ရခိုင်မှာ ပြည်မနှင့် နိုင်ငံခြားထုတ် အရက်၊ ဘီယာ ယစ်မျိုးကုန်များ ရောင်းချခွင့် ULA/AA ပိတ်ပင်
(အမိန့်စာအပေါ် ULA/AA ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခက အတည်ပြုပြောဆိုခြင်း မရှိသေးပေ) ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ နေပြည်တော် အစရှိသော ပြည်မနှင့် နိုင်ငံခြားထုတ် အရက်၊ ဘီယာ၊ ဝိုင် ယစ်မျိုးကုန်မှန်သမျှကို ရခိုင်ပြည်အတွင်း ရောင်းချခွင့်၊ တင်သွင်းခွင့် ပိတ်ပင်ကြောင်း ULA/AA ၏ နိုဗာ – ၁ စစ်ဒေသ နိုင်ငံရေးဌာနက ထုတ်ပြန်သည့်စာတစ်စောင် ယနေ့ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်တွင် လူမှုကွန်ရက်၌ ပျံ့နှံ့လာသည်။ စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့ကစပြီး ပြည်မမြို့များက ထုတ်လုပ်သော အရက်၊ ဘီယာများနှင့် နိုင်ငံခြားမှ တင်သွင်းလာသော အရက်၊ ဘီယာများကို ရခိုင်ပြည်အတွင်း ရောင်းချခွင့် လုံးဝမရှိဟု ထုတ်ပြန်ချက် အမိန့်က
နွမ်းပါး ထိုင်းလူမျိုးများသာ လမ်းဘေးဈေးရောင်းရမည်ဟု ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန်ပြော
ဘန်ကောက်မြို့တော် လမ်းဘေးများတွင် ဆင်းရဲနွမ်းပါးသော ထိုင်းလူမျိုးများသာ ဈေးရောင်းချခွင့်ပြုမည်ဟု ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန် ထုတ်ပြန်သည့်အကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်က ယမန်နေ့ စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်တွင် ဖော်ပြသည်။ စည်းမျဉ်းအသစ်များအရ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ လမ်းဘေးဈေးရောင်းချ လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို တားမြစ်ထားပြီး လူသွားလမ်းများပေါ်တွင် ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းကို ကန့်သတ်ထားသည်။ မြို့တော်စည်ပင်၏ စည်းမျဉ်းအသစ်အရ “ဆင်းရဲသော ထိုင်းလူမျိုးများ” ကို ဘန်ကောက်တွင် လမ်းဘေးဈေးသည်များအဖြစ် ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်ပြီး အခြားလိုအပ်ချက်များစွာရှိသည့်အနက် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများကို အလုပ်ခန့်ခြင်းမှ တားမြစ်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ ဘန်ကောက်မြို့တော်ဝန် Chadchart Sittipunt သည် စည်းမျဉ်းသစ်များကို ဖော်ပြသည့် သတိပေးချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး တော်ဝင်ဂေဇက်မှ ထုတ်ပြန်သည့်အခါ အသက်ဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဘန်ကောက်မြို့တော်အုပ်ချုပ်ရေး၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Aekvarunyoo Amrapala က ပြောသည်။
တရုတ်ကုမ္ပဏီ AVIC က စစ်ကောင်စီကို စစ်လက်နက်ထောက်ပံ့မှု ရပ်ဆိုင်းရန် JFM နှင့် Info Birmanie က တောင်းဆို
မြန်မာစစ်အုပ်စုက ကျူးလွန်နေသော နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှုများတွင် Airbus ၏ မိတ်ဖက် တရုတ်ကုမ္ပဏီ AVIC ကကြံရာပါပတ်သက်နေပြီး စစ်လက်နက်ထောက်ပံ့နေမှု ရပ်ဆိုင်းရန် Justice for Myanmar (JFM) နှင့် Info Birmanie တို့က တောင်းဆိုလိုက်သည်။ Justice For Myanmar ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မရတနာမောင်က “Airbus ကုမ္ပဏီက အကြမ်းဖက်မြန်မာစစ်အုပ်စုနဲ့ AVIC တို့ရဲ့ မသမာတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို မမြင်ချင်ယောင်ဆောင်နေခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေတွေကို ကုလသမဂ္ဂက သေချာစောင့်ကြည့် မှတ်တမ်းတင် တာတွေ၊ အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်တာတွေ ရှိနေတာဖြစ်တဲ့အတွက် Airbus အနေနဲ့ သူတို့ရဲ့အဓိက စီးပွားရေးမိတ်ဖက် AVIC က မြန်မာစစ်အုပ်စုကို
ရခိုင်ပို့မည့် ဆေးဝါးများနှင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်များ၏တန်ဖိုး ကျပ်သိန်း နှစ်သောင်းကျော် အလိမ်ခံရ
ဆေးဝါးများ၊ အခြေခံစားသောက်ကုန်များနှင့် စက်သုံးဆီများ ပြတ်လပ်နေသော ရခိုင်ပြည်ကို ပို့မည့် ကုန်စည်များ၏တန်ဖိုး ကျပ်သိန်းပေါင်း နှစ်သောင်းကျော် လိမ်လည်ခံရကြောင်း အလိမ်ခံရသည့် ကုန်သည် ၃၈ ဦးထံမှ သိရသည်။ စစ်တွေမြို့ ဘီလူးမတံတားအနီး နေထိုင်သူ ဦးညီပု (ခေါ်) အောင်မြင့်စိုးနှင့် ဇနီးဖြစ်သူက ကုန်သည် ၃၈ ဦး၏ ကုန်ပစ္စည်းများကို ရခိုင်ပို့ပေးမည်ဟု ကတိခံကာ လိမ်လည်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း အလိမ်ခံရသူထဲပါဝင်သူ မြောက်ဦးဒေသခံ ကုန်သည်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “အကွက်ကျကျကို လိမ်လည်သွားတာ။ ပထမ သန်းသန်းစိုးဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးကနေ ရခိုင်ကို ကုန်ပို့ကြမယ့် ကုန်သည်တွေကို စည်းရုံးတယ်။ အဲဒီအမျိုးသမီးက သူ့မှာလည်း မြေပုံမြို့နယ် ကမ်းထောင့်ကြီးကို ကုန်ပို့မယ်ပေါ့။ ရခိုင်ကို ပို့ကြမယ့် ကုန်သည်တွေ
ရခိုင်က ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် ဒေသခံပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားလည်ပတ်မှု ခက်ခဲနေကြဆဲ
ရခိုင်ပြည်အတွင်း သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများတွင် ဒေသခံပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးနှင့် လူမှုစီးပွား လည်ပတ်မှုမှာ ခက်ခဲနေကြဆဲဖြစ်ကြောင်း မြို့ခံများက ပြောဆိုကြသည်။ သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ကာလ ၆ လခန့်ကြာလာသည့် ရခိုင်ပြည်ထဲက မြို့များမှာ ကုန်စည်ဈေးများ အဆမတန်မြင့်မားနေခြင်း၊ ဖုန်းလိုင်းနှင့် အင်တာနက်လိုင်းမရခြင်း၊ ဌာနဆိုင်ရာရုံးများနှင့် ဆေးရုံဆေးခန်းများ ပုံမှန်လည်ပတ်နိုင်ခြင်း မရှိသေး၍ ဒေသခံပြည်သူများမှာ တစ်ရက်တာ ရှင်သန်လည်ပတ်ခြင်းကို ခက်ခက်ခဲခဲ ရုန်းကန်နေရကြောင်း သိရသည်။ ထိန်းချုပ်မြို့များမှာ ကုန်စည်ဈေးများသည် တိုက်ပွဲကာလထက် ပိုမြင့်တက်နေခြင်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ မရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ကျောက်တော်မြို့ခံ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်ရှင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “တိုက်ပွဲဒဏ်တွေကို အခုမှ ပိုခံစားမိသလိုဖြစ်နေတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တုန်းက ဒီလောက်ထိမခက်ခဲခဲ့ဘူး။ ကုန်စျေးတက်ရင်လည်း တိုက်ပွဲပြီးရင် ပြန်ကျသွားမှာပဲဆိုပြီး တွေးခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် စျေးကပြန်မကျတဲ့အပြင် ပိုတောင်မြင့်လာသေးတယ်။
ရခိုင်မှာ ယခုနှစ် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးဧက ၆ သိန်းခန့်သာ စိုက်ပျိုးနိုင်
ရခိုင်မှာ ယခုနှစ် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရာသီ တပြည်နယ်လုံးအတိုင်းတာဖြင့် ဧက ၆ သိန်းခန့်သာ စိုက်ပျိုးနိုင်ကြောင်း ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားများသမဂ္ဂက ပြောသည်။ ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရာသီတွင် သွင်းအားစုများ စျေးအဆမတန်မြင့်တက်ခြင်းနှင့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ရခိုင်လယ်သမားအများစုမှာ လယ်ယာမြေများအား လျော့ချထွန်ယက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုကဲ့သို့ လျော့ချလုပ်ကိုင်မှုူကြောင့် လယ်သမားများမှာ နစ်နာရသလို ပြည်သူများမှာလည်း စားနပ်ရိက္ခာဖုံလုံမှုအတွက် စိန်ခေါ်မှုရှိလာနိုင်သည်ဟု ရခိုင်တောင်သူလယ်သမားများသမဂ္ဂ ဥက္ကဌ ဦးကျော်ဇံက ပြောသည်။ “ဒီနှစ် လယ်ယာမြေဧက ၆ သိန်းသာ စိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ တပြည်နယ်လုံးအတိုင်းအတာအနေနဲ့ပေါ့လေ။ စိုက်ပျိုးဧက လျော့ပါးတာကြောင့်တော့ လယ်သမားတွေမှာရော၊ ပြည်သူတွေမှာရော အဓိက စိန်ခေါ်မှုတွေရှိလာနိုင်တယ်။ နောက်နှစ်တွေမှာ စားနပ်ရိက္ခာဖုံလုံဖို့ပါ။” ဟု ပြောသည်။ လက်ရှိ စိုက်ပျိုးထားသည့် လယ်ယာမြေဧကများမှာလည်း
မီဇိုရမ်ဝန်ကြီးချုပ်က AA နှင့် မိတ်ဆွေဖွဲ့မည်ဟုဆို
(မိတ်ဆွေမဖွဲ့ပါက အချင်းချင်းပြဿနာကြား စစ်ကောင်စီက ဝမ်းသာမည်ဟုပြော) အာရက္ခတပ်တော် AA နှင့် မိတ်ဆွေဖွဲ့ရမည်ဟု အမေရိကန်ကို ရောက်ရှိနေသော အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်က ချင်းလူထုနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားလိုက်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အင်ဒီးယားနားပြည်နယ်မှာ ချင်းလူထုနှင့် မီဇိုရမ်ဝန်ကြီးချုပ် ပူးလာလ်ဒိုအောမ်မာတို့ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံကြစဉ် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ချင်းသတင်းဌာန ခိုနူးမ်သုန် ဖော်ပြသည်။ စစ်တွေရေနက်ဆိပ်ကမ်း ကုလားတန်ဘက်စုံသုံးစီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ တက်ရော်ကလာသူများက မေးမြန်းရာမှာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်က AA နှင့် မိတ်ဆွေဖွဲ့မည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ “အာရက္ခတပ်တော် AA နဲ့ ကျနော်တို့ ပြဿနာဖြစ်ရင် သူတို့က အင်အားပိုကောင်းတယ်၊ သူတို့မှာ အင်အားတော်တော် များတယ်။ ဒါကြောင့်
မြဝတီက ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်မှုသံသယဖြင့် မလေးရှားဝန်ကြီးဟောင်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေး
ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့က အွန်လိုင်းကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများနှင့် ဆက်စပ်သံသယရှိနေသော မလေးရှားဒုဝန်ကြီးဟောင်း မာရှိတာ အီဗရာဟင် အမျိုးသမီးကို မလားရှားအစိုးရက စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြောင်း သိရသည်။ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့ (BGF)/ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော် (KNA) နှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် Dongmei ကျားဖြန့် ငွေလိမ်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းနှင့် BGF နယ်မြေထဲ သူမနေထိုင်နေ၍ မလေးရှားရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မတို့က စုံစမ်းစစ်ဆေးနေခြင်းဖြစ်သည်။ မလေးရှားဒုဝန်ကြီးဟောင်းက မာရှီတာအီဗရာဟင်က မြ၀တီမြို့ Dongmei အွန်လိုင်းကျားဖြန့် ဗဟိုဌာန အုတ်မြစ်ချအခမ်းအနားကို တက်ရောက်ခဲ့၍ အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်သည်ဟု သတင်းထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ မာရှီတာအီဗရာဟင်က အဆိုပါ အခမ်းအနားကို မိတ်ဆွေတစ်ဦး၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ ဧည့်သည်တစ်ဦးအနေဖြင့် တက်ရောက်ဓါတ်ပုံရိုက်ခြင်းသာဖြစ်ပြီး သူမအနေဖြင့် တရားမဝင်လုပ်ငန်းများတွင် ပတ်သက်မှုမရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။ ဆက်လက်ပြီး မလေးရှားဒုဝန်ကြီးက