ရခိုင်ပို့မည့် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ မကွေးတိုင်းမှာ တိုက်ခိုက်ခံရ
ရခိုင်ပြည် အမ်းမြို့ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (နပခ) သို့ စစ်ကူသွားသည့် စစ်ကားများကို လုံခြုံရေးယူနေသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ မကွေးတိုင်း ငဖဲမြို့နယ်မှာ တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ၄ ဦးသေဆုံးသွားကြောင်း သိရသည်။ ငဖဲမြို့နယ် အမ်း-ပဒါန်းလမ်းပိုင်းတွင် နပခ ပို့မည့် စစ်ယာဉ်တန်းများကို အရှိုချင်းတပ် CDF-Asho တပ်ဖွဲ့က နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်တွင် ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ Chin Defence Force – Asho တပ်ဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူ ဆလိုင်းရိုးချင်းက “နံနက်အစောပိုင်း ၄ နာရီ ၁၅ မိနစ်ခန့်မှာ ငဖဲမြို့နယ်၊ ဂုတ်ကြီးကျေးရွာအနီး တောရဘုန်းကြီးကျောင်း၌ တပ်စွဲထားတဲ့ အင်အား ၂၀ ကျော်ခန့်ရှိ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေဟာ မင်းဘူးမြို့ဘက်မှ
စစ်တွေမြို့မှာ ALP တရားစီရင်ရေး ကန့်သတ်ခံရ
ရခိုင်ပြည် မြို့တော် စစ်တွေမြို့အခြေစိုက် ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း ဦးဆောင်သော ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ ALP ၏ စစ်တွေမြို့တရားစီရင်ရေး ကန့်သတ်ခံထားရကြောင်း ခိုင်လုံသော သတင်းရင်းမြစ်များထံမှ သိရသည်။ ALP သည် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူထားသော ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ပြီး ပြည်နယ်မြို့တော် စစ်တွေမြို့မှာ အခြေစိုက်ကာ မြို့၏တရားစီရင်ရေး အချို့ကို တာဝန်ယူဖြေရှင်းပေးနေသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ ၂၀၂၃ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲစတင်ပြီးကတည်းက ရခိုင်ပြည်မြို့တော် စစ်တွေမြို့၏ စစ်ကောင်စီ တရားစီရင်ရေးမှာ ယိုယွင်းပျက်စီးလာသည်။ စစ်တွေမြို့အနီးက ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ပေါက်တော၊ ရသေ့တောင်မြို့တို့ကို AA သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် မြို့တော်အတွင်း ဝန်ထမ်းအင်အား လျော့နည်းလာခြင်းနှင့် ပြည်သူများ၏ ယုံကြည်မှုနည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် စစ်ကောင်စီ တရားစီရင်ရေးမှာ လုံးဝ
တောင်ကုတ်မြို့ထဲက တပ်စခန်းများအားလုံး တပ်မသို့ ဆုတ်ခွာ
(စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် တောင်ကုတ်မြို့ထဲနေအိမ် အများအပြား ပျက်စီး) ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကို အာရက္ခတပ်တော် AA က ဆင်နွှဲနေပြီး စကခ ၅ တပ်မနှင့် တပ်ရင်းနှစ်ခုက လွဲပြီး တောင်ကုတ်မြို့ထဲက စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများ၊ အမြောက်စခန်းများကို ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီဟု စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ တောင်ကုတ်မြို့နှင့် စကခ ၅ တပ်မကို အဓိက ကာရံထားသော ပန်းမြောက်တောင် အမြောက်စခန်း၊ သဲခံတောင် အမြောက်စန်း၊ တက္ကသိုလ်မောင်းတံဂိတ်၊ တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ် အမြောက်စခန်း၊ ဆီးကိုင်တောင် (နတ်မော်) တပ်စခန်း၊ အာလိန်ငါးဆင့်ကျောင်းတိုက် တပ်စခန်းနှင့် ဖုံညိုစစ်ရေးဂိတ်တို့ကို AA က နိုဝင်ဘာလ အစောပိုင်းတွင် ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် တောင်ကုတ်မြို့ထဲသို့ ဝင်ရောက်ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ တပ်စခန်းများမှ
တရုတ်အစိုးရပိုင်ဘဏ်က ကန်ဒေါ်လာ သန်း၂၀၀ နီးပါး စစ်ကောင်စီ ချေးယူမည်
တရုတ်အစိုးရပိုင် China EXIM Bank က အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၀၀ နီးပါးကို အတိုးမဲ့ချေးငွေဖြင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ချေးယူသွားမည်ဟု တရုတ်နှင့်စစ်ကောင်စီကြား အပြန်အလှန် သဘောတူညီမှုစာချုပ်အရ သိရသည်။ စစ်ကောင်စီ အကောင်အထည်ဖော်မည့် စီမံကိန်းနှစ်ခုအတွက် တရုတ်အစိုးရက အတိုးမဲ့ချေးငွေ ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက အချက်အလက်စင်တာ စီမံကိန်း (e-GIDC- e-Government Integrated Data Center Project) နှင့် မော်တော်ယာဉ်များကို မှတ်ပုံတင်သည့် နည်းပညာစနစ် (RFID- Developing Vehicle Registration by Radio Frequency Identification System) စီမံကိန်းတို့ကို အကောင်အထည်ဖော်မည်ဖြစ်သည်။ e-Government အချက်အလက်စင်တာ စီမံကိန်းအတွက် China
MNDAA ထိန်းချုပ်ထားသည့် လားရှိုးမြို့က ရွာများကို စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြဲ
ကိုးကန့်တပ် MNDAA ထိန်းချုပ်ထားသည့် ရှမ်းမြောက်ဒေသ လားရှိုးမြို့နယ်က သံလွင့်နှင့် နန်းဘန်းကျေးရွာတို့ကို ယမန်နေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၄ ရက်တွင် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ကိုးကန့်သတင်းက ထုတ်ပြန်သည်။ ညနေ ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ်တွင် ဗုံး ၄ လုံးထက်မနည်းဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အရပ်သား ၃ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သလို သံလွင်တရုတ်စာသင်ကျောင်းနှင့် နန်းဘန်းမြန်မာအထက်တန်းကျောင်း ပြင်းထန်စွာ ပျက်စီးသွားခဲ့ရသည်။ ယင်းအပြင် အဆိုပါ ကျေးရွာများက လူနေအိမ်အများအပြားလည်း ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ကိုးကန့်တပ် MNDAA ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင်ကို တရုတ်အစိုးရ ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်နေအချိန် MNDAA ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသများကို စစ်ကောင်စီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေခြင်းဖြစ်သည်။ ISP
စစ်ရေးအခြေအနေများကြောင့် မန္တလေးက လမ်းပိုင်းအချို့ကို မန္တလေးပြည်သူ့တပ်က ယာယီကန့်သတ်
မနက်ဖြန် နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့စပြီး စစ်ရေးအခြေအနေများကြောင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသ မတ္တရာ၊ စဉ့်ကူး၊ သပိတ်ကျင်း စသည့် လမ်းပိုင်းများအား သွားလာမှု ယာယီကန့်သတ်သွားမည်ဟု မန္တလေး PDF က ထုတ်ပြန်သည်။ မန္တလေး PDF (ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်-မန္တလေး) အနေဖြင့် စစ်ရေးအခြေအနေများကြောင့် ပြည်သူများထိခိုက်မှု နည်းစေရန် ထိန်းချုပ်ဒေသက လမ်းပိုင်းအချို့ကို သွားလာမှုယာယီကန့်သတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (မန္တလေး) ၏ ထိန်းချုပ်စိုးမိုးဒေသများတွင် မြန်မာစစ်တပ်၏ ထုတ်ကုန် ပစ္စည်းများကို တင်သွင်းခြင်း၊ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်းနှင့် အသုံးပြုခြင်းများကို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် ပိတ်ပင်ကြောင်းလည်း ဆိုသည်။ အကယ်၍ ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်မှုများ စိစစ်တွေ့ရှိပါက ပြင်းထန်စွာ အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မန္တလေး PDF က ထုတ်ပြန်
မွတ်ဆလင်အရေးမှာ AA ကို လျစ်လျူမရှုဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေးပြော
မွတ်ဆလင်များ နေရပ်ပြန်ရေး ဖြေရှင်းရာမှာ အာရက္ခတပ်တော် AA ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာဖြစ်သလို လျစ်လျူမရှုဖို့လိုအပ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြံပေး မစ္စတာ တောင်းဟစ် ဟော့ဒ်ဆန်က ပြောသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ရောက်လာကြသည့် မွတ်ဆလင်များကို နေရပ်ပြန်ပို့နိုင်ရေးအတွက် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် မြန်မာအစိုးရတို့ကြား သဘောတူညီမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိ ၈ နှစ်ကြာလာသည်အထိ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များကို ပြည့်ပြည့်ဝဝ အကောင်အထည်မဖော်နိုင်သေးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတကာနှင့် မဟာဗျူဟာလေ့လာရေးသိပ္ပံ (BISS) မှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က မွတ်ဆလင်အရေး ဖြေရှင်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ
တောင်ကုတ်က စစ်ရှောင် ၄၀ ကျော် ပြန်လွတ်လာသော်လည်း ၅ ဦးအား စစ်ကောင်စီက ဆက်လက် ဖမ်းဆီးထား
ရခိုင်ပြည် တောင်ကုတ်မြို့နယ်မှ စစ်ရှောင် ဒေသခံများကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးထားခဲ့ရာတွင် ၄၀ ဦးကို ပြန်လည်လွတ်ပေးခဲ့သော်လည်း ၅ ဦးကို ဆက်လက် ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူများက ပြောသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန် ဖြစ်ပွားနေသော တောင်ကုတ်မြို့နယ်အတွင်း ပိတ်မိနေသည့် ဒေသခံအများအပြား ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးရာတွင် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် ရိုးတောင်အလွန် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့မှာ ရိုးတောင်အလွန် ဥသျှစ်ပင်တွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်ပြီး ဥသျှစ်ပင် ရဲစခန်းတွင် တစ်ညတာ ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးခံခဲ့ရပြီးနောက် ယနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀နာရီခန့်က
တက္ကစီ ငှားစီးမိသည့် ခရီးသွား လူငယ် ၃ ဦး စစ်သားအဖြစ် စုဆောင်းခံရ
ရန်ကုန်မြို့တွင် တက္ကစီ ငှားစီးမိသည့် ခရီးသွား လူငယ် ၃ ဦးကို စစ်သားအဖြစ် စစ်တပ်က ပေါ်တာဆွဲ ဖမ်းဆီးစုဆောင်းသွားကြောင်း ဖမ်းဆီးခံရသည့်လူငယ်များ၏ မိဘများနှင့်ရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေများက ပြောဆိုသည်။ အဆိုပါလူငယ် သုံးဦးမှာ ဧရာဝတီတိုင်း ပန်းတနော်မြို့နယ် မရမ်းအုပ်စု ဗောဓိကုန်းကျေးရွာမှ ဖြစ်ပြီး ရန်ကုန်မြို့သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန်မြို့တွင် ကားငှားစီးခဲ့ရာတွင် စစ်သားစုဆောင်းရေးတပ်အတွင်းသို့ ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ နိုဝင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်တွင် ၎င်းလူငယ်သုံးဦးမှာ တက္ကစီကို ငှားရမ်းမိခဲ့ပြီး ယာဉ်မောင်းက ခရီးသွား လူငယ် ၃ ဦးကို လိုရာခရီးမပို့ဘဲ စစ်ကောင်စီတပ်၏ စစ်သားစုဆောင်းရေးတပ်အတွင်းသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဖမ်းဆီးခံလူငယ်များနှင့် မိဘများနှင့်ရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေများက ရှင်းပြသည်။ “အဲဒီကောင်တွေ ဖမ်းသွားတဲ့အချိန်မှာ
မြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ အရေအတွက် မြန်မာက ဆီးရီးယားကိုကျော်တက်
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် မြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ၊ သေဆုံးသူ အရေအတွက်မှာ ဆီးရီးယားနိုင်ငံကိုကျော်တက်ပြီး အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြေမြှုပ်မိုင်းပိတ်ပင်တားဆီးရေးလှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ ICBL ၏ စစ်တမ်းမှာ ဖော်ပြထားသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများထဲတွင် မြေမြုပ်မိုင်းနှင့် စစ်လက်နက်အကြွင်းအကျန်များကြောင့် သေဆုံးသူနှင့် ကိုယ်လက်အင်္ဂါစွန့်လွှတ်ရသည့် ဖြစ်စဉ်အများဆုံး ဖြစ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ “မြေမြုပ်မိုင်းကြောင့် အသေအပျောက်အများဆုံး နိုင်ငံစာရင်းမှာတော့ မြန်မာပြီးရင် ဆီးရီးယား၊ ယူကရိန်းနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်တို့ရပ်တည်နေတယ်” ဟု စစ်တမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲများအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် မြေမြှုပ်မိုင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုလာပြီး စစ်ကောင်စီ အခြေစိုက်ရာ နေပြည်တော်မှာလည်း မြေမြုပ်မိုင်းများရှိလာကြောင်း