လေပွေလှိုင်း မုန်တိုင်းငယ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရှေ့မြောက်ပိုင်းနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အရှေ့တောင်ပိုင်းတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော လေပွေလှိုင်းသည် ပိုမိုအားကောင်းလာပြီး လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း (Low Pressure Area) တစ်ခုအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသွားပြီဟု စစ်ကောင်စီ မိုးဇ/လက ယနေ့ စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက် နံနက်က ထုတ်ပြန်သည်။ အဆိုပါ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းသည် အနောက်မြောက်ဘက်သို့ ဖြည်းညှင်းစွာရွေ့လျားနိုင်ပြီး နောက် ၄၈ နာရီအတွင်း ပိုမိုအားကောင်းလာကာ ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အနောက်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် မုန်တိုင်းငယ် (Depression) အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟုခန့်မှန်းထားသည်။ အဆိုပါ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း၏ အရှိန်နှင့် မုတ်သုံလေများကြောင့် ယနေ့ နံနက်မှ ၁၅-၉-၂၀၂၄ ရက်နေ့အတွင်း ချင်းပြည်နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်တို့တွင် နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်းရွာပြီး ဒေသအလိုက် နေရာကွက်၍ မိုးကြီးနိုင်သည်ဟု
ရခိုင်ပို့မည့် ဆေးဝါးများနှင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်များ၏တန်ဖိုး ကျပ်သိန်း နှစ်သောင်းကျော် အလိမ်ခံရ
ဆေးဝါးများ၊ အခြေခံစားသောက်ကုန်များနှင့် စက်သုံးဆီများ ပြတ်လပ်နေသော ရခိုင်ပြည်ကို ပို့မည့် ကုန်စည်များ၏တန်ဖိုး ကျပ်သိန်းပေါင်း နှစ်သောင်းကျော် လိမ်လည်ခံရကြောင်း အလိမ်ခံရသည့် ကုန်သည် ၃၈ ဦးထံမှ သိရသည်။ စစ်တွေမြို့ ဘီလူးမတံတားအနီး နေထိုင်သူ ဦးညီပု (ခေါ်) အောင်မြင့်စိုးနှင့် ဇနီးဖြစ်သူက ကုန်သည် ၃၈ ဦး၏ ကုန်ပစ္စည်းများကို ရခိုင်ပို့ပေးမည်ဟု ကတိခံကာ လိမ်လည်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း အလိမ်ခံရသူထဲပါဝင်သူ မြောက်ဦးဒေသခံ ကုန်သည်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “အကွက်ကျကျကို လိမ်လည်သွားတာ။ ပထမ သန်းသန်းစိုးဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးကနေ ရခိုင်ကို ကုန်ပို့ကြမယ့် ကုန်သည်တွေကို စည်းရုံးတယ်။ အဲဒီအမျိုးသမီးက သူ့မှာလည်း မြေပုံမြို့နယ် ကမ်းထောင့်ကြီးကို ကုန်ပို့မယ်ပေါ့။ ရခိုင်ကို ပို့ကြမယ့် ကုန်သည်တွေ
ချင်းမျိုးနွယ်စုဝင် ခူမီး ၅ ဦးကို AA ပြန်လွှတ်ပေး
(ချင်းလူမျိုးဖြစ်၍ ဖမ်းဆီးထားခြင်းမဟုတ်ကြောင်း AA ပြောခွင့်ရပြော) စစ်ကောင်စီကို သတင်းပေးသည်ဟုဆိုကာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသော ချင်းမျိုးနွယ်စုဝင် ခူမီး အမျိုးသား ၅ ဦးကို အာရက္ခတပ်တော် AA က ပြန်လည်လွှတ်ပေးလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ချင်းသတင်းဌာန ခိုနူမ်းသုန်က ယနေ့ ဩဂုတ်လ ၃၀ ရက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ULA/AA က ပလက်ဝဒေသခံ ချင်းမျိုးနွယ်စုဝင် အရပ်သား ၁၅ ဦးကို ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ကြားကာလ ခူမီး (ချင်း) မျိုးနွယ်စုများရေးရာ အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (IKACC) က ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ယင်းအထဲက ခူမီးအမျိုးသား ၅ ဦးကို IKACC/PC နှင့်
AA ၏ မောင်တောမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ စစ်ကောင်စီက ဓာတုအဆိပ်ငွေ့ဗုံးအသုံးပြု
အာရက္ခတပ်တော် AA ၏ ရခိုင်ပြည် မောင်တောမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှာ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ဓာတုအဆိပ်ဓာတ်ငွေ့များပါသော ဗုံးများကို အသုံးပြုတိုက်ခိုက်နေကြောင်း AA က ယမန်နေ့ ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ မောင်တောမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကို AA က ဩဂုတ်လ ၄ ရက်တွင် စတင်ခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီက မွတ်ဆလင်အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များဖြင့် ပူးပေါင်းခုခံခဲ့သော်လည်း အဆင့်ဆင့်ခံစစ် ကျိုးပေါက်ပြီးနောက် ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက်တွင် စစ်ကောင်စီက ဓာတုအဆိပ်ငွေ့ဗုံးများကို အသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီသည် မောင်တောမြို့နယ်တွင် တစ်ခုတည်းကျန်ရှိနေသေးသော မြို့နှင့်ကပ်လျက်ရှိ မြို့စောင့်တပ်ဖြစ်သည့် နခခ ၅ တပ်စခန်းကြီးကို မွတ်ဆလင်အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ ARSA, ARA, RSO တို့ဖြင့်
စစ်တွေမှာ နေအိမ်ဖောက်ထွင်းခံရမှု ပိုမိုဆိုးရွားနေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ALP တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ပါဝင်ပတ်သက်နေ
စစ်ကောင်စီအုပ်စိုးထားတဲ့ ရခိုင်ပြည် စစ်တွေမြို့မှာ နေအိမ်တွေဟာ ဖောက်ထွင်းခံရမှု ပိုများပြားလာပြီး တန်ဖိုးရှိပစ္စည်းတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ပျောက်ဆုံးနေကြတယ်လို့ မြို့ခံတွေဆီက သိရပါတယ်။ ဖောက်ထွင်းခံရတဲ့ရပ်ကွက်တွေက မင်းဂံ၊ စက်ရုံစု၊ ကုန်တန်း၊ ကျည်းပင်တန်း၊ ရွှေပြား၊ ဓညဝတီ၊ ကသဲရပ်ကွက်စတဲ့ နေရာတွေဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တွေက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေမရှိဘူးလို့ မြို့ခံတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။ ဖောက်ထွင်းခိုးယူသူတွေဟာ တန်ဖိုးရှိပစ္စည်းတွေယူဖို့ နေအိမ်ကိုပါ ဖျက်ဆီးပစ်ကြတယ်လို့ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရေခဲသေတ္တာ အခိုးခံလိုက်ရတဲ့ အသက် ၅၀ အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။ ပစ္စည်းခိုးယူသူတွေဟာ အုပ်စုဖွဲ့တွေဖြစ်ကြပြီး တစ်ဖွဲ့မှာ သုံးယောက်ကနေ ၆ ယောက် ၈ ယောက်အထိရှိကာ အဲဒီအထဲမှာ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း ဦးဆောင်တဲ့ ALP တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများ ဝင်ရောက်နိုင်ရေး AA က ကူညီပေးရမည်ဟု SAC-M တောင်းဆို
ရခိုင်ပြည် မြောက်ပိုင်းအရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးကောင်စီ SAC-M က ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက်တွင် အဓိက အချက် ၄ ချက်ပါသော ထုတ်ပြန်ချက်တစ်စောင်ထုတ်ပြန်ကာ အာရက္ခတပ်တော် AA အား တောင်းဆိုထားသည်။
ဂွမြို့အနီးက မြန်မာ့အကြီးဆုံး ရွှေရတီကမ်းခြေအိမ်ရာစီမံကိန်း ရပ်ဆိုင်းဟုဆို
ရခိုင်ပြည် ဂွမြို့အနီးက မြန်မာ့ပထမဆုံးနှင့် အကြီးဆုံးဖြစ်သော မြေဧက ၃၁၀ ကျော် ကျယ်ဝန်းသည့် ရွှေရတီကမ်းခြေအိမ်ရာစီမံကိန်းမှာ တစ်ပိုင်းတစ်စဖြင့် ရပ်တန့်သွားပြီဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ တိုက်ပွဲမှာ ဂွမြို့အနီးသို့ ကပ်လာနေ၍ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှု အားလုံးရပ်တန့်သွားပြီး အလုပ်သမားများလည်း တစ်ယောက်မှ မရှိတော့ကြောင်း လုပ်ငန်းခွင့်အတွင်းမှ စစ်ရှောင်လာသူတစ်ဦးက ဆိုသည်။ ” စက်ပစ္စည်းတွေကတော့ ရှိနေသေးတယ်။ အလုပ်သမားတွေ၊ အင်ဂျင်နီယာတွေက မရှိတော့ဘူး။ မိုးရာသီကာလဆိုတော့ အပြင်ပိုင်းသိပ်မလုပ်ဖြစ်ဘူး။ အတွင်းပိုင်းတွေ အဓိက ဦးစားပေးလုပ်နေကြတာ။ ကျနော်က ရွှေရတီဟိုတယ် တည်ဆောက်မှုလုပ်ငန်းခွင်ထဲပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်ကျော် နှစ်ပတ်လောက်ကနေ မရှိတော့တာ။ ဂွမှာလည်း တစ်ယောက်မှမရှိတော့ဘူးလေ။ တိုက်ပွဲကလည်း အရမ်းကပ်လာတော့ အားလုံး စစ်ရှောင်ကြတာပေါ့။ ” ဟု
ဗျိုင်းဖြူရွာဖြစ်စဉ်တွင် အမျိုးသမီးငယ် ၃ ဦးထက်မနည်း အဓမ္မပြုကျင့်ခံခဲ့ရ
စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပူးပေါင်းအဖွဲ့၏ အကြမ်းဖက်ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုကို ခံခဲ့ရသည့် ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာတွင် အမျိုးသမီးငယ် ၃ ဦးထက်မနည်း အဓမ္မပြုကျင့်ခံခဲ့ရကြောင်း ဖြစ်စဉ်သိသူ ဗျိုင်းဖြူရွာသားများက ပြောသည်။ အဓမ္မပြုကျင့်မှုဖြစ်စဉ်များမှာ စစ်ကောင်စီတပ် ကျေးရွာအတွင်း စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် မေလ ၂၉ ရက်နေ့ကပင်ဖြစ်ပြီး အဓမ္မပြုကျင့်ခံရသူ အမျိုးသမီးငယ်များမှာ အသက် ၁၀ ကျော်အရွယ် နှစ်ဦးနှင့် အသက် ၂၀ ကျော်တစ်ဦးတို့ ပါဝင်ကြောင်းသိရသည်။ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရသူထဲ စိတ်ရောဂါဝေဒနာ ခံစားနေရသူ အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးပါဝင်ပြီး ထိုအမျိုးသမီးငယ် အဓမ္မပြုကျင့်ခံရသည့်ဖြစ်စဥ်အား မိသားစုနှင့်နီးစပ်သူ ဗျိုင်းဖြူရွာဒေသခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ယခုကဲ့သို့ ပြောသည်။ “ရွာကို စစ်သားတွေ ဝင်လာတဲ့နေ့က ထွက်ပြေးကြတယ်လေ အဲ့မှာ အဲ့ဒီကောင်မလေးက သူ့အဖိုးနဲ့အတူ ကျန်ခဲ့တယ်။ အဖိုးက နေမကောင်းလို့
စစ်တွေ ဗျိုင်းဖြူရွာသားများကို တရားရုံးက စတင်စစ်ဆေး၊ စွပ်စွဲခံရသူတစ်ဦးလျှင် ခံပြသက်သေ ၂ ဦး တင်ပြရန် တရားရုံးက တောင်းဆို
ရခိုင်ပြည် စစ်တွေမြို့နယ် ဗျိုင်းဖြူရွာသားများကို တရားရုံးက စတင်စစ်ဆေးနေပြီး စွပ်စွဲခံရသူတစ်ဦးလျှင် ခံပြသက်သေ ၂ ဦး တင်ပြရမည်ဟု စစ်တွေမြို့နယ်တရားရုံးက တောင်းဆိုထားကြောင်း မိသားစုဝင်များထံမှ သိရသည်။ ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာက အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးအပါအဝင် အရပ်သား ၂၀၀ ကျော်ကို AA နှင့်ဆက်သွယ်သည်ဟုဆိုကာ စစ်ကောင်စီက မတရားဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ယင်းအထဲက လူ ၁၀၀ ခန့်ကို စစ်ကောင်စီက အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ ကျန် အရပ်သား ၁၀၀ ကျော်ထဲက ၆၀ ဦးနှင့်အထက်ကို စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များက စစ်တွေမြို့နယ်တရားရုံးတွင် မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှုပုဒ်မ ၁၇ (၁) တို့ဖြင့် ဇွန်လ ပထမအပတ်တွင် တရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ ရုံးချိန်း ၄ ကြိမ်အထိ