ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှု အားလုံးရပ်တန့်သွားပြီး အလုပ်သမားများလည်း တစ်ယောက်မှ မရှိတော့ကြောင်း လုပ်ငန်းခွင့်အတွင်းမှ စစ်ရှောင်လာသူတစ်ဦးက ဆိုသည်။ ” စက်ပစ္စည်းတွေကတော့ ရှိနေသေးတယ်။ အလုပ်သမားတွေ၊ အင်ဂျင်နီယာတွေက မရှိတော့ဘူး။ မိုးရာသီကာလဆိုတော့ အပြင်ပိုင်းသိပ်မလုပ်ဖြစ်ဘူး။ အတွင်းပိုင်းတွေ အဓိက ဦးစားပေးလုပ်နေကြတာ။ ကျနော်က ရွှေရတီဟိုတယ် တည်ဆောက်မှုလုပ်ငန်းခွင်ထဲပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်ကျော် နှစ်ပတ်လောက်ကနေ မရှိတော့တာ။ ဂွမှာလည်း တစ်ယောက်မှမရှိတော့ဘူးလေ။ တိုက်ပွဲကလည်း အရမ်းကပ်လာတော့ အားလုံး စစ်ရှောင်ကြတာပေါ့။ ” ဟု
ရှမ်းပြည်အထူးဒေသ ၁ ကျန်းမာရေးစနစ်ကို CDM ဝန်ထမ်း ၅၀၀ ဖြင့် MNDAA စတင်
ကိုးကန့်တပ် MNDAA က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသော ရှမ်းပြည်အထူးဒေသ ၁ တွင် နိုင်ငံတကာအဆင့်မီ ကျန်းမာရေးစနစ်ကို CDM ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း ၅၀၀ ဝန်းကျင်ဖြင့် စတင်အကောင်အထည်ဖော်နေပြီဖြစ်ကြောင်း အထူးဒေသ ၁ ၏ ကျန်းမာရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ CDM ဆရာဝန် ဒေါက်တာ ဘသက်က ပြောသည်။ ၁၀၂၇ ပထမလှိုင်း ပြီးစီးချိန်ကတည်းက အထူးဒေသ ၁ တွင် ကျန်းမာရေးဌာနဖွင့်လှစ်လိုက်ပြီး CDM များအပါအဝင် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းပေါင်း ၅၀၀ ဝန်းကျင်ဖြင့် စတင်လည်ပတ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ CDM ဆရာဝန် ဒေါက်တာ ဘသက်က “အထူးဒေသ ၁ ရဲ့ ကျန်းမာရေးဌာနကို ၁၀၂၇ Operation နောက်ပိုင်း ၂၀၂၄