စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှုံးရမည်ဟု KIO ဥက္ကဌပြော
မြန်မာစစ်တပ်ဦးဆောင်သော စစ်ကောင်စီ၏ အာဏာရှင်စနစ် ဧကန်မုချ ကျရှုံးရမည်ဟု ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်လက ပြောဆိုလိုက်သည်။ ယနေ့ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် KIO တည်ထောင်နေ့ ၆၄ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်အခမ်းအနား မိန့်ခွန်းတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်လက ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လက်ရှိ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးသည် မြန်မာပြည်သူတစ်ရပ်လုံး ပါဝင်ထောက်ခံသော တော်လှန်ရေးဖြစ်ပြီး စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဧကန်မုချကျဆုံးမည်ဟု ပြောသည်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များဖြင့် ဆက်လက် လက်တွဲသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်လက ဆိုသည်။ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့များအနေဖြင့်လည်း စစ်တပ်လက်အောက်ခံအဖြစ်မှ ရုပ်သိမ်းပြီး KIO နှင့်အတူ ပူးပေါင်းကြရန် ၎င်းက သတိပေးသည်။ KIO
သံတွဲမြို့ပေါ်က စစ်မှူးထမ်းဟောင်းရုံးနှင့် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရုံးတို့ကို စစ်ကောင်စီဗုံးကြဲ
ရခိုင်ပြည်၊ သံတွဲမြို့ပေါ်မှာ စစ်မှုထမ်းဟောင်းရုံးနှင့် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီရုံးတို့ကို စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင့် အဆောက်အဦးအချို့ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်နေ့ နံနက် ၄ နာရီအကျော်အချိန် သံတွဲမြို့ပေါ်က စစ်မှူးထမ်းဟောင်းရုံးနှင့် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရုံးတို့ကို စစ်ကောင်စီတပ် လေကြောင်းကနေ လာရောက် ဗုံးကြဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း အသက် ၃၉ နှစ်ရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦးက Western News ကို ပြောသည်။ “သံတွဲမြို့ အံတော်ရပ်ကွက် က စစ်မှုထမ်းဟောင်းရုံးရယ်၊ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေး ရုံးရယ် အဲ့ဒီရုံးတွေကို ဗုံးကြဲသွားတာဗျ၊ အားကစားခန်းမ ကို ဗုံးကြဲသွားတာရှိတယ်လို့ ပြောတယ်။ ဖုန်းလိုင်းတွေ အဆက်ဖြတ်ထားတော့ အတည်ပြုနေရတာအရမ်းခက်ခဲတယ်
အမ်းတိုက်ပွဲ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နှင့် ကိုက် ၁၀၀ အကွာသို့ ရောက်ရှိလာ
ရခိုင်ပြည် အမ်းမြို့နယ်က စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် အာရက္ခတပ်တော်တို့ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲမှာ အမ်းမြို့ရှိ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (နပခ) နှင့် ကိုက် ၁၀၀ ခန့်အကွာသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်များထံမှ သိရသည်။ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို ဝန်းရံထားသည့် အရံတပ်စခန်းများကို အာရက္ခတပ်တော်က အရှိန်မြှင့်ထိုးစစ်ဆင်လျှက်ရှိနေပြီး ယမန်နေ့ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် ညနေပိုင်းအထိ နပခ ၏ အရံတပ်စခန်းထဲက အမြောက်တပ်ကို တိုက်ခိုက်နေကြောင်း စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “အမြောက်တပ်ကို တိုက်နေကြပြီ။ အမြောက်တပ်နားမှာပဲ ဆေးတပ်နဲ့ ထောက်ပို့တပ်တွေလည်းရှိနေတယ်။ အခုတိုက်ပွဲက နပခ နဲ့ ကိုက် ၁၀ဝ လောက်ပဲ အကွာအဝေးရှိတော့တယ်” ဟုပြောသည်။ အမ်းတိုက်ပွဲတွင် စစ်ကောင်စီဖက်မှ လေကြောင်းပစ်ကူမှု ဆက်တိုက် ပြုလုပ်နေသော်လည်း
မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း ၃ လအတွင်း စစ်ပွဲများနှင့် စစ်တပ်၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပြည်သူ ၁၂၄၄ ဦးသေဆုံး
မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း ဇူလိုင်လမှ စက်တင်ဘာလအထိ ၃ လအတွင်း တိုက်ပွဲများနှင့် စစ်တပ်၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပြည်သူ ၁၂၄၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဉာဏ်လင်းသစ်သုတေသနအဖွဲ့က ပြောသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း စစ်တပ်က ပြည်သူများကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးသူ ၁၀၄၄ ဦးအထိရှိခဲ့ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ ၁၃၈၃ ဦးအထိရှိခဲ့သည်။ စစ်ပွဲများဖြစ်ပွားချိန် ၃ လတာ ကာလအတွင်း အရပ်သား သေဆုံးမှု ၂၀၀ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာရရှိမှု ၂၄၁ ဦးရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စစ်တပ်၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုနှင့်တိုက်ပွဲများအတွင်း အရပ်သား သေဆုံးမှုမှာ ၃ လတာကာလအတွင်း ၁၂၄၄ ဦးရှိကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက စစ်ကောင်စီတပ်များကို
အားကောင်းသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း “ဒါနာ” ရခိုင်ပြည် ဂွမြို့ အနီးတွင်ရှိ
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အလယ်ပိုင်းနှင့် အနောက်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း “ဒါနာ” (DANA) သည် အနောက်မြောက်ဘက်သို့ ရွေ့လျားခဲ့ပြီး ပိုမိုအားကောင်းသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း “ဒါနာ” အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီဟု သိရသည်။ ယနေ့ အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက် နံနက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီ၏ မိုးလေဝသဌာနမှ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ရခိုင်ပြည် ဂွမြို့၏ အနောက်မြောက်ဘက် ရေမိုင် ၃၆၅ မိုင်ခန့် အကွာနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ဩရိဿပြည်နယ်၊ ဒမ်မရာမြို့ အရှေ့တောင်ဘက် ရေမိုင် ၁၆၅ မိုင်ခန့်အကွာ ပင်လယ်ပြင်ကို ဗဟိုပြုနေကြောင်း ဆိုသည်။ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် မကြာခဏ မိုးသက် လေပြင်းများကျရောက်ပြီး လှိုင်းကြီးရာမှ လှိုင်းအလွန်ကြီးမည်ဖြစ်သည်။ မိုးသက်လေပြင်းကျစဉ် ရေပြင်/မြေပြင်လေသည်
KIA ဖမ်းထားသည့် သတင်းထောက်နှစ်ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် CPJ တောင်းဆို
(သတင်းလုပ်ငန်းက ရာဇဝတ်ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း IPCM ပြော) ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KIA က Red News Agency သတင်းထောက်နှင့် အလွတ်တန်းသတင်းထောက်ကို ဖမ်းဆီးထားသည့်အတွက် အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးရန် သတင်းသမားများ ကာကွယ်ရေးကော်မတီ CPJ က တောင်းဆိုလိုက်သည်။ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်နှင့် ၃၀ ရက်တွင် သတင်းထောက်နှစ်ဦးကို ဖားကန့်မြို့နယ်ရှိ ၎င်းတို့နေအိမ်ကနေ KIA က ဖမ်းဆီးသွားခြင်းဖြစ်ပြီး တာဝန်ခံမှုရှိရမည်ဟု အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် CPJ က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးခံရသည့် သတင်းထောက်နှစ်ဦးမှာ Red News Agency က သတင်းထောက် တာလင်းမောင်နှင့် အလွတ်တန်းသတင်းထောက် နောင်ရိုးတို့ဖြစ်သည်။ CPJ
မြန်မာနိုင်ငံကို လျှပ်စစ်ပစ္စည်းနှင့် စက်ယန္တရား တင်ပို့မှု တရုတ် ပိတ်
နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်များမှ တစ်ဆင့် မြန်မာနိုင်ငံကို တင်ပို့နေသည့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ၊ စက်ယန္တရားများနှင့် အိမ်သုံးလူသုံးကုန်၊ ဆေးဝါးများကို တရုတ်ဘက်က ပိတ်ပင်လိုက်သည်။ အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်နေ့ကစ၍ မူဆယ်-ကြယ်ခေါင်ဘက်ရှိသည့် နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်များကို တရုတ်ဘက်က ပိတ်ပင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ကုန်သည်တစ်ဦးက “မနေ့ မနက်ပိုင်းကစပြီး ပစ္စည်းတွေ မြန်မာဘက်အခြမ်းကို တင်သွင်းခွင့်ပိတ်တာ။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေ လုံး၀ သယ်လို့ မရဘူး။ ဆေးဝါး၊ ဆေးပစ္စည်းတွေ တင်လို့မရဘူး။ အစားအသောက်ဆိုရင်တောင် တစ်ကိုယ်ရည်စာပဲရတယ်။ ဆိုင်ကယ်တွေလည်း တင်လို့မရဘူး။ တားမြစ်ထားတာတွေ သယ်ရင် စာအုပ်သိမ်း၊ ပြည်ဝင်ခွင့် ၄ နှစ်ပိတ်မယ်ပြောတယ်။ စက်ပစ္စည်းဆိုရင် ဘာတစ်ခုမှ သယ်ခွင့်မပေးဘူး” ဟု ပြောသည်။ တရုတ်ဘက်က မြန်မာနိုင်ငံကို ပစ္စည်းတင်ပို့မှု ပိတ်ပင်သည့်ကာလ မည်သည့်အချိန်အထိ
စစ်တွေရှိ စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းများက တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသော မြို့ ၃ မြို့ကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေ
(ရခိုင်က မြို့ ၃ မြို့တွင် နေ့စဉ်ရက်ဆက် တိုက်ပွဲပြင်းထန်) ရခိုင်ပြည် မြို့တော် စစ်တွေမြို့တွင်ရှိသော စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းများက တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသော ပေါက်တော၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းနှင့် ရသေ့တောင်ဒေသများကို လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေကြောင်း AA က အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ထားသည်။ ကျိန္တလီ၊ ကမ်းသာယာမြို့များမှလည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာနေရာများသို့သာမက တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသော နေရာများ၊ မြို့၊ ရွာများသို့ပါ လက်နက် ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ပင်လယ်ပြင်တွင် တပ်စွဲထားသော စစ်ကောင်စီ၏ စစ်သင်္ဘောကြီးများပေါ်မှလည်း လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်းများကိုလည်း နေ့တိုင်းပြုလုပ်လျက်ရှိကြောင်း AA က ပြောသည်။ ဤကဲ့သို့ စစ်ကောင်စီ၏ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူများ
ARSA ၏ အခိုင်အမာ တပ်စခန်း ၄ နေရာကို AA သိမ်းပိုက်
(ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-ရခိုင် နယ်စပ်တစ်လျှောက် စိန်ခေါ်မှုအသစ်ဖြစ်လာဟုဆို) ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တောဒေသရှိ မေယုတောင်တန်းတွင် အခိုင်အမာစခန်းချထားသော စစ်သွေးကြွ မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင် ARSA ၏ တပ်စခန်း ၄ ခုကို အာရက္ခတပ်တော် AA က သိမ်းပိုက်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။ တပ်စခန်းများအား မသိမ်းပိုက်မီ အောက်တိုဘာလ ၁၉ ရက်နေ့ကစ၍ ARSA နှင့် ထိတွေ့တိုက်ပွဲ ၅ ကြိမ်အထိ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း AA က ယမန်နေ့ အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ အဆိုပါ တပ်စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီမှ တပ်ဆင်ပေးထားသော လက်နက်ခဲယမ်းများအပြင် မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တင် အလောင်းအချို့ကိုလည်း သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ကြောင်း AA က ဆိုသည်။ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်
ချစ်သူကို သေနတ်ဖြင့် ပစ်သတ်ခဲ့သည့် PDF ဒုတပ်ခွဲမှူးကို ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်ချမှတ်
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ် သခွတ္တောကျေးရွာက အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို သေနတ်ဖြင့် ပစ်သတ်ခဲ့သည့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်မှ ရွှေဘိုခရိုင်တပ်ရင်း (၂)၊ တပ်ခွဲ (၁) ၏ ဒုတပ်ခွဲမှူးကို ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်ချမှတ်လိုက်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG က ထုတ်ပြန်သည်။ အကျဉ်းစစ်တရားရုံးချုပ် စစ်ဆေးချက်အရ အမျိုးသမီးအား ပစ်သတ်ခဲ့ကြောင်း အမှုမှန်ပေါက်သဖြင့် ဒုတပ်ခွဲမှူး ပြည့်ထွန်းနိုင် (ခ) လင်းစေ ကို အလုပ်ကြမ်းနှင့် ထောင်ဒဏ် ချမှတ်လိုက်ကြောင်း NUG က အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ NUG ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက် ညနေပိုင်းက သမီးရည်းစားချင်း စကားများကြရာမှ