တောင်အာရှနိုင်ငံမှ မွတ်ဆလင်များကို အမြန်ခြေရာခံကာ တတိယနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်နေရာချထားပေးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ယာယီအစိုးရအကြီးအကဲ အကြံပေးအရာရှိချုပ် နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရှင် မိုဟာမက် ယူနွတ်စ်က တောင်းဆိုသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရွှေ့ပြောင်းသွားလာရေးအဖွဲ့ (IOM) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဒါကာမြို့ရှိ ၎င်း၏ရုံးတွင် တွေ့ဆုံပြီးနောက် အကြံပေးအရာရှိချုပ်က တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာစစ်အစိုးရနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်မတော်တို့အကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လာခြင်းကြောင့် မကြာသေးမီလများအတွင်းက မွတ်ဆလင် ၈,၀၀၀ ခန့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။

အသစ်ရောက်ရှိလာသည့် မွတ်ဆလင်များနှင့် ယခင်ရောက်ရှိနေသည့် မွတ်ဆလင် စုစုပေါင်း တစ်သန်းကျော်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့ဘဇားခရိုင်ရှိ စခန်းများတွင် နေထိုင်နေပြီး အများစုမှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်းက မြန်မာစစ်တပ်၏ ဖြိုခွင်းမှုကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရသော သူများဖြစ်ကြသည်။

မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များ အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ မွေးရပ်မြေသို့ ပြန်ရန် မျှော်လင့်ချက် အနည်းငယ်သာ ရှိပြီး နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်နှင့် အခြားအခြေခံအခွင့်အရေးများကို မြန်မာနိုင်ငံက အကြီးအကျယ် ငြင်းဆိုထားသည်။

ပြန်လည်နေရာချထားရေးဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို အရှိန်မြှင့်ရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရွှေ့ပြောင်းသွားလာရေးအဖွဲ့ (IOM) နှင့် တွေ့ဆုံစဉ်တွင် ကြားဖြတ်အစိုးရ၏ အကြံပေးအရာရှိချုပ် Yunus က “ပြန်လည်နေရာချထားရေး လုပ်ငန်းစဉ်သည် လွယ်ကူ၊ ပုံမှန်၊ ချောမွေ့သင့်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရှိ IOM ၏ အကြီးအကဲ Abdusattor Esoev က မွတ်ဆလင်များကို တတိယနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်နေရာချထားရေးသည် ၁၂ နှစ်ကြာပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် စုစည်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း အကြံပေးအရာရှိချုပ်ရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ရိုဟင်ဂျာထောင်ပေါင်းများစွာကို ပြန်လည်နေရာချထားရေးဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်ကို ဝါရှင်တန်က ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့သော်လည်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို အရှိန်မမြှင့်သေးကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်က ဆိုသည်။

မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သောအကြမ်းဖက်မှုများ မြင့်တက်လာခြင်းသည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက သတ်မှတ်ထားကြောင်းနှင့် ၂၀၁၇ မြန်မာစစ်တပ်ဦးဆောင်သော စစ်ဆင်ရေးနောက်ပိုင်း မွတ်ဆလင်များ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် အဆိုးရွားဆုံးဖြစ်သည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Mohammad Touhid Hossain က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များကို ထပ်မံ လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယ၊ တခြားနိုင်ငံများက အကြမ်းဖက်မှုများမှ ထွက်ပြေးလာသော မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များကို များများလက်ခံကြရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

Ref: ရိုက်တာ