ချင်းနိုင်ငံရေးကို မစွက်ဖက်ရန် AA အား ချင်းပြည်အစိုးရ သတိပေး
ချင်းပြည်အရေးနှင့် ချင်းလူမျိုးတို့၏ နိုင်ငံရေးကိစ္စရပ်များတွင် အာရက္ခတပ်တော် AA အနေဖြင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း အမြန်ဆုံးရပ်တန့်ရန် CNA ဦးဆောင်သော ချင်းပြည်အစိုးရက သတိပေးထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ချင်းလက်နက်ကိုင်အချင်းချင်း တင်းမာနေခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့က ချင်းပြည်အစိုးရမှ အချက် ၈ ချက်ပါသော ထုတ်ပြန်ချက်တွင် AA အား သတိပေးချက် ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မတူပီမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွင် ချင်းညီနောင်တပ်ဖွဲ့ မဟာမိတ်ဖြစ်သော AA စစ်ကြောင်းကို CNA ဦးဆောင်သော စစ်ကြောင်းက စတင်ပစ်ခတ်ရာကနေ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့နှင့် CNA ဦးဆောင်သော ချင်းပြည်အစိုးရအဖွဲ့တို့ကြား စစ်ရေးတင်းမာနေခြင်းဖြစ်သည်။ မတူပီမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွင် CNA ဦးဆောင်သော စစ်ကြောင်းက AA တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား စတင်ပစ်ခတ်ခြင်း မပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် AA
သံတွဲနှင့် ငပလီမှာ အမျိုးသမီး၊ သက်ကြီးရွယ်အို အပါအဝင် လူ ၃၃ ဦး ပျောက်ဆုံးနေ
စစ်ရေးပြင်းထန်နေသော ရခိုင်ပြည် သံတွဲမြို့နယ်မှာ အမျိုးသမီးများ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများ အပါအဝင် အရပ်သား ၃၃ ဦး မိသားစုဝင်များနှင့် အဆက်အသွယ်မရ ပျောက်ဆုံးနေကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။ ပျောက်ဆုံးနေသူများမှာ ရက် ၂၀ ခန့်ကြာ ပျောက်နေသူများ ရှိသလို ၇ ရက်၊ တစ်လကျော်ကြာ စသဖြင့်ရှိပြီး အများစုမှာ ၁၅ ရက်ထက်ကျော်လွန်ပြီး ပျောက်ဆုံးနေသည်ဟု မိသားစုဝင်များထံမှ သိရသည်။ သံတွဲမြို့ ပညာရေးရုံးခြံဝန်းမှာ နေထိုင်သည့် ပညာရေးဝန်ထမ်း သားမိနှစ်ဦး ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက်နေ့က နောက်ဆုံး အဆက်အသွယ်ရခဲ့ပြီးနောက် ယနေ့အချိန်အထိ အဆက်အသွယ် မရသေးကြောင်း သမီးဖြစ်သူက ပြောသည်။ ” အမေက ဒေါ်ခင်ထွေး အသက် ၇၀၊ အငယ်ကောင်က
စစ်ကောင်စီနှင့် အိန္ဒိယတပ် စစ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနှင့် အိန္ဒိယတပ်မတော် စစ်ရေးပိုမိုဆောင်ရွက်ရေး ယမန်နေ့ ဇူလိုင်လ ၁၆ ရက်တွင် နေပြည်တော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကို ကြည်း၊ ရေ၊ လေ ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီး အဘ်ဟေး တာကူးရ် (Abhay Thakur) တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ နှစ်နိုင်ငံက စစ်တပ်များအနေဖြင့် သင်တန်းသားများ စေလွှတ်ရေး၊ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ပိုမိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ရေးကိစ္စရပ်များကို ပြောဆိုဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်ရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စပ်ရပ်များကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ယင်းအပြင် နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော် အချင်းချင်း ချစ်ကြည်ရင်းနှီးရေးနှင့် ဆက်ဆံရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေးကိုလည်း ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ အိန္ဒိယသံအမတ်သည် စစ်ကောင်စီ
ရခိုင်မှာ ငွေထုတ်ဈေး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်
ရခိုင်ပြည်အတွင်း KBZ Pay, Wave Money နှင့် ပြင်ပငွေလွှဲလုပ်ငန်းများတွင် ငွေထုတ်ဈေး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်သွား၍ ငွေထုတ်သူများကြား အခက်အခဲဖြစ်နေကြသည်ဟု သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ပတ်ခန့်က ငွေထုတ်ဈေးရာခိုင်နှုန်း ၁၅ ကနေ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း မြင့်တက်လာကာ ယနေ့ ဇူလိုင်လ ၁၅ ရက်နေ့ ပေါက်ဈေးအရ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ရခိုင်ပြည်ထဲက ငွေထုတ်ဈေးမှာ စစ်ကောင်စီက ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင်များအား ဖမ်းဆီးအရေးယူခြင်းနှင့် ဘဏ်များမှ ငွေထုတ်ယူမှုကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ရာခိုင်နှုန်း အဆမတန် မြင့်တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ပြည်မက ဘဏ်ပြဿနာများကြောင့် ရခိုင်ပြည်ထဲက ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများ ဈေးမြှင့်တင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယနေ့ ငွေထုတ်ခဲ့သူ မာန်အောင် ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ဟိုဖက်မှာ
AA က တစ်နိုင်ငံလုံးလွှမ်းခြုံသည့် အာဏာကို လုပ်မည်မဟုတ်ဟု ICG မြန်မာအကြံပေးပြော
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ ကျဆုံးရှုံးသွားမည်ကို မြင်ချင်သော်လည်း စစ်ကောင်စီနေရာတွင် အစားထိုးနေရာယူမည်ဆိုသည်မှာ အာရက္ခတပ်တော် AA ၏ မူလရည်မှန်းချက် မဟုတ်ကြောင်း International Crisis Group (ICG) မြန်မာ့အရေး အကြီးတန်း အကြံပေး ရစ်ချက်ဟော်ဆီက ပြောသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ မူလရည်မှန်းချက်ဖြစ်သော အာရက္ခအိပ်မက်ကို အကောင်အထည်ဖော်မှာ ရင်ဆိုင်ကိုင်တွယ်ရမည့်အရာ များပြားလှကြောင်း ရစ်ချက်ဟော်ဆီက သုံးသပ်ထားသည်။ နိုင်ငံတကာ ပဋိပက္ခများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး နည်းလမ်းများ အကြံပြုရန် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဘရပ်ဆဲလ်စ်မြို့ အခြေစိုက် ICG အဖွဲ့မှ မြန်မာ့အရေး အကြီးတန်းအကြံပေး ရစ်ချက်ဟော်ဆီက ဘီဘီစီနှင့် တာဗျူးတစ်ခုတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အာရက္ခတပ်တော် အနေဖြင့် နေပြည်တော်အထိ
စစ်ကောင်စီ လက်နက်ကြီးကြောင့် သံတွဲတွင် ၂ဦးသေဆုံးပြီး ကျောက်ဖြူတွင် ၁ဦးသေဆုံး
ရခိုင်ပြည်၊ သံတွဲမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဒေသခံ ၂ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၅ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ ကျောက်ဖြူတွင် ၁ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများ၏ ပြောဆိုချက်အရ သိရသည်။ ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့ နံနက် ၉ နာရီကျော်တွင် သံတွဲမြို့နယ် ဂွသံတွဲလမ်းရှိ ပဒဲကောကျေးရွာကို သံတွဲဂျိတ္တော အနီးရှိ စစ်ကောင်စီ ရေတပ်က ပစ်ခတ်လိုက်သည့် လက်နက်ကြီးကျည်သည် ကျေးရွာ တံတားအနီးတွင် ကျရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သံတွဲဒေသခံတစ်ဦးက “တိုက်ပွဲဖြစ်တာ မရှိဘူးဗျ။ မောင်ရွှေလေးရေတပ်ကက လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တာပါ။ အဲ့ဒီမှာ လက်နက်ကြီး ကျည်က ရွာထိပ် တံတားအနားကို ကျတယ်။ အဲ့ဒီမှာ အမျိုးသမီးတစ်ဦး လက်နက်ကျည်စင်ပြီး လည်ပင်းကို ထိတယ်။
သံတွဲ ကျောက်ဆိပ်ရွာ လက်နက်ကြီးကျ ၁ ဦးသေ၊ ငပလီကမ်းခြေက စစ်ရှောင် ၃၀၀ အကူအညီလိုအပ်
စစ်ရေးပြင်းထန်နေသော ရခိုင်ပြည် သံတွဲမြို့နယ်မှာ စစ်ကောင်စီပစ်ခတ်သော လက်နက်ကြီး ကျောက်ဆိပ်ကျေးရွာက လူနေအိမ်ကို ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့၍ အရပ်သား ၁ ဦးသေဆုံးပြီး ၃ ဦး ဒဏ်ရာပြင်းထန်ကြောင်း သိရသည်။ ယမန်နေ့ ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက် ညက တိုက်ပွဲမရှိဘဲ စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းများမှ ယမ်းသန်းပစ်ခတ်သော လက်နက်ကြီး ကျောက်ဆိပ်ကျေးရွာ လူနေအိမ်ပေါ်သို့ ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမည်မဖော်လိုသူ ဒေသခံတစ်ဦးက ” ရွာအနီး ဘာတိုက်ပွဲမှ မရှိဘူး။ စစ်ကောင်စီက နေ့စဉ် အချိန်ပြည့် လေယာဉ်နဲ့ လာဗုံးကြဲလိုက်၊ လက်နက်ကြီးနဲ့ ကျေးရွာတွေဆီ လှမ်းပစ်ခတ်လိုက် လုပ်နေတာ။ မနေ့ညက စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းက ပစ်ခတ်တဲ့ လက်နက်ကြီး တစ်လုံးဟာ ကျောက်ဆိပ်ရွာက အိမ်တစ်အိမ်ကို တည့်တည့်ကျတာ။
ဗျိုင်းဖြူရွာသားများကို ရုံးချိန်းသော်လည်း စစ်ဆေးခြင်းမရှိ
မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှုပုဒ်မ ၁၇(၁) ဖြင့် တရားစွဲဆိုခံထားရသော စစ်တွေမြို့နယ် ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာသားများကို ရုံးချိန်းများချိန်းဆိုသော်လည်း တစ်စုံတစ်ရာစစ်ဆေးခြင်းများ မပြုလုပ်ကြောင်း တရားစွဲဆိုခံထားရသူများ၏ မိသားစုဝင်များက ပြောသည်။ ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာသားများကို ပြီးခဲ့သည့် မေလအတွင်းက စစ်ကောင်စီမှ ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ဇွန် ၂၅ ရက်နေ့တွင် စတင်ရုံးထုတ်ခဲ့ကာ ရုံးချိန်း ၂ ကြိမ်မြောက်အထိ တစ်စုံတစ်ရာ စစ်ဆေးခြင်းများ မပြုလုပ်ဟု မိသားစုဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “ရုံးချိန်းမှာ ဘာမှ မစစ်ဆေးပါဘူး။ ထောင်က ခေါ်လာတယ် တရားရုံးသွားတယ်။ ထောင်ကို ပြန်ပို့တယ်။ တရားသူကြီးကလည်း ဘာမှ မစစ်ဆေးပါဘူး။ အခုလည်း ထပ်ချိန်းထားတယ်။ အမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ၁၇(၁) အမှုလို့ပဲ သိထားတယ်။ တစ်ခြားဘာမှလည်း မသိရဘူး” ဟုပြောသည်။ ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာသားများကို
ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ စစ်ရှောင်ကလေးငယ်များ တုပ်ကွေးနှင့် ဝမ်းရောဂါဖြစ်နေ
ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်မှာ စစ်ဘေးရှောင်နေကြသည့် ကလေးငယ်များ တုပ်ကွေးနှင့် ဝမ်းရောဂါ ဖြစ်နေကြောင်း စစ်ဘေးရှောင်အရေး ကူညီပေးသူများက ပြောသည်။ မိုးရာသီကာလ သန့်ရှင်းသော ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မနေရခြင်း၊ တကိုယ်ရည်သုံး ပစ္စည်းများလုံလောက်စွာမရှိခြင်းတို့ကြောင့် ကလေးငယ်အများစု ရောဂါဖြစ်နေကြသည်ဟု စစ်ရှောင်ကူညီရေးအဖွဲ့ လင်းရောင်ခြည်ဖောင်ဒေးရှင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “အများအားဖြင့် မြေပေါ်မှာပဲ တဲတွေထိုးပြီး ဖြစ်သလို နေကြရပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ သောက်သုံးရေ သန့်ရှင်းမှုမရှိကြဘူး။ ခြင်တွေ တအားများတယ်။ ခြင်ထောင်တွေလည်း အလုံလောက်မရှိကြတော့ ခြင်ကိုက်ပြီး တုတ်ကွေး အဖြစ်များကြပါတယ်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော့ရောပဲ တော်တော်ဖြစ်ကြတယ်။ ဆေးဝါးတွေကလည်း အလုံလောက်မပေးနိုင်ဘူး။ ကျနော်တို့လည်း တတ်နိုင်သလောက် ကူပေးနေပေမယ့် မလုံလောက်နိုင်ဘူး ဖြစ်နေပါတယ်” ဟုပြောသည်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော့နှင့် တုပ်ကွေးဖြစ်နေသည့် ကလေးငယ်များမှာ အသက်
စစ်ကောင်စီထံ စစ်မှုမထမ်းလို၍ ပြည်သူ ၁၂ ဦး မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်
(သတ်သေ စာရင်းထဲ ရခိုင် မာန်အောင်က လူငယ်တစ်ဦးလည်း ပါဝင်) အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံတဝှမ်း စစ်ရှုံးနေချိန် တပ်အင်အား ပြန်လည်ဖြည့်ဆည်းရန် နိုင်ငံအတွင်းက လူငယ်များကို စစ်မှုထမ်းရန် အတင်းအဓမ္မခေါ်ယူပြီးနောက် ပြည်သူ ၁၂ ဦး မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ပြည်သူ့ထောက်ခံချက်မပါသော စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို စစ်ကောင်စီက ပြဌာန်းပြီး နိုင်ငံအတွင်းက လူငယ် ၅၆၀၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီးနောက် ပြည်သူ ၁၂ ဦးမှာ အဆုံးစီရင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု Spring Revolution Database (SRD) ၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။ စစ်ကောင်စီက ယခုနှစ် ၆ လတာ ကာလအတွင်း တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အရပ်သား ပြည်သူ