နတ်မြစ်ဝမှာ AA က စစ်ဆေးနေသည့် ကုန်တင်သင်္ဘောမှာ ကုန်သည်ကြီး ဦးကျောက်တောင် သင်္ဘောဟု သတင်းထွက်နေ
(မူးယစ်ဆေးဝါး တင်ဆောင်လာသည်ဟု သတင်းကြောင့် ကုန်များအားလုံးကို စစ်ဆေးနေဟုဆို) ရခိုင်ပြည် မောင်တောမြို့နယ် နတ်မြစ်ဝတွင် အာရက္ခတပ်တော် AA က စစ်ဆေးနေသော ကုန်တင်သင်္ဘောတစ်စီးမှာ တောင်ကုတ်ဒေသခံ ကုန်သည်ကြီး ဦးကျောက်တောင် သင်္ဘောဟု သတင်းထွက်နေသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ တက္ကနပ်ဆိပ်ကမ်းသို့ ကုန်ပစ္စည်းများ တင်ဆောင်လာသည့် သင်္ဘော ၃ စီးအနက် နှစ်စီးကို AA က ပြန်လွှတ်လိုက်ပြီး ကျန်တစ်စီးမှာ AA က ဆက်လက်စစ်ဆေးနေကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် သတင်းများက ဖော်ပြကြသည်။ အဆိုပါ သင်္ဘောမှာ မူးယစ်ဆေးဝါး တင်ဆောင်လာသည်ဟု သတင်းရရှိ၍ အာရက္ခတပ်တော် AA ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ကုန်ပစ္စည်းများအား စစ်ဆေးနေသည်ဟု သတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက Western News
စစ်ဆေးနေသည့် ကုန်တင်သင်္ဘော သုံးစီးအနက် နှစ်စီးကို AA က ပြန်လွှတ်ပေး
(AA လွှတ်ပေးသော ကုန်သင်္ဘောများ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တက္ကနပ်ဆိပ်ကမ်းရောက်ရှိ) အာရက္ခတပ်တော် AA သည် ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းမှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တက္ကနပ်ဆိပ်ကမ်းသို့ ထွက်ခွာလာသော ကုန်တင်သင်္ဘော ၃ စီးကို ရခိုင့်ပင်လယ်ပြင် နတ်မြစ်ဝတွင် ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ရန်ကုန်မှ ထွက်ခွာလာသော ကုန်တင်သင်္ဘောများကို ဇန်နဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့က မောင်တော နတ်မြစ်ဝတွင် စစ်ဆေးနေခြင်းဖြစ်ပြီး ဇန်နဝါရီလ ၂၀ ရက်တွင် သင်္ဘောနှစ်စီးအား AA က ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်သည်ဟု The Business Standard သတင်းက ဖော်ပြသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA ထံမှ လွတ်မြောက်လာပြီးနောက် ကုန်တင်သင်္ဘောနှစ်စင်းသည် ဇန်နဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့မှာပင် ကုန်ပစ္စည်းတန်ချိန် ၁၅၀၀
နယ်စပ်ပြဿနာဖြေရှင်းရန် မြန်မာကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တိုက်တွန်း
လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော နယ်စပ်နှင့် ရခိုင်ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် မြန်မာကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က တောင်းဆိုထားပြီး နယ်စပ်ထိန်းချုပ်မှုအပေါ် အာရက္ခတပ်တော် AA ကဲ့သို့သော အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ပြောကြားထားသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေး အကြံပေး Md Touhid Hossain က ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက် ကြာသပတေးနေ့က ကျင်းပသည့် အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးပွဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို သဝဏ်လွှာပေးပို့ တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အလွတ်သဘောဆွေးနွေးပွဲသို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ မြန်မာ၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ လာအိုနှင့် အခြားနိုင်ငံများမှ အကြီးတန်းကိုယ်စားလှယ်များ တက်ရောက်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ “ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-မြန်မာနယ်စပ်ဒေသဟာ မြန်မာအစိုးရရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုအောက်မှာ မရှိတော့ဘူးဆိုတာကို ကျနော်တို့
AA အခွန်ပြေစာဖြင့် မောင်တောဆိပ်ကမ်းမှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ဆန်တင်ပို့
(ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အာဏာပိုင်များနှင့် AA တို့ ညှိနှိုင်းထားခြင်းမရှိ၍ဟုဆိုကာ ဆန်ရောင်းချခွင့် မရရှိသေးပေ) ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-ရခိုင်နယ်စပ် မောင်တောဒေသကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က အာရက္ခတပ်တော် AA မှ ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် မောင်တောဆိပ်ကမ်းကတစ်ဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တက္ကနပ်ဆိပ်ကမ်းသို့ ဆန်ကုန်သွယ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ သို့သော်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အာဏာပိုင်များနှင့် အာရက္ခတပ်တော် AA တို့သည် ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စရပ်များကို သဘောတူညီမှုများ ဆွေးနွေးထားခြင်းမရှိသည့်အတွက် ရခိုင်ကုန်သည်များမှာ ဆန်ရောင်းချခွင့် မရရှိကြပေ။ မက်ထရစ် ၁၉ တန်အလေးချိန်ရှိသော လုံးကြီး ဆန်အိတ် ၃၈၀ တင်ဆောင်လာသည့် တက်နေထွန်း အမည်ရှိ ဆန်ဘုတ်တစ်စီးသည် AA အခွန်ပြေစာဖြင့် ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းတွင် မောင်တောဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့်
မောင်တောကို AA သိမ်းပြီးနောက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က နယ်စပ်ကို လုံခြုံရေးတင်းကျပ်
(တက္ကနပ် ဒေသခံ ငါးဖမ်းသမားများကို နယ်စပ်ဧရိယာနှင့် ဝေးဝေးနေရန်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့သည် Jaliar ကျွန်းမှ St Martin’s ကျွန်းအထိ စောင့်ကြည့်နေ) ရခိုင်ပြည် မောင်တောမြို့ကို ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA က သိမ်းပိုက်ထားသည့် သတင်းများကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကော့ဘဇားမြို့နယ် တက္ကနဖ် အူဇီလာမှာ နယ်စပ်လုံခြုံရေးကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ရဲတပ်ဖွဲ့က တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ချထားလိုက်သည်။ မောင်တောမြို့သည် ကော့ဘဇားမြို့နယ် တက္ကနပ်မြို့နယ် Jaliapara ၏ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် တည်ရှိပြီး အာရက္ခတပ်တော် AA သည် မောင်တောမြို့ကိုသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ရေကြောင်းခရီးသွားလာခွင့်ကို အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ပင်ထားသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်နေ၍ AA က ယင်းကဲ့သို့ ပိတ်ပင်ခြင်းနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်
ရခိုင်က ကဏန်းများကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တင်ပို့နေ၊ သို့သော် ဈေးကောင်းမရဟုဆို
တိုက်ပွဲများနှင့် စစ်ကောင်စီ၏ လမ်းကြောင်းပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ယခင်က တရုတ်သို့ တင်ပို့နေသည့် ရခိုင်ပြည်က ကဏန်းများကို လက်ရှိတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နေကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်လကျော်ကစ၍ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ နယ်စပ်မှတစ်ဆင့် တင်ပို့နေသော်လည်း ဈေးနှိမ်ခံရ၍ တရုတ်ကဲ့သို့ ဈေးကောင်းမရရှိကြောင်း ကဏန်းအရောင်းအဝယ်လုပ်သူများက ပြောသည်။ လက်ရှိ ကဏန်းပေါက်စျေးမှာ တစ်ကီလိုကို ကျပ် ၅၀၀၀ ခန့်သာရရှိပြီး စျေးအလွန်နည်းကြောင်း ကဏန်းအရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “အရင် တရုတ်ဘက်ကို တင်ပို့တယ်။ အဲ့ဒီတုန်းက တစ်ကီလို ၂ သောင်းကျော်လောက် အေးဆေးရတယ်။ အခု ဘင်္ဂလဘဖက်ကိုပဲ ပို့လို့အဆင်ပြေတော့ အဲ့ဘက်ကိုပဲ ပို့နေရတာ။ စျေးက မကောင်းဘူး။ တစ်ကီလို ၅၀၀၀ ပဲ ပေးတယ်။
AA ကို တိုက်ခိုက်ရန် မွတ်ဆလင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှာ တပ်သားစုဆောင်းနေ
အာရက္ခတပ်တော် AA ကို တိုက်ခိုက်နေသည့် မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကော့ဘဇားခရိုင်ရှိ မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်စခန်းများထဲက တပ်သား ၅၀၀၀ အထိကို စုဆောင်းထားပြီးပြီဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းက ဖော်ပြသည်။ မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်စခန်းများသည် မွတ်ဆလင်စစ်သား မွေးထုတ်ပေးရာ နေရာဖြစ်နေကြောင်းနှင့် အချို့မှာ အတင်းအဓမ္မခေါ်ယူခံရပြီး အသက် ၁၃ နှစ်သာ ရှိသေးသော ကလေးငယ်များမှာလည်း တပ်သားအဖြစ် စုဆောင်းခံရကြောင်း ရိုက်တာသတင်းက အတိအလင်းဖော်ပြထားသည်။ ရိုက်တာ၏ သတင်းအစီရင်ခံစာအရ မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်များ၏ အဓိက ရန်သူမှာ အာရက္ခတပ်တော် AA ဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်မဟုတ်ကြောင်းဟု မွတ်ဆလင်တပ်သားတစ်ဦးက ပြောဆိုထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ ရိုက်တာသတင်းဌာန သည် ဒုက္ခသည်ကူညီရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ၏ အစီရင်ခံစာများကို သုံးသပ်ခဲ့သလို လူ ၁၈ ဦးကိုလည်း
မွတ်ဆလင်အရေးမှာ AA ကို လျစ်လျူမရှုဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေးပြော
မွတ်ဆလင်များ နေရပ်ပြန်ရေး ဖြေရှင်းရာမှာ အာရက္ခတပ်တော် AA ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမှာဖြစ်သလို လျစ်လျူမရှုဖို့လိုအပ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြံပေး မစ္စတာ တောင်းဟစ် ဟော့ဒ်ဆန်က ပြောသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ရောက်လာကြသည့် မွတ်ဆလင်များကို နေရပ်ပြန်ပို့နိုင်ရေးအတွက် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် မြန်မာအစိုးရတို့ကြား သဘောတူညီမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိ ၈ နှစ်ကြာလာသည်အထိ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များကို ပြည့်ပြည့်ဝဝ အကောင်အထည်မဖော်နိုင်သေးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံတကာနှင့် မဟာဗျူဟာလေ့လာရေးသိပ္ပံ (BISS) မှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့က မွတ်ဆလင်အရေး ဖြေရှင်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ
ရခိုင်ရေပိုင်နက်အတွင်း ကျူးကျော်ငါးဖမ်းသူများကို အပြစ်ပေးအရေးယူတော့မည်ဟု AA ထုတ်ပြန်
ရခိုင် (အာရက္ခ) ရေပိုင်နက်အတွင်းသို့ ကျူးကျော်၍ ငါးခိုးဖမ်းရန် ဝင်ရောက်လာသူ မည်သူ့ကိုမဆို တရားဥပဒေနှင့်အညီ စစ်ဆေး၊ အပြစ်ပေး အရေးယူသွားတော့မည်ဟု အာရက္ခတပ်တော် AA က ယမန်နေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်အသိပေးသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့က မောင်တောဒေသ ရခိုင်ရေပိုင်နက်အတွင်းသို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသား ငါးဖမ်းသမား ၂၀ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်ခြားစောင့်တပ် BGP လက်ထဲသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပြီးနောက် AA က ယင်းကဲ့သို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ငါးဖမ်းလှေ အစီး ၆၀ ခန့်မှာ ရခိုင်ရေပိုင်နက်အတွင်း ကျူးကျော်ငါးဖမ်းနေစဉ် AA ကမ်းခြေစောင့်
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆူပူမှု ၄ ဦးသေ၊ ၇၀ ကျော် ဒဏ်ရာရ
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စစ်တကောင်းဒေသမှာ မြေပြန့်မှ အခြေချလားသော ဘင်္ဂလီများနှင့် တောင်တန်းဒေသက ဌာနေတိုင်းရင်းသားများကြား ဆူပူအုံကြွမှုတွင် သေဆုံးသူ ၄ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၇၂ ဦးအထိ ရှိလာကြောင်း The Daily Star က ဖော်ပြသည်။ ခါကာဆိုရီခရိုင်ထဲက ဓီဂီနလ (Dighinala) မြို့တွင် စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက် ကြာသပတေး မွန်းလွဲက ဘင်္ဂလီများနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားတို့ကြား ဆူပူအကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။ ဓီဂီနလမြို့ရှိ ဌာနေတိုင်းရင်းသား သက္ကမလူမျိုးများ ပိုင်ဆိုင်သော ဆိုင်ခန်း ၁၀၀ ကျော်ကို ရာနှင့်ချီ အုပ်စုလိုက်ဝင်လာသော ဘင်္ဂလီအုပ်စုများက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းကနေ ဆူပူအုံကြွမှု စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အကြမ်းဖက်မှုအား မကျေနပ်၍ ဌာနေတိုင်းရင်းသား