ရခိုင်ပြည်၌ လတ်တလောဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲများကြား ရုန်းကန်လှုပ်ရှားနေကြရသည့် အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှ စစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးများ၏ ဘဝအခြေနေများကို Western News မှ မေးမြန်းစုစည်းတင်ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။
ကြမ်းတမ်းသည့် စစ်ဘေးကာလများကို ရခိုင်အမျိုးသမီးများ မည်ကဲ့သို့ရင်ဆိုင်နေကြရသည်နှင့် မည်သည့်အခက်ခဲများ တွေ့ကြုံနေရပြီး မည်ကဲ့သို့ ဖြတ်ကျော် ဖြေရှင်းနေရသည်ကို သိရှိရမည်ဖြစ်သည်။

ပုဏ္ဏားကျွန်း စစ်ရှောင်အမျိုးသမီး
(မြောက်ဦးမြို့ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူ)

” ပုဏ္ဏားကျွန်းက တစ်ခြားမြို့နယ်တွေထက် စစ်ရှောင်ကာလက ပိုများနေတယ်လို့ ပြောရမယ်။ မြို့တွင်း ဘာတိုက်ပွဲမှ မဖြစ်ခင်ကတည်းက မြို့ကို လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်တာတွေ လုပ်တာကြောင့် မြို့ကိုစွန့်ခဲ့ကြရပြီ။ အခုထိလည်း မပြန်ကြရသေးဘူး။ အခက်ခဲလို့ပြောရင် ဒီကာလမှာအားလုံးက အခက်ခဲတွေပဲ။ ကျမမှာ ၉ နှစ်အောက် ကလေး ၃ ယောက်ရှိတယ်။ ယောက်ကျားကလည်း အနားမှာမရှိဘူး။ နိုင်ငံခြားမှာ အလုပ်သွားလုပ်နေတာ။ ငွေရေးကြေးရေး သိပ်အဆင်မပြေဘူး။ ကျမတစ်ယောက်တည်း စစ်ဘေးရှောင်ဘဝကို ရုန်းနေရတယ်။ စားဝတ်နေရေး၊ တစ်ခြား ဗာဟီရကိစ္စတွေ အကုန်လုံးရောပဲ။ ဒါပေမယ့် ကလေးတွေ ရှိနေတာကြောင့် ပြိုလဲသွားလို့မဖြစ်ဘူးလို့ တွေးထားရတယ်” ဟု ပြောသည်။

”စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးများမှာ အထူးသဖြင့် မိသားစုစားဝတ်နေရေးကို အဓိက ရုန်းကန်နေကြရပြီးအခြားတစ်ဖက်မှာလည်း စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာလုံခြုံမှု အားနည်းလာခြင်း၊ စိုးရိမ်ကြောက်ရွံ့မှုပိုများလာသည်ကို ကြုံတွေ့နေကြရသည်”

မြောက်ဦးမြို့နယ်မှ စစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးဆိုလျှင် နေ့စဥ်ပစ်ခတ်သံများကြားနေရ၍ စိတ်ငြိမ်ဆေးများ အသုံးပြုနေရသည်အထိ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း မိသားစုဝင်များကပြောသည်။

မိသားစုဝင်တစ်ဦး
မြောက်ဦးဒေသခံ

“စစ်ဖြစ်နေချိန် နယ်ဖက်ကို စစ်ရှောင်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ပစ်ခတ်သံတွေက နေရာတိုင်းမှာ ကြားနေကြရတာကိုး။ စစ်ရှောင်နေတဲ့ မော်ရွာဘက်မှာလည်း လက်နက်ကြီးကျခဲ့တယ်။ ကလေးတစ်ယောက်သေပြီး ဒဏ်ရာရတာတွေ သူ့မျက်စိရှေ့မှာ မြင်ခဲ့ရတော့ ကြောက်စိတ်တွေစိုးမိုးခဲ့တာဖြစ်မယ်။ အခုဆိုင်ကယ်သံ၊ ကားသံ၊ ရေဘူးထည့်ပြီးတွန်းလှည်းနဲ့ တွန်းလာတဲ့အသံတွေတောင် သူလန့်နေတတ်တယ်။ ညဖက်တွေဆိုလည်း မအိပ်တာကြောင့် စိတ်ငြိမ်ဆေးတွေသောက်နေရတယ်” ဟု ပြောသည်။

နောက်ထပ် အခက်အခဲတစ်ခုက အမျိုးသမီးများ လစဥ်ဓမ္မတာကိစ္စများတွင် လစဥ်သုံးပစ္စည်းရှားပါးမှုကြောင့် အခက်ခဲဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြရပြီး ယင်းအပြင် အဆိုပါပစ္စည်း စျေးမြင့်မားနေမှုကြောင့်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ စစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးများ အခက်ခဲဖြစ်နေကြရဆဲဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသမီးများ၏ ပြောဆိုချက်များအရ သိရသည်။

စစ်ပွဲကာလကြား မိသားစုဝင်များဆုံးရှုံးသွားသည့် အမျိုးသမီးများမှာလည်း စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းသွားသူများလည်း အများအပြားရှိနေကြောင်း တွေ့ရသည်။

စစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးများမှာ တကိုယ်ရည်မလုံခြုံမှု၊ အကြမ်းဖက်ခံရမှု စသည်များလည်း ရှိနေကြောင်း စစ်ဘေးရှောင်ကူညီကယ်ဆယ်ရေးများတွင် ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေသည့် အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးက ပြောသည်။

“တကိုယ်ရည်လုံခြုံမှုဆိုတာကတော့ ဖြစ်သလိုနေရတဲ့အတွက် ဘာမှမရှိကြဘူး။ ရေချိုးတာ၊ အဝတ်လှဲတာ၊ အိပ်နေတာကအစ ပေါ့နော်။ ပြီးတော့ အကြမ်းဖက်ခံရတာတွေ တွေ့ရတယ်။ မိသားစုတွေမှာ အဆင်မပြေမှုတွေရှိလာတဲ့အခါ ပြဿနာတွေ ပိုဖြစ်လာတတ်ကြတယ်လေ။ အခုလည်း အဆင်မပြေတဲ့အခြေနေဆိုတော့ အမျိုးသမီးတွေက ပြဿနာပိုရှာခံရတယ်။ ကိုယ်ထိလက်ရောက်ရိုက်နှက်တာ ခံကြရတယ်။ တချို့ကိုယ့်မိသားစုဝင်တွေနဲ့ကွဲပြီး တတစ်ခြားမိသားစုဝင်တွေနဲ့ နေရတဲ့မိန်းကလေးငယ်တွေလည်း တွေ့ရတတ်တယ်။ သူတို့တွေထဲက တချို့ဆို သူစိမ်းမိသားစုဝင်တွေရဲ့ ဆဲဆိုမှုတွေပါ ခံကြရတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော်နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ တိုက်ပွဲများပြင်းထန်သည့် နောက်ပိုင်း မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများနှင့် နီးစပ်သည့် ကျေးရွာများအားလုံး စစ်ဘေးရှောင်ခဲ့ကြရပြီး ပြည်တွင်းရှိနိုင်ငံတကာ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များအပါအဝင် အရပ်ဖက်ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များအားလုံးလည်း လုပ်ငန်းစဥ်များရပ်တန့်ခဲ့ကြရမှု ရှိသည်။

ယင်းနောက်ပိုင်း စစ်ဘေးရှောင်များမှာ ပြည်သူအချင်းချင်း ရိုင်းပင်းမှုဖြင့် ရပ်တည်ခဲ့ကြရပြီး အခက်ခဲများစွာ ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြ၊ ရင်ဆိုင်နေကြရဆဲဖြစ်ကာ လတ်တလော ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA မထိန်းချုပ်နိုင်သည့် ဒေသများတွင် အခက်ခဲဖြင့် ပိုကြုံတွေ့နေကြရဆဲဖြစ်သည်။