ဖခင် ဖြစ်သူ ကောက်လာသော စစ်လက်ကျန်မိုင်း ကို ဆော့ကစားရာမှ ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်၍ သားဖြစ်သူ သေဆုံး
ဖခင်ဖြစ်သူက တောထဲ ထင်ခွေသွားရာမှ ကောက်ယူလာသော စစ်ကျန် မိုင်းတစ်လုံးကို အိမ်အတွင်း ထားရာ သားဖြစ်သူ ဆော့ကစားရာကနေ ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပြီး သေဆုံးသွားကြောင်း လူမှုကူညီဆောင်ရွက်နေသူများက ပြောသည်။ ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ဖခင်ဖြစ်သူက တောထဲသို့ ထင်ခွေ သွားရာမှ ကောက်ယူလာခဲ့သည့် စစ်ကျန်မိုင်း အား အိမ်တွင်း တစ်နေရာတွင် ထင်ထားရာကနေ သားဖြစ်သူ ဆောကစားရာတွင် ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သေဆုံးသူ မိသားစုနှင့် နီစပ်သူတစ်ဦးက “သူ့အဖေက တောထဲ ထင်းခုတ်သွားရာကနေ ကောက်လာတယ်လို့ပြောတယ်။ အဲ့ဒါအန္တရာယ်ဖြစ်မှာ စိုးလို့ ကောက်လာတာပေါ့။ ပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာကို အပ်မယ်ဆိုပြီးတော့ အိမ်ထဲတစ်နေရာမှာ သိမ်းထားတယ်လို့ ပြောတယ်။
ဧရာဝတီ-ရခိုင် အစပ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် AA ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေဆဲ
ရခိုင်နှင့် အစပ် ဧရာဝတီတိုင်းထဲက ဘောမိနှင့် ရွှေသောင်ယံမြို့နယ်ခွဲ တကြောရှိ ကျေးရွာများတွင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေဖြစ်ပြီး ဒေသခံပြည်သူများမှာ စစ်ရှောင်နေရကြောင်း ပုသိမ် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ မကျီးဇင်ကို သိမ်းပြီးနောက် ဘောမိက တပ်စခန်းများကို အာရက္ခတပ်တော် AA ပူးပေါင်း PDF တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီဟု သတင်း ထွက်ပေါ်နေသော်လည်း Western News အနေဖြင့် သီးခြားအတည်မပြုနိုင်သေးပေ။ ရွှေသောင်ယံ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက “ဘောမိဘက်မှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သာပေါင်းဘက်ကလည်း လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က တိမ်းရှောင်သွားကြတဲ့ ရွှေသောင်ယံက မြို့ခံတွေ ပြန်လည်ဝင်ရောက်နေပြီလို့ သိရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ အာရက္ခတပ်တော် AA သည် ရခိုင်အဆုံးမြို့ ဂွမြို့ကို
စစ်တွေမြို့ စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းများက ၂ ရက်အတွင်း လက်နက်ကြီးအလုံး ၇၀ ကျော် ပစ်ခတ်
စစ်ကောင်စီ ထိန်းချုပ်ထားသည့် ရခိုင်ပြည် စစ်တွေမြို့ပေါ်က လက်နက်ကြီးများအပါအဝင် အတွဲလိုက်ဒုံးများဖြင့် AA ထိန်းချုပ်နေရာများသို့ ၂ ရက်အတွင်း အလုံးအရေ ၇၀ ကျော် ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ ယင်းကဲ့သို့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် စစ်တွေမြို့နယ်နှင့် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်များကို ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ပြီး ကျွဲ၊ နွားများ တိရစ္ဆာန် အကောင်အရေအတွက် ၂၀ ကျော် သေဆုံးသွားကာ လူနေအိမ်အများအပြားလည်း ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း စစ်ရေး သတင်းရင်းမြစ်က ပြောသည်။ ဇန်နဝါရီလ ၁၆၊ ၁၇ ရက်နေ့အတွင်း စစ်တွေမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ရွှေမင်းဂံရေတပ်စခန်း၊ ခလရ ၂၀ နှင့် ဒေသကွက်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ဒကစ – စစ်တွေ) ကနေ လက်နက်ကြီး
စစ်တွေကုလားတန်စီမံကိန်း သို့ အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီးသွားရောက်ပြီး စစ်ကောင်စီနှင့် ဆွေးနွေး
ရခိုင်ပြည်အတွင်းက စစ်ကောင်စီ သိမ်းပိုက်ထားသော မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သော စစ်တွေမြို့က ကုလားတန်စီမံကိန်း ကို အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီးသွားရောက်ပြီး စစ်ကောင်စီခန့်က ဝန်ကြီးချုပ် ဦးထိန်လင်းနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ စစ်တွေမြို့ က ကုလားတန်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းကို အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီး Abhay Thakur ဇန်နဝါရီလ ၁၆ ရက်နှင့် ၁၇ ရက်နေ့တွေက သွားရောက်ခဲ့ပြီး ဦးထိန်လင်းနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း ရန်ကုန်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံရုံးက ယနေ့တွင် ထုတ်ပြန်သည်။ “လက်ရှိဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသော လုပ်ငန်းများအား ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းအဖြစ် သံအမတ်ကြီး Abhay Thakur သည် စစ်တွေမြို့ ကုလားတန်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်းသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်း” အိန္ဒိယ သံရုံးဖက်က ထုတ်ပြန်ပြောဆိုသည်။ သံအမတ်ကြီး Abhay
ဖုန်းလိုင်း၊ အင်အာနက် ပြတ်တောက်နေသည့် ရခိုင်တွင် ရေဒီယိုများ ဈေးမြင့်တက်
ဖုန်းလိုင်း၊ အင်တာနက် ဆက်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်နေသော ရခိုင်ပြည်တွင် ရေဒီယိုတစ်လုံးကို ကျပ် တစ်သိန်းဝန်းကျင်အထိ ဈေးမြှင့်တက်နေပြီး ဝယ်ယူနိုင်ရန် အခက်အခဲ ဖြစ်နေကြောင်း ဒေသခံများ၏ ပြောဆိုချက်အရ သိရသည်။ မည်သည့် ရေဒီယိုအမျိုးအစားမဆိုကို အနည်းဆုံး ကျပ် ၅ သောင်းကနေ စတင်ပြီး ဈေးနှုန်းများ ရှိကြပြီး လူတိုင်းမဝယ်နိုင်ကြကြောင်း ရခိုင်အခြေအနေများ ရေဒီယိုကနေတစ်ဆင့် သတင်းများကို နေ့တိုင်း နားဆင်နေသော ရခိုင်ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ “ရေဒီယိုက စျေးအရမ်းများတော့ ဝယ်နိုင်တဲ့သူနည်းပါတယ်။ သိန်းဂဏန်းဝန်းကျင်လောက်သုံးမှ ရေဒီယိုကောင်းကောင်းလေးတစ်လုံးရနိုင်မယ်။ ဒီလောက်စျေးမြင့်နေတော့ မဝယ်နိုင်ကြဘူးလေ။ ရှိတဲ့သူတွေဆီကပဲကပ်ပြီး သတင်းတွေနားထောင်ကြရတယ်။ ရှိတဲ့သူတွေကလည်း အရင်ကတည်းကနေ ဝယ်ထားကြတဲ့သူတွေများတယ်” ဟု ပြောသည်။ ၂၀၂၃ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ စတင်ကတည်းက ရခိုင်ပြည်မအတွင်း
စစ်ကောင်စီ က လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးလိုက်ရသော နယ်မြေများကို မြေလှန်ဖျက်ဆီးနေကြောင်း HRW ထုတ်ပြန်
စစ်ကောင်စီ လက်လွှတ်ဆုံးရှုံး လိုက်ရသော မြို့များကို မြေလှန်ဖျက်ဆီးသည့် နည်းဗျူဟာ ပိုမိုအသုံးပြုလာကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (HRW) က ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ တိုက်ပွဲများတွင် အထိနာပြီး ဆုံးရှုံးမှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေသော အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့ ဆုံးရှုံးသွားသော နယ်မြေများမှာ အကြမ်းဖက်မှုများ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း HRW ကဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီသည် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်တဲ့နယ်မြေများထဲတွင် စစ်ဘက် အရပ်ဘက် မခွဲခြားဘဲ လေကြောင်းကနေတိုက်ခိုက်ခြင်း သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ အဓမ္မကျင့်ခြင်း၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်းနှင့် မီးရှို့ခြင်းများ အပါအဝင် အရပ်သားများနှင့် အရပ်ဘက်အခြေခံအဆောက်အအုံများ ဥပဒေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြသည်။ ညီနောင်မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များ၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၂၃
AA ထိန်းချုပ်ရာ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်ကို စစ်ကောင်စီ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်
အာရက္ခတပ်တော် AA ထိန်းချုပ်ထားသော ရခိုင်ပြည်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်ကို စစ်တွေမြို့မှာရှိသည့် စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းများက လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဇန်နဝါရီလ ၁၆ ရက် နံနက်ပိုင်းက စစ်တွေမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ရွှေမင်းဂံရေတပ်စခန်း၊ ခလရ ၂၀ နှင့် ဒေသကွက်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ် (ဒကစ – စစ်တွေ) ကနေ လက်နက်ကြီး အလုံး ၄၀ ထက်မနည်း ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်ဘက်ကို ပစ်ခတ်တိုက်ခဲ့သည်။ “ဇန်နဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့ ညကနေ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတာ။ ၁၆ ရက်နေ့ နံနက် ၃ နာရီကျော်မှာလည်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ နံနက်ပိုင်း တစ်ပိုင်းလုံးလည်း လက်နက်ကြီးနဲ့ တောက်လျှောက်ပစ်ခတ်တယ်ခဲ့တယ်။ လက်နက်ကြီးတစ်လုံးရဲ့
အမ်းတိုက်ပွဲမှ ထွက်ပြေးလာသော စစ်ကောင်စီတပ်သားများထဲမှ ၁၂ ဦးကို CDF – Asho တပ် ဖမ်းဆီး
ရခိုင်ပြည် အမ်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှ ထွက်ပြေးလာသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များကို အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် CDF – Asho တပ်က တိုက်ခိုက်နေပြီး ဇန်နဝါရီလ ၁၃၊ ၁၄ နှစ်ရက်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၂ ဦးကို အရှင်ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့က အမ်းမြို့နယ် ကြက်ရေစမ်းရွာ အနီးစခန်းမှ ထွက်ပြေးလာသော စစ်ကောင်စီတပ်သား ၅ ဦးကို ငဖဲမြို့နယ် ဂုတ်စည်းရိုးရွာအနီးမှာ ပစ်ခတ်ဖမ်းဆီးခဲ့၍ ၅ ဦးစလုံး သေဆုံးသွားကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်နေ့ CDF – Asho က ထုတ်ပြန်သည်။ အဆိုပါ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၅ ဦးအနက် နှစ်ဦးမှာ အပြင်းအထန် ဒဏ်ရာများနှင့်
ဗုံးဆက်တိုက် ကြဲခံရပြီးနောက် ရခိုင်တွင် AA က အချက်ပေးစနစ် စတင်
အာရက္ခတပ်တော် AA က စစ်ရေးကို နိုင်ငံးရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ကြေညာပြီးနောက် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီသည် ရခိုင်ပြည်အား ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ နောက်ဆုံးအပတ်ကစ၍ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသော မြို့ရွာများကို ဗုံးဆက်တိုက် ကြဲချတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ထိုဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူ ၆၀ နီးပါသေဆုံးခဲ့သလို ၆၀ ဦးနီးပါးမှာလည်း ပြင်းထန်ဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့ကြပြီး စာသင်ကျောင်း၊ ဘာသာရေးအဆောက်အဦး လူနေအိမ် အများအပြား ပျက်စီးခဲ့သည်။ ယင်းအပြင် အာရက္ခတပ်တော် AA ၏ နယ်မြေခံ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းအချို့လည်း ဗုံးဒဏ်ကြောင်း သေဆုံးသွားသလို ဒဏ်ရာရရှိသူများလည်းရှိကြောင်း Western News က စုံစမ်းရရှိထားသည်။ ထိုကြောင့် အာရက္ခတပ်တော် AA သည် သိမ်းပိုက်ထားသော
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များမှာ ကိုယ့်ဒေသကိုယ် ဖျက်ဆီးနေကြသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင်ပြော
ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ရှိကြသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများသည် ကိုယ့်ဒေသကိုယ် ဖျက်ဆီးသည့် လုပ်ရပ်ကို လုပ်နေကြသည်ဟု အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။ ယမန်နေ့ ဇန်နဝါရီလ ၁၅ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် ၇၃ နှစ်မြောက် ကရင်နီ (ကယား) ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာတွင် မင်းအောင်လှိုင်က ယင်းကဲ့သို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ “ကယားပြည်နယ်မှာ မကြာမီကာလက KNDF အဖွဲ့နဲ့ PDF အမည်ခံ သမားတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် လွိုင်ကော်မြို့ အပါအဝင် မြို့ရွာတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ရပါတယ်။ ပြည်နယ်အတွင်း နေထိုင်တဲ့ လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းသူတွေဟာ ကိုယ့်ဒေသကိုယ်ဖျက်ဆီးတဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောဆိုထားသည်။ ဒေသတစ်ခုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက်