မွတ်ဆလင်အရေးမှာ AA ကို လျစ်လျူမရှုဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေးပြော
မွတ်ဆလင်များ နေရပ်ပြန်ရေး ဖြေရှင်းရာမှာ အာရက္ခတပ်တော် AA ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာဖြစ်သလို လျစ်လျူမရှုဖို့လိုအပ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြံပေး မစ္စတာ တောင်းဟစ် ဟော့ဒ်ဆန်က ပြောသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ရောက်လာကြသည့် မွတ်ဆလင်များကို နေရပ်ပြန်ပို့နိုင်ရေးအတွက် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် မြန်မာအစိုးရတို့ကြား သဘောတူညီမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိ ၈ နှစ်ကြာလာသည်အထိ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များကို ပြည့်ပြည့်ဝဝ အကောင်အထည်မဖော်နိုင်သေးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတကာနှင့် မဟာဗျူဟာလေ့လာရေးသိပ္ပံ (BISS) မှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က မွတ်ဆလင်အရေး ဖြေရှင်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ
တောင်ကုတ်က စစ်ရှောင် ၄၀ ကျော် ပြန်လွတ်လာသော်လည်း ၅ ဦးအား စစ်ကောင်စီက ဆက်လက် ဖမ်းဆီးထား
ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့နယ်မှ စစ်ရှောင် ဒေသခံများကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးထားခဲ့ရာတွင် ၄၀ ဦးကို ပြန်လည်လွတ်ပေးခဲ့သော်လည်း ၅ ဦးကို ဆက်လက် ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူများက ပြောသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန် ဖြစ်ပွားနေသော တောင်ကုတ်မြို့နယ်အတွင်း ပိတ်မိနေသည့် ဒေသခံအများအပြား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးရာတွင် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် ရိုးတောင်အလွန် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့မှာ ရိုးတောင်အလွန် ဥသျှစ်ပင်တွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်ပြီး ဥသျှစ်ပင် ရဲစခန်းတွင် တစ်ညတာ ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးခံခဲ့ရပြီးနောက် ယနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀နာရီခန့်က
ရွှေဘိုမြို့နယ်တွင်မင်္ဂလာပွဲကျင်းပနေစဉ် စစ်ကောင်စီ ဝင်ရောက်စီးနင်း၊ အရပ်သားများ ဖမ်းဆီးသွား
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ နှမစားရစ်ကျေးရွာ၌ မင်္ဂလာဆောင်ပွဲကျင်းပနေစဉ် စစ်ကောင်စီ တပ်သားများက ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီး အရပ်သား ၁၀ ဦးကိုဖမ်းဆီး၍ နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့ နံနက် ၈ နာရီခန့်က ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ နှမစားရစ်ကျေးရွာတွင် မင်္ဂလာဆောင်ပွဲ ကျင်းပနေစဉ် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ အင်အား အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက် စီးနင်းခဲ့ပြီး မင်္ဂလာပွဲကို ဖျက် ဆီးခဲ့ကြောင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ဇီးဖြူကုန်းရွာ ပျူစောထီးစခန်းမှ ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် အောင်သာခိုင် ဦးဆောင်သော အင်အား ၅၀ ခန့်ရှိ စစ်ကောင်စီ စစ်သားနှင့် ပျူစောထီးများက ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီး မင်္ဂလာဆောင်ပွဲအတွင်းမှ ထွက်ပြေးနိုင်ခြင်းမရှိသည့် အရပ်သား ၁၀
စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နောင်ချိုမြို့မှာ သုံးပတ်ကျော်အတွင်း အရပ်သား ၁၇ ဦးသေဆုံး
၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁ ရက်မှ ၂၁ ရက်နေ့အတွင်း ရှမ်းမြောက်ဒေသ နောင်ချိုမြို့နယ်တွင် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ လေကြောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ ၃ ပတ်အတွင်း စစ်ကောင်စီဗုံးကြောင့် ၂၆ ဦးအထိ ပြင်းဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့သလို နေအိမ်အများအပြားလည်း ပျက်စီးခဲ့ရကြောင်း တအောင်းတပ် TNLA က နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့ မွန်းလွဲ၃ နာရီအချိန်တွင်လည်း စစ်ကောင်စီတပ်က ကုန်းကြီးကျေးရွာသို့ ဂျက်ဖိုက်တာဖြင့် ဗုံး ၂ လုံးကြဲချရာ ဘုန်းကြီးကျောင်းအတွင်း ကျရောက်ပေါက်ကွဲပြီး ကျောင်းဝင်းအတွင်းရှိ အသက်
စစ်ကိုင်းတိုင်းက ကုက္ကိုကုန်းရွာကို စစ်ကောင်စီတပ် ဝင်ရောက်စီနင်း၍ ပြည်သူ ထောင်ချီ ထွက်ပြေးနေရ
စစ်ကိုင်းတိုင်း ကျွန်းလှမြို့နယ် ကုက္ကိုကုန်း တိုက်နယ်ဆေးရုံကို မြန်မာစစ်တပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းတပ်စွဲပြီးနောက် ကျေးရွာအနီးကို လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လာ၍ ကျေးရွာ ၅ ရွာထက်မနည်း ဒေသခံပြည်သူ ထောင်နှင့်ချီ ထွက်ပြေးနေရကြောင်း သိရသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းမှစတင်ပြီး ကုက္ကိုကုန်းတိုက်နယ်ဆေးရုံသို့ စစ်ကောင်စီ၏ ၆၀၀၆ တပ်ရင်းမှ ထွက်လာသော အင်အား ၄၀၀ ခန့်ပါ စစ်ကြောင်းက ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီး ရွာထဲနှင့်ဆေးရုံ၌ ၂ ရက်ကြာ တပ်စွဲခဲ့သည်။ ဒေသတွင်း စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်က “စစ်ခွေး စစ်ကြောင်းက ကုက္ကိုလ်ကုန်းရွာထဲမှာ ပဲရှိသေးတယ်။ မနေ့ကကော ဒီနေ့ကော လေယာဉ်နဲ့ ၂ ရက်ဆက် စစ်ခွေးတွေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ အနီးအနားရွာတွေက ထောင်နဲ့ချီတဲ့
တောင်ကုတ် သင်္ချီကိုင်းရွာ ဗုံးကြဲခံရ၊ ရွာသား ၄ ဦးသေဆုံး
ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့မှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသော်လည်း စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်သော အရပ်သားနေ ကျေးရွာ သင်္ချီကိုင်းရွာကို စစ်ကောင်စီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်၍ အပြစ်မဲ့အရပ်သား ၄ ဦးသေဆုံးသွားကြောင်း သိရသည်။ သင်္ချီကိုင်းကျေးရွာမှာ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက် နံနက်ပိုင်းက ဗုံးကြဲခံရ၍ အရပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိကြောင်း ဒေသခံ သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောဆိုထားကြသည်။ “သင်္ချီကိုင်းရွာ ဗုံးကြဲခံရလို့ အရပ်သား ၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ ဒဏ်ရာရတဲ့သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ နေအိမ်တွေလည်း မီးလောင်ဆုံးရှုံးသွားတာရှိပါတယ်။ သင်္ချီကိုင်းရွာက အရင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ မီးရှို့ခဲ့တဲ့ ဒုံရွာနဲ့နီးပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြောင့် သေဆုံးသွားသည့် သင်္ချီကိုင်းရွာသားများမှာ ကိုရင်ဂို၊ မရွှေရည်ဝင်း၊ မဒေစီမြင့်နှင့် မသန်းသန်းအေး တို့ဖြစ်ကြပြီး အသက်အရွယ်မှာ
တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်ကို AA ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် မြို့တွင်းတိုက်ပွဲ ပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး ပိတ်မိအရပ်သား အများအပြား ထွက်မရောက်ဖြစ်နေ
ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့ထဲတွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် အာရက္ခတပ်တော် AA တို့ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေဆဲဖြစ်ပြီး တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်ကို AA ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် တိုက်ပွဲ ပိုမိုပြင်းထန်လာကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လလယ်ကစပြီး တောင်ကုတ်မြို့နယ် နေပူတောင်တိုက်ပွဲ၊ တောင်ကုတ်-သံတွဲကား လမ်းပိုင်းအချို့တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် တောင်ကုတ်မြို့အား AA က ဝိုင်းရံပိတ်ဆို့ထားခြင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သည် တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်ထဲ နေရာယူတပ်စွဲခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံးအပတ် AA ထိုးစစ်အရှိန်မြှင့်တင် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နိုဝင်ဘာလ ပထမအပတ်အတွင်းမှာ တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်ထဲက စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းမှာ ဆုတ်ခွာပေးလိုက်ရပြီး လက်ရှိတွင် တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်က AA ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေကြောင်း မြို့ခံသတင်းရင်းမြစ်က ပြောသည်။ “တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်ကို သိမ်းလိုက်တာက ရက်ပိုင်းလောက်ရှိနေပါပြီ။ တိုက်ပွဲက
စစ်ကောင်စီ ဗုံးစကြောင့် တောင်ကုတ်က LGBT တစ်ဦး သေဆုံး
တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသော ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့ထဲကို စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းက ဂျက်ဖိုက်တာများဖြင့် နေ့စဉ်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေပြီး နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က လိင်စိတ်ခံယူမှုကွဲပြားသူ LGBT တစ်ဦး သေဆုံးသွားကြောင်း သိရသည်။ သေဆုံးသွားသူမှာ ကိုအောင်မြင့်အေး (ခ) မိုးဟေကို ဖြစ်ပြီး အသက် ၄၀ အရွယ်ရှိကြောင်းနှင့် တိုက်ပွဲကြားထဲ ပိတ်မိနေစဉ် ဗုံးစထိမှန်၍ သေဆုံးသွားရခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြို့ခံသတင်းရင်းတစ်ဦးက ပြောသည်။ “မနေ့က တောင်ကုတ်မြို့ထဲ အမ်းလမ်းမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ကြတယ်။ အဲဒီလမ်းမှာ KBZ ဘဏ်ရှိတယ်။ တိုက်ပွဲကြောင့် KBZ ဘဏ်လည်း မီးလောင်သွားတယ်။ သူလည်း ဗုံးစထိပြီး သေသွားတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တာက နေ့လယ် ၁၂ နာရီလောက် ၂ နာရီကြားမှာလို့ သိရပါတယ်။
ရခိုင်တိုက်ပွဲ တစ်နှစ်အတွင်း အရပ်သား ၇၄၉ ဦး ဖမ်းဆီးခံထားရ
(ရခိုင်ပြည်အတွင်း စစ်ရှောင် ၅၅၀,၀၀၀ ကျော် အစာအဟာရ အရေးတကြီးလိုအပ်) ရခိုင်ပြည်အတွင်း တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ မှ ၂၀၂၄ နိုဝင်ဘာ ၁၃ အထိ တစ်နှစ်အတွင်း အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူ ၇၄၉ ဦးကို အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် စစ်သွေးကြွ မွတ်ဆလင် လက်နက်ကိုင်များက ဖမ်းဆီးထားကြောင်း HDCO က ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ အာရက္ခတပ်တော် ULA/AA ၏ HDCO မှ ယနေ့ ထုတ်ပြန်သော “ရက္ခိုင်ပြည်တွင်း လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာ” တွင် ပြောဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီတပ် (မြန်မာစစ်တပ်) က ဖမ်းဆီးထားသည့်
စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြဲ၍ ကွတ်ခိုင်မြို့မှာ ကလေး အပါအဝင် ၃ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ဒဏ်ရာရ
ရှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း တအောင်းဒေသ ကွတ်ခိုင်မြို့ကို ယမန်နေ့ နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက် ညဉ့် ၁၂ နာရီခန့်အချိန်တွင် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့၍ အပြစ်မဲ့ ကလေးငယ် တစ်ဦးအပါအဝင် အရပ်သား ၃ ဦးသေဆုံးပြီး ၁၃ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသွားကြောင်း သိရသည်။ ကွတ်ခိုင်မြို့ ရပ်ကွက် ၄ ဦးကို ဂျက်ဖိုက်တာဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ကလေးတစ်ဦးနှင့် အမျိုးသမီး နှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကာ အမျိုးသား ၇ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၆ ဦး စုစုပေါင်း ၁၃ ဦးမှာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရကြောင်းနှင့် နေအိမ် ၈ လုံးလည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။