ပေါက်တောက မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော အဖြစ်များနေ
ရခိုင်ပြည် ပေါက်တောမြို့နယ်က မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်စခန်းများဖြစ်သော ဆင်တက်မော်၊ ကြိမ်နီပြင်၊ အနောက်ရဲ၊ ငှက်ချောင်း (၁)၊ ငှက်ချောင်း (၂) တို့တွင် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော ဖြစ်ပွားနေကြကြောင်း ဒုက္ခသည်များက ပြောသည်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါကြောင့် အနောက်ရဲဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ကလေးငယ်များ သေဆုံးမှုရှိနေပြီး အရေးပေါ်ကုသရန် လိုအပ်နေသည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် စခန်းအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ ” စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်နေတာ ၅ လလောက်ရှိပါပြီ။ ကြုံရာရှာစားနေရပါတယ်။ ကလေးတွေက အစာအဟာရ ပြတ်တော့ ဗိုက်ဆာတဲ့အချိန် သန့်ရှင်းလား မသန့်ရှင်းလား မသိ တွေ့တဲ့ဟာ ကောက်စားတာပဲ။ စခန်းမှာ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောဖြစ်နေတဲ့သူ ကလေး ၂၀ ကျော်နဲ့ လူကြီး ၁၀ ကျော်ရှိပါတယ်။ ပြီးခဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်းက ကလေး ၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးသွားခဲ့ရပါတယ်။
ရခိုင်မှာ အရေပြားရောဂါ ပိုပျံ့နှံ့လာ၊ ကူးစက်ခံရသူ ၅၀၀ ကျော်အထိရှိနေ
ရခိုင်မြောက်ပိုင်း အထူးသဖြင့် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်နှင့် မင်းပြားမြို့နယ်တို့တွင် အရေပြားရောဂါ ပိုပျံ့နှံ့လာပြီး ကူးစက်ခံရသူ ၅၀၀ ကျော်အထိ ရှိနေကြောင်း စာရင်းပြုစုထားသူများထံမှ သိရသည်။ ကူးစက်ခံရသူအများစုမှာ စစ်ရှောင်များဖြစ်ပြီး မိုးဦးကာလ ဇွန်လကတည်းက စတင်ဖြစ်ပွားရာကနေ ယခုအချိန်အထိ တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာခြင်းမရှိဘဲ ပိုမိုပျံ့နှံ့လာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပုဏ္ဏားကျွန်း လင်းရောင်ခြည်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။ ” စဖြစ်တာက မိုးဦးကာလကတည်းက၊ ပြန်ကောင်းလာတာမရှိဘဲ ပိုကူးစက်လာတယ်။ ကျနော်တို့ လူ ၂၅၀၀ ကို စာရင်းကောက်ထားတဲ့အထဲ ၄၈၀ ကျော်လောက်က အရေပြားရောဂါကို ခံစားနေရတယ်။ လက်တွေ၊ ပေါင်တွေ၊ ကျောကုန်း၊ တင်ပါး၊ ခြေသလုံး၊ လည်ပင်း စသဖြင့် တချို့ဆို ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး ယားယံတာ၊
ပေါက်တောက မွတ်ဆလင် ဒုက္ခသည်စခန်း ၅ ခုမှာ ဆေးဝါးများနှင့် စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်နေ
ရခိုင်ပြည် ပေါက်တောမြို့နယ်တွင်ရှိသော မွတ်ဆလင်များနေထိုင်ကြသည့် ဒုက္ခသည်စခန်း ၅ ခုမှာ ဆေးဝါးများမရှိခြင်းနှင့် စားနပ်ရိက္ခာများ ပြတ်လပ်သွား၍ ဒုက္ခသည် ၃ ပုံ ၂ ပုံက အငတ်ဘေးကို ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်များက ပြောသည်။ ဒုက္ခသည်စခန်း ၅ ခုမှာ ဆင်တက်မော်၊ ကြိမ်နီပြင်၊ အနောက်ရွဲ၊ ငှက်ချောင်း (၁)၊ ငှက်ချောင်း (၂) တို့ဖြစ်ပြီး မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည် အရေအတွက် ၃၀,၀၀၀ (သုံးသောင်း) ကျော်ရှိကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အသက် ၅၀ ကျော်အရွယ် စခန်းတာဝန်ခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ ” ၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာ တိုက်ပွဲစဖြစ်ကတည်းက ရိက္ခာတွေ ထောက်ပံ့ကြေးမရတော့ဘူး။ WFP က နှစ်လစာပဲ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီးတော့
ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားသူ ၂၀၀ ကျော်အထိရှိလာ
ရခိုင်ပြည် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်က စစ်ရှောင်များနှင့် အရပ်သားပြည်သူများမှာ ပတ်ဝန်းကျင် မသန့်ရှင်းခြင်းနှင့် သောက်သုံးရေ မသန့်ရှင်းမှုများကြောင့် အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားသူ ၂၀၀ ကျော်အထိ တိုးလာနေကြောင်း လင်းရောင်ခြည်ဖောင်ဒေးရှင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။ မိုးဦးကာလ ဇွန်လအတွင်း အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားသူ တစ်ဦးစ၊ နှစ်ဦးစ ရှိခဲ့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ကလေး၊ လူငယ်၊ လူကြီးစသဖြင့် ရောဂါဖြစ်ပွားနေသူ တိုးလာနေပြီး ကလေးအရေအတွက် ပိုများပြားသည်ဟု လင်းရောင်ခြည်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးဖြစ်သည့် အသက် ၂၅ နှစ်ကျော်အရွယ် လူငယ်တစ်ဦးကဆိုသည်။ “အရေပြားရောဂါမှာ သက်သာမှုမရှိဘဲ ပိုပြီးပျံ့နှံ့လာတာဟာ စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ ကျပ်ကျပ်တည်းတည်း နေထိုင်ရတာရယ်၊ ထိတွေ့မှုများတာတွေနဲ့ စနစ်တကျ ကုသမှုတွေ မလုပ်နိုင်ကြတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ် ” ဟုလည်း စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။
ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားသူ များပြားလာ
(ကုသဖို့ဆေးဝါးမရှိလို့ ကူးစက်ခံရသူ ၂၀၀ နီးပါးအထိ ပျံ့နှံ့နေ)
ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားသူ များပြားလာ
(ကုသရန်ဆေးဝါးမရှိ၍ ကူးစက်ခံရသူ ၂၀၀ နီးပါးအထိ ပျံ့နှံ့လာနေ) ရခိုင်ပြည် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်တွင် စစ်ဘေးရှောင်များနှင့် စစ်ရှောင်မဟုတ်သော အရပ်သားပြည်သူများမှာ အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားမှု ပိုမိုများပြားလာနေကြောင်း စစ်ဘေးရှောင်အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသူများက ပြောသည်။ ပုဏ္ဏားကျွန်းဒေသတွင် အရေပြားရောဂါဖြစ်ပွားမှု မိုးဦးစကာလ ဇွန်လကစ၍ ဖြစ်ပွားနေပြီး လက်ရှိတွင် ပိုမိုပျံ့နှံ့လာကာ ကလေး၊ လူကြီးအားလုံး ဖြစ်ပွားနေကြသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင်များအရေးကူညီထောက်ပံ့ပေးနေသည့် လင်းရောင်ခြည်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးကပြောသည်။ ” အရေပြားယားယံတာတွေ၊ ယားနာ ပေါက်တာတွေက အဖြစ်များလာကြပါတယ်။ စဖြစ်တာကတော့ မိုးဦးကတည်းက လူ ၁ ဦးစ၊ ၂ ဦးစ လောက်မှာတွေ့ရတယ်။ အခုကျတော့ ဖြစ်နှုန်းကများပြီး မြန်လာတယ်။ စစ်ဘေးရှောင်တွေမှာပဲ အဖြစ်များတာကလည်း သူတို့က တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် အထိတွေ့များတယ်။ သီးသီးသန့်သန့်
အချိန်မီဆေးမကုသနိုင်၍ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်က အမျိုးသမီးတစ်ဦး သေဆုံး
(ဆေးဝါးပြတ်လပ်၍ ရခိုင်မှာသေဆုံးသူ ၂ ဦးအထိရှိလာ) ရခိုင်ပြည် ကျောက်ဖြူမြို့နယ် မရဇိုင်းကျွန်း (မရဇိုင်းတိုက်နယ်ကျေးရွာ/ မင်းဂံကျေးရွာ) က အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှာ ဆေးဝါးနှင့် ဆရာဝန်မရှိ၍ ဆေးကုသနိုင်ခြင်းမရှိသည့်အတွက် ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက်နေ့က သေဆုံးသွားကြောင်း နီးစပ်သူများနှင့် မိသားစုဝင်များက ပြောသည်။ သေဆုံးသွားသူအမျိုးသမီးမှာ အသက် ၄၀ ကျော်အရွယ် ဒေါ်နုခင်ဦး ဆိုသူဖြစ်ပြီး ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်သည်ကို အချိန်မီဆေးကုသနိုင်မှုမရှိခဲ့၍ သေဆုံးသွားခြင်းဖြစ်သည်။ မိမိမြို့ရွာဒေသအတွင်း ဆေးရုံဆေးခန်းများ အဆင်မပြေ၍ ရန်ကုန်သို့ ဆေးကုသရန် ယူဆောင်စဉ် လမ်းတွင်သေဆုံးသွားသည်ဟု မရဇိုင်း ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဒီမှာက ဆရာဝန်လည်းမရှိဘူး။ ဆေးလည်းမရှိဘူး။ ဒီတော့ လူနာကို ရန်ကုန်ပို့ဖို့ စီစဉ်ကြရတယ်။ ရန်ကုန်သွားရမယ့် ခရီးကလည်း အရင်လိုဖြောင့်ဖြောင့်တန်းတန်း
မျောက်ကျောက် ရောဂါနှင့် ပတ်သက်၍ တင်းကျပ်စစ်ဆေး
(သတင်းတို) ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO မှ Mpox (မျောက်ကျောက်) ရောဂါကို နိုင်ငံတကာပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအရေးပေါ်အခြေအနေ (PHEIC) အဖြစ် ဩဂုတ်၁၄ ရက်တွင် သတ်မှတ်ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အခြားသော ဝန်ကြီးဌာနများဖြင့်ပူးပေါင်း၍ ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်နှင့် မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ် (တံတားဦး)တို့ ပြည်ပနိုင်ငံများမှ ဝင်ရောက်လာသူများကို မျောက်ကျောက်ရောဂါ ရှိမရှိ တင်းကျပ်စွာ စစ်ဆေးနေသည်။ ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့နယ်စပ်ဝင်ထွက်ဂိတ်၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ကော့သောင်းမြို့ မွေတော်ကျွန်း လူဝင်/လူထွက် စစ်ဆေးရေးကင်းစခန်းနှင့် ရှမ်းပြည်နယ် (အရှေ့ပိုင်း) တာချီလိတ်မြို့ တံတားအမှတ် (၁) နယ်စပ်ဝင်ထွက်ဂိတ်တို့တွင်လည်းကောင်း Mpox (မျောက်ကျောက်) ရောဂါကာကွယ်ရေး ကိုယ်အပူချိန်တိုင်းတာခြင်း (Mass Thermal Screening) ကို ပြုလုပ်နေသည်။ ယင်းအပြင်
မျောက်ကျောက်ရောဂါရှိသူနှင့် ထိတွေ့ခဲ့သူများကို ထိုင်းက စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဖွဲ့ပြီး ရှာဖွေနေ
ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ယမန်နေ့ နံနက်က တွေ့ရှိခဲ့သည့် မျောက်ကျောက်ရောဂါရှိသူနှင့် အနီးကပ် ထိတွေ့ခဲ့သူများကို ရောဂါစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့ဖွဲ့ပြီး စုံစမ်းရှာဖွေကာ အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ထိုင်းရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး DDC က ယနေ့ ဩဂုတ်လ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။ အာဖရိကတိုက်ကနေလာသော ဥရောပနိုင်ငံသား အသက် ၆၆ နှစ်ရှိသူ အမျိုးသားတစ်ဦးထံ မျောက်ကျောက်ရောဂါ ကူးစက်ခံထားရသည်ကို တွေ့ရှိထားကြောင်း ဩဂုတ်လ ယမန်နေ့ ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်တွင် ထိုင်း DDC က တရားဝင်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ လူနာ ဥရောပနိုင်ငံသားနှင့် အနီးကပ် ထိတွေ့ခဲ့သူ ခရီးသည် ၄၃ ဦးရှိပြီး ၎င်းတို့ကို ထိုင်းကျန်းမာရေးဌာနက စုံစမ်းရှာဖွေပြီး အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ကာ အခြေအနေများကို ချက်ချင်း