ညီနောင်မဟာမိတ်ကို ကရင်နီလူငယ်များနှင့် မန္တလေး ကျန်းမာရေးမိသားစုက လေးစားဂုဏ်ပြု
စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို အရှိန်အဟုန်မပျက် ဆက်လက် တိုက်ခိုက်နေခြင်းနှင့် မြို့ပေါင်း၊ စခန်းပေါင်းများစွာကို သိမ်းပိုက်ကာ အောင်မြင်မှုရရှိနေသော ညီနောင်မဟာမိတ် (MNDAA, TNLA, AA) တို့ကို လေးစားဂုဏ်ပြု ထောက်ခံကြောင်း ကရင်နီလူငယ်များသမဂ္ဂနှင့် ကျန်းမာရေးမိသားစု (မန္တလေး) တို့က ထုတ်ပြန်ထားကြသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်နေ့က စတင်ခဲ့သော ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး၏ ကြိုးပမ်းမှုဖြင့် လက်ရှိ ရှမ်းမြောက်တွင် လားရှိုးမြို့အပါအဝင် မြို့ ၁၉ မြို့အား သိမ်းပိုက်ထားခြင်းနှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးကို စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့သည့်အတွက် ညီနောင်မဟာမိတ်ကို မဟာဗျူဟာ ပြောင်မြောက်လှသည်ဟု ကရင်နီလူငယ်များသမဂ္ဂ (UKSY) မှ ဇူလိုင်လ ၃၀
စစ်ကောင်စီကို ထောက်ပံ့ခြင်းနှင့် မြန်မာ့အရေး တရုတ်ဝင်စွက်ဖက်ခြင်း ရပ်တန့်ရေး ဗြိတိန်နှင့် အမေရိကန်ရောက် မြန်မာများ ဆန္ဒပြ
“ကိုယ်အိမ်ကိုယ်ပြန်တဲ့လမ်း ဘယ်သူမှ တားဆီးခွင့်မရှိ” ဟု ကြွေးကြော် စစ်ကောင်စီ (မြန်မာစစ်တပ်) ကို တရုတ်နိုင်ငံက ထောက်ခံနေခြင်းနှင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် တရုတ်အစိုးရက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နေခြင်းများကို ရပ်ဆိုင်းရေး ဗြိတိန်နိုင်ငံရှိ တရုတ်သံရုံးနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်ရုံးရှေ့တို့တွင် ပြည်ပရောက် မြန်မာများက ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုကြသည်။ ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့ အင်္ဂလန်စံတော်ချိန် မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီ ၃၀ မိနစ်အချိန် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၊ လန်ဒန်မြို့ တရုတ်သံရုံးရှေ့တွင် စစ်ကောင်စီကို မပူးပေါင်းရန်၊ စစ်ကောင်စီထံသို့ စစ်လက်နက်များ ရောင်းချနေမှုများ ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန် ဗြိတိန်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသား ၁၅၀ ဝန်းကျင်က ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံ တရုတ်သံရုံးရှေ့ဆန္ဒပြပွဲကို ယူကေရောက် မြန်မာနိုင်ငံဖွား
ရခိုင်မှာ စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးငယ်အချို့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောက်ယှက်ခံရ
ရခိုင်ပြည်အတွင်း တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ စတင်ပြီးနောက် မြောက်ပိုင်းဒေသက ဒေသခံပြည်သူများမှာ ရွှေ့ပြောင်းပုံစံဖြင့် စစ်ရှောင်နေရပြီး ဆယ်ကျော်သက် မိန်းကလေးငယ်များမှာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောက်ယှက်ခံရကြောင်း Western News ကို ပြောဆိုထားကြသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလအတွင်း တကျော့ပြန် မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများ စတင်ဖြစ်ပွားချိန်၌ မြို့ပေါ်က ဒေသခံပြည်သူများမှာ ကျေးလက်ဒေသရှိ ဆွေမျိုးများ သို့မဟုတ် ဘေးကင်းရာကျေးရွာများသို့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် စစ်ရှောင်ခဲ့ကြသည်။ မင်းပြားမြို့ပေါ်က အသက် ၁၇ နှစ်အရွယ် သမီးတစ်ဦးနှင့် အသက် ၁၀ နှစ်အောက် သားနှစ်ဦးပါ မိဘအပါအဝင် ပေါင်း ၅ ဦးတို့သည် ကျေးလက်ဒေသရှိ ဆွေမျိုးရင်းရှာမဟုတ်သော မိတ်ဆွေတစ်ဦးအိမ်သို့ စစ်ရှောင်စဉ် သမီးဖြစ်သူ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောက်ယှက်ခံခဲ့ရကြောင်း မိခင်ဖြစ်သူက
မောင်တောက ဟိန္ဒူကလေးငယ်များ ဝမ်းရောဂါဖြင့် သေဆုံးမှု များနေ
(ရုပ်အလောင်းများကို မီးသင်္ဂြိုလ်ခွင့် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက တားဆီး) တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသော ရခိုင်ပြည် မောင်တောမြို့နယ်က ဟိန္ဒူကျေးရွာများတွင် ကလေးငယ်များ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျော့ ရောဂါဖြင့် သေဆုံးမှုများပြားနေပြီး ရုပ်အလောင်းများကို သင်္ဂြိုလ်ခွင့် စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များက တားဆီးပိတ်ပင်နေကြောင်း သိရသည်။ အောင်ဗလကျေးရွာ အောင်ဗလကယ်ဆယ်ရေးစခန်းမှ စွန့်ခွာလာသော ဟိန္ဒူမိသားစု ၁၀၀ ကျော်မှာ မောင်တောမြို့ထဲ ရပ်ကွက် ၃ ရှိ အမှတ် (၃) အခြေခံမူလတန်းလွန်ကျောင်းတွင် စစ်ရှောင်နေကြောင်း သိရသည်။ ယင်းအထဲမှ ကလေးငယ်များမှာ ဝမ်းရောဂါဖြင့် သေဆုံးမှုများပြားနေပြီး ထမင်းလည်း နပ်မှန် မစားရဟု ဟိန္ဒူအမျိုးသားတစ်ဦးက Western News ကို ပြောသည်။ ” ကလေးတွေက ဝမ်းသွားတယ်။ အန်တယ်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျော့ကြောင့်
အော်ရီဒူး မြန်မာက ဝန်ထမ်း ၁၀၀ ကျော်ကို ခြိမ်းခြောက်ပြီး အလုပ်ကထုတ်ပယ်
မြန်မာနိုင်ငံမှ ဆက်သွယ်ရေးအော်ပရေတာ တစ်ခုဖြစ်သော အော်ရီဒူး မြန်မာ (Ooredoo Myanmar) က ဝန်ထမ်း ၁၀၀ ကျော်ကို ခြိမ်းခြောက်အကျပ်ကိုင်ပြီး အလုပ်က ထုတ်ပယ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဝန်ထမ်းများကို အာမခံ (Insurance) လိမ်လည်သည်ဟု စွပ်စွဲ၍ အလုပ်က ထုတ်ပယ်ခြင်းဖြစ်ပြီး အလုပ်ထွက်စာတွင် လက်မှတ်မထိုးသော ဝန်ထမ်းများကို တရားရုံးတိုင်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကြောင်း ဝန်ထမ်းများက ပြောသည်။ အတင်းအကျပ် အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် ဝန်ထမ်းတစ်ဦးက “လက်မှတ်မထိုးပေးရင် တရားရုံးကနေ တိုင်စာပို့မယ်။ လူလိမ်ပါ ဆိုပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာကို အကြောင်းကြားမယ်ဆိုပြီးတော့ပါ။ ထုတ်တဲ့ အရေအတွက်ကတော့ Ooredoo Contact Center Mandalay မှာပဲ အယောက် ၇၀ လောက် ရှိပါမယ်။
ကျောက်ဖြူက လူငယ်တစ်ဦး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များက အကြောင်းမဲ့ ဖမ်းဆီးသွား
ရခိုင်ပြည် ကျောက်ဖြူမြို့နယ် သိုင်းချောင်းအုပ်စု ပြားကျွိန်ကျေးရွာက အသက် ၃၃ နှစ်အရွယ် လူငယ်တစ်ဦးကို ကျောက်ဖြူအခြေစိုက် စစ်ကောင်စီ ၃၄ တပ်ရင်းက ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက် နံနက် ၃ နာရီတွင် အကြောင်းမဲ့ ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း သိရသည်။ ပြားကျွိန်ကျေးရွာက လူငယ်မှာ လင်းလင်း (ခေါ်) စိုးလင်းအောင် ဖြစ်ပြီး ကျောက်ဖြူမြို့ကနေ ရန်ကုန်မြို့ကို လေယာဉ်စီးပြီးသွားရန် ကျောက်ဖြူမြို့ထဲ ဆွေမျိုးအိမ်၌ စောင့်ဆိုင်းနေစဉ် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း မိသားစုဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ ” ကျမသားက ကျောက်ဖြူမြို့ထဲမှာ လေယာဉ်မှတ်ဖြတ်ဖို့ စောင့်နေတာပါ။ ဆွေမျိုးတစ်ယောက်အိမ်မှာ။ ဇူလိုင် ၁၉ မနက်အာရုံ ၃ နာရီမှာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေက ကားနဲ့ လားဖမ်းသွားပါတယ်။
ရှမ်းတောင်ပိုင်းကို RCSS သျှမ်းတပ် ကာကွယ်မည်ဟုဆို
ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းဒေသတည်ငြိမ်ရေးနှင့် ပြည်သူလူထုကို ကာကွယ်သွားမည်ဟု သျှမ်းတပ် RCSS/SSA က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက်မှ ၂၈ ရက်နေ့အထိ RCSS မှ ကျင်းပခဲ့သော ၆ လပတ်အစည်းအဝေးတွင် ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ရှမ်းပြည်တောင်းပိုင်းကို ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်သလို ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးအတွက်လည်း သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများဖြင့် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ပြောဆိုထားသည်။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ အိုးအိမ်စွန့်ခွာရခြင်း၊ အသက်သေဆုံးရခြင်းနှင့် ကလေးငယ်များ၊ အမျိုးသမီးများ၊ သက်ကြီးရွယ်များ အခက်အခဲဖြစ်နေကြသည်ကို RCSS/SSA က များစွာ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရသည်ဟု ဆိုသည်။ အာဏာသိမ်း မြန်မာစစ်တပ်ကြောင့် ၃ နှစ်ကျော်ကာလအတွင်းမှာ တိုင်းပြည်အနှံ့ စီးပွားရေးကျဆင်းခြင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံနေရခြင်းနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းလာကြောင်း ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီ ဖမ်းဆီးသွားသည့် အမ်းက အလယ်တန်းပြ ကျောင်းဆရာ မိသားစုနှင့် အဆက်အသွယ်မရသေး
ရခိုင်ပြည် အမ်းမြို့နယ် အမှတ် ၂ ရပ်ကွက်မှ အလယ်တန်းပြ ကျောင်းဆရာတစ်ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီးသွားပြီး မိသားစုဝင်များမှာ ယခုအချိန်အထိ အဆက်အသွယ် မရသေးကြောင်း သိရသည်။ ဖမ်းဆီးခံရသည့် ကျောင်းဆရာမှာ အမှတ် ၂ ရပ်ကွက်နေ အသက် ၄၀ အရွယ်ရှိ ဦးတင်မိုးထွန်းဖြစ်ပြီး မိသားစုဝင်များကို စစ်ကောင်စီက အကြောင်းကြားမှု လုံးဝမရှိသေးကြောင်း နီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “၂၃ ရက် မနက်ပိုင်းက ဖမ်းသွားတာပါ။ အိမ်က ဖမ်းသွားတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ သူ့ကို ရဲစခန်းကဆင့်ခေါ်တယ်။ ပြီးတော့ ပြန်မလွှတ်ဘဲ ဖမ်းထားလိုက်တာ။ အခု ရဲစခန်းမှာလည်း မရှိဘူး။ စခန်းကနေ ဘယ်ကို ယူသွားလဲ