လောင်တလိုင်မှာ ရခိုင်ကုန်သည်များ ကုန်ပစ္စည်းသယ်ယူခွင့် ကန့်သတ်ခံထားရဆဲ
အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည် လောင်တလိုင်ခရိုင်ထဲမှာ ရခိုင်ကုန်သည်များ ကုန်ပစ္စည်းသယ်ယူခွင့် ကန့်သတ်ခံထားရဆဲဖြစ်ပြီး လောင်တလိုင်ထဲမှာ ပိတ်မိနေကြကြောင်း သိရသည်။ ရခိုင်ကုန်သည်များကို ဗဟိုလိုင်လူငယ်အဖွဲ့က ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ထားသည်မှာ တစ်လကျော်ကြာမြင့်လာနေပြီဟု အိန္ဒိယရောက် ရခိုင်ကုန်သည်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဒီမှာ သောင်တင်နေတာ ၁ လလောက် ရှိလာပြီ။ ဘယ်လို အခြေနေနဲ့ ပြန်ရမလဲ မသိတော့ဘူး။ ကုန်ပစ္စည်းတွေ ချခွင့်ပေးတဲ့အထိ သည်းခံစောင့်ဆိုင်းနေကြတာပဲ။ တချို့ဆိုလည်း မီးရှို့ခံရလို့ ဆုံးရှုံးတဲ့သူတွေ ဆုံးရှုံခဲ့ပြီးပြီ။ ကျန်တဲ့သူတွေမှာလည်း ကုန်တွေက ပြန်လည်းသွင်းမရ ယူသွားလို့လည်း မရနဲ့ ဒီအတိုင်း ဆုံးရှုံးထားသလို ဖြစ်နေပြီ” ဟု ပြောသည်။ ရခိုင်ကုန်သည်များ၏ ပစ္စည်းများကို ဗဟိုလိုင်လူငယ်အဖွဲ့က ဖျက်ဆီးလိုက်သည်မှာ ကျပ်သိန်း ထောင်ဂဏန်းအထိ ဆုံးရှုံးမှုရှိသွားပြီဟု ရခိုင်သည်များက
မြန်မာ့ပဋိပက္ခ ပိုဆိုးလာ၍ ၇ ဘီလီယံရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ထိုင်းကုမ္ပဏီများ ရုပ်သိမ်း
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ့ပဋိပက္ခ ပိုဆိုးရွားလာ၍ မြန်ပြည်ထဲက ထိုင်းကုမ္ပဏီများက ၇ ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းလိုက်ကြောင်း သိရသည်။ ယခင်က ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍတွင် တတိယမြောက် အကြီးမားဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသော နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ အဆင့် ၅ သို့ ကျဆင်းသွားကြောင်း ထိုင်းသတင်းများက ဖော်ပြကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ထိုင်းကုမ္ပဏီများက စီမံကိန်း ၁၅၅ ခုတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဒသမ ၆ ဘီလီယံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားကြောင်း သိရသည်။ ယင်းအထဲက စီမံကိန်း ၅၀ မှာ မြန်မာပြည် တည်ငြိမ်မှုမရှိ၍ဟုဆိုကာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇ ဘီလီယံကို ရုပ်သိမ်းပြီး ထွက်ခွာသွားကြောင်းနှင့် ကျန်ရှိ
ရခိုင်မှာ ငွေထုတ်ဈေး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်
ရခိုင်ပြည်အတွင်း KBZ Pay, Wave Money နှင့် ပြင်ပငွေလွှဲလုပ်ငန်းများတွင် ငွေထုတ်ဈေး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်သွား၍ ငွေထုတ်သူများကြား အခက်အခဲဖြစ်နေကြသည်ဟု သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ပတ်ခန့်က ငွေထုတ်ဈေးရာခိုင်နှုန်း ၁၅ ကနေ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း မြင့်တက်လာကာ ယနေ့ ဇူလိုင်လ ၁၅ ရက်နေ့ ပေါက်ဈေးအရ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ရခိုင်ပြည်ထဲက ငွေထုတ်ဈေးမှာ စစ်ကောင်စီက ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင်များအား ဖမ်းဆီးအရေးယူခြင်းနှင့် ဘဏ်များမှ ငွေထုတ်ယူမှုကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ရာခိုင်နှုန်း အဆမတန် မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်မက ဘဏ်ပြဿနာများကြောင့် ရခိုင်ပြည်ထဲက ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများ ဈေးမြှင့်တင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယနေ့ ငွေထုတ်ခဲ့သူ မာန်အောင် ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဟိုဖက်မှာ
ရန်ကုန်ရှိ ပုဂ္ဂလိက ဘဏ်များတွင် ကျပ်သိန်း ၁၀၀ အထိ ထုတ်ယူနိုင်ပြီဟုဆို
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသအတွင်း ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များနှင့် ATM စက်များတွင် ကျပ် ၁၀ သိန်း မှ ကျပ်သိန်း ၁၀၀ အထိ တိုးမြှင့်ထုတ်ယူနိုင်ပြီဟု ငွေထုတ်ယူသူများထံမှ သိရသည်။ ကျပ်တစ်သောင်းတန်ငွေစက္ကူများဖြင့် ထုတ်ယူနိုင်ပြီး ဧရာဝတီ၊ CB ဘဏ်၊ ကမ္ဘောဇ၊ ရိုးမ၊ အပါအဝင် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်များတွင် ပြန်လည်ထုတ်ယူနိုင်ပြီဟု ပြောသည်။ မြောက်ဒဂုံမြို့နယ်တွင် ငွေထုတ်ခဲ့သူတစ်ဦးက “ဧရာ၀တီဘဏ်မှာက Special Account က သိန်း ၁၀၀ အထိ ထုတ်ပေးတယ်။ ATM က တစ်ခါထုတ်ရင် ၁၀ သိန်းရတယ်။ KBZ က Special Account က ၁၀ သိန်းထုတ်ပေးတယ်။ ရိုးမလည်းအတူတူပဲ။ ငွေစက္ကူတွေကတော့ ၁
ငပလီကမ်းခြေကို AA ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် ဘီလျံနှင့်ချီတန်ဖိုးရှိ ကြယ်ငါးပွင့်အဆင့် ဟိုတယ် ၆၅ လုံးကို ပိုင်ဆိုင်မည်
(ကြယ်ငါးပွင့်အဆင့်ရှိ ဟိုတယ်အများစုက စစ်အုပ်စုနှင့် နီးစပ်သူများဖြစ်) ရခိုင်ပြည် သံတွဲမြို့နယ်မှာရှိသည့် ကမ္ဘာကျော် ငပလီကမ်းခြေမှာ ကြယ်သုံးပွင့်မှ ကြယ်ငါးပွင့်အဆင့်ရှိ ဟိုတယ် ၆၅ လုံးရှိသည်ဟု စစ်ကောင်စီ ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။ သံတွဲမြို့နယ်အတွက် ငပလီကမ်းခြေမှာ စစ်ကောင်စီ တပ်ရင်းနှစ်ခုသာရှိပြီး အဆိုပါ တပ်ရင်းများမှာ ခမရ ၅၆၆ တပ်ရင်းနှင့် ခလရ ၅၅ တပ်ရင်းတို့ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ တပ်ရင်း နှစ်ခုစလုံးကို အပြီးအပိုင် သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီဟု အာရက္ခတပ်တော် AA က ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နှင့် ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်တွင် တရားဝင်ထုတ်ပြန်ထားပြီး ငပလီကမ်းခြေကို ထိန်းချုပ်သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီဟု သုံးသပ်သူများက ပြောသည်။ သုံးသပ်သူတစ်ဦးက ” သံတွဲမြို့နယ်အတွက်
တစ်ဒေါ်လာ ကျပ် ၅၀၀၀ ရောက်ရှိ၊ အခေါက်ရွှေဈေး ကျပ်သိန်း ၆၀ ဝန်းကျင်ရှိနေ
ပြည်တွင်း စီးပွားရေးစျေးကွက်တွင် အမေရိကန်တစ်ဒေါ်လာ ငွေကျပ် ၅၀၀၀ သို့ ရောက်ရှိနေပြီး အခေါက်ရွှေစျေးနှုန်းမှာ ငွေကျပ် သိန်း ၆၀ ဝန်းကျင်ရှိကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ နိုင်ငံခြားငွေလဲ လက်ကြီးဒိုင်က “တစ်ဒေါ်လာကို ၄၉၆၀ နဲ့ ၅၀၀၀ အကြားရှိတယ်။ ၅၀၀၀ ရောက်သွားပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ထိုင်းတစ်ဘတ်ကို အခုက ၁၃၈ ကျပ် ကျော်ရှိနေပြီ။ ဒေါ်လာရော ဘတ်ရော စံချိန်တင်ပဲ။ အဝယ်ချည်းပဲ အရောင်းလုံး၀ မရှိဘူး” ဟု ပြောသည်။ ရွှေစျေးကွက်တွင် ကမ္ဘာ့ရွှေစျေးမှာ တစ်အောင်စလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၄၀၈ တွင်ရှိနေပြီး မြန်မာ့ရွှေစျေးနှုန်းမှာ ၅၉ သိန်း ၃ သောင်းနှင့် သိန်း ၆၀
ရခိုင်မှာ ငွေထုတ်စျေး ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ထပ်မြင့်တက်
ရခိုင်ပြည် မြို့နယ်အများစုတွင် ငွေထုတ်ယူစျေးနှုန်းမှာ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်လျှက်ရှိကြောင်း ငွေလွှဲငွေထုတ်လုပ်သူများက ပြောသည်။ ငွေသားရှားပါးလာ၍ဟုဆိုကာ လဝက်အတွင်း ဈေးမြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်ဟု မင်းပြားမှ ငွေလွှဲငွေထုတ်လုပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ငွေထုတ်ခစျေး တက်တယ်ဆိုတာကတော့ ငွေရှားလို့ပဲပေါ့လေ။ အခုက တစ်နေ့နဲ့တစ်နေ့ စျေးချင်းမတူဘူး။ ဒီနေ့ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းဆို နောက်တစ်နေ့ ဒီစျေးနဲ့ ရချင်မှရမယ်။ ဒီစျေးဖြစ်သွားတာကလည်း သိပ်မကြာပါဘူး။ လဝက်လောက်ပဲကြာလိုက်တယ်” ဟု ပြောသည်။ လက်ရှိ ငွေထုတ်စျေး ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ဖြစ်နေသည့် မြို့များမှာ မြေပုံ၊ မင်းပြား၊ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း စသည့်မြို့နယ်များဖြစ်ပြီး တောင်ကုတ်၊ ကျောက်ဖြူ၊ သံတွဲဒေသတို့တွင် ၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိနေကြောင်း သိရသည်။
ကုလားတန်စီမံကိန်း ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်ရေး အိန္ဒိယနှင့် စစ်ကောင်စီ ဆွေးနွေး
ရခိုင်ပြည် စစ်တွေမြို့တွင်ရှိသော ရေနက်ဆိပ်ကမ်း ကုလားတန်ဘက်စုံသုံးစီမံကိန်းကို နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းပြီး ဆက်လက်အကောင်အထည်ဖော်ရေး အိန္ဒိယကောင်စစ်ဝန်နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း စစ်ကောင်စီ သတင်းစာက ထုတ်ပြန်ထားသည်။ စစ်တွေအခြေစိုက် အိန္ဒိယကောင်စစ်ဝန် ရုံးချုပ်မှ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် မစ္စတာ ဘီဘေကာနန္ဒာ ဘတ္တာမစ်ရှရာနှင့် စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံခြားရေး ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးလွင်ဦးတို့ ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက် နံနက်က နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။ တွေ့ဆုံပွဲတွင် အိန္ဒိယ-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်ရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအပြင် ကုလားတန်မြစ်ကြောင်း ဘက်စုံသုံးစီမံကိန်းကို ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်ရေးကို ပွင့်လင်းစွာ ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA သည် ပလက်ဝမြို့အပါအဝင် ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကို ထိန်းချုပ်သိမ်းပိုက်ထားသည့်အတွက် ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းကို စီမံကိန်းခန့်ခွဲနေသည်။
မာန်အောင်မှာ ကုန်ပစ္စည်းသယ် စက်လှေများဖမ်းဆီးခံရ
ရခိုင်ပြည် မာန်အောင်မြို့နယ်မှာ ပြီးခဲ့သည့်သီတင်းပတ်စ၍ ကုန်ပစ္စည်းများသယ်ယူလာသည့် စက်လှေများကို စစ်ကောင်စီ စစ်ရေယာဉ်များက ဖမ်းဆီးနေကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။ စက်လှေများမှာ ဇွန်လနောက်ဆုံး သီတင်းပတ်စပြီး ဖမ်းဆီးခံနေရကာ တပိုင်တနိုင် ကုန်စည်သယ်ယူသူများ များစွာနစ်နာဆုံးရှုံးနေရသည်ဟု မာန်အောင်ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ “အဖမ်းအဆီးများတာကတော့ ဇွန်လ နောက်ဆုံးအပတ်ထဲကနေ စတာပါ။ ကုန်တင်လာတဲ့ဘယ်ဘုတ်မဆို ဖမ်းတယ်။ ကုန်စည်သယ်ခွင့် ပိတ်တာကတော့ အစကတည်းက ပိတ်တာပဲ။ ဒါပေမယ့် စစ်တပ်ကလူတွေနဲ့ ညှိလို့ အဆင်ပြေရင် သွားလို့ရကြတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းကျ ညှိပြီးသွားရင်တောင် အဖမ်းခံရတာမျိုးတွေဖြစ်လာတာ။ ” ဟု ပြောသည်။ ဖမ်းဆီးခံရသူများကို ပြန်လည်ရွေးထုတ်ရာတွင် ကျပ်သိန်းရာနှင့်ချီပေးနေရပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ငွေညှစ်တောင်းယူနေကြသည်။ စက်လှေများကို တောင်ကုတ်-မာန်အောင် ရေလက်ကြားရှိ စစ်ကောင်စီ နေဗီမှ အဓိက