Western News| စက်တင်ဘာ ၄

“တိုက်ပိတ်ထားတဲ့ အခန်းကျဉ်းကျဉ်းလေးထဲမှာ အစ်မကိုစော်ကားရင် ညီမကဘေးကနေ ထိုင်ကြည့်နေရတယ်။ နောက်တစ်နေ့ညီမကိုစော်ကားရင် အစ်မကဘေးကနေ ထိုင်ကြည့်နေရတဲ့ အဆင့်ပေါ့နော်။ တယောက်နဲ့ တယောက်ဘယ်လိုမှ မကူညီနိုင်ပဲ အော်ဟစ်သံတွေပဲကြားနေရတယ်”လို့ မဖြူညို (နာမည်လွှဲ)က ပြောရှာပါတယ်။

“ရင်ဘတ်တွေ၊ နားတွေကို ဆေးလိပ်မီးစတွေနဲ့ ရှို့တယ်၊ လက်သည်းအရေခွံတွေကို ဓားနဲ့ပါးပါးလေးလှီးတယ်”ကိုမြတ်နိုင်(နာမည်လွှဲ) က ပြောပါတယ်။

■ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့နေ့

စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို တစ်နိုင်ငံလုံးဆန္ဒပြတဲ့ အထဲက မကြာသေးခင်က ပူပူနွေးနွေး လက်ထပ်ထားတဲ့ ဇနီးမောင်နှံ နှစ်ယောက်လည်း စစ်အာဏာရှင် ဆန်ကျင့်ရေးမှာပါဝင်လာပါတယ်။ ရန်ကုန်လှည့်တန်း၊ ကမာရွက်စတဲ့ နေရာတွေမှာ သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ ဦးဆောင်ဆန္ဒပြရာမှာပါဝင်ခဲ့ပြီး အစိုးရဝန်ထမ်းတွေကို CDM လုပ်ဖို့ ဦးဆောင် လှုပ်ရှားတဲ့ဇနီးမောင်နှံလည်းဖြစ်ပါတယ်။

“ကျွန်တော်အမျိုးသမီးဆိုင်ကို သတင်းပေါက်ပြီး သိသွားတယ်တဲ့ အတွက် ဆက်နေလိုမရတော့ဘူးပေါ့ဗျာ။ ကျွန်တော်က ကမာရွတ်အထိုင်ဆိုတော့ ကမာရွတ်က ရဲတပ်ဖွဲ့အဖွဲ့စည်းတွေက ဝင်စီးတယ်။ အမျိုးသမီးရဲ့ အပ်ချုပ် (ဒီဇိုင်နာ) ဆိုင်မှာ ရှိတဲ့ လက်ဝတ်လက်စား၊ စာရွက်စာတန်းတွေ၊ ဒီဇိုင်းနာနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ အပ်ချုပ်ပစ္စည်းတွေ အကုန်ယူပြီး ဝင်မွှေတယ်။ အမျိုးသမီးနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ဆိုင်တွေ အကုန်သိမ်းခံလိုက်ကတယ်။ကျွန်တော်တို့ကိုလည်း ဖမ်းဝရမ်းထုတ်တယ်၊ ကျွန်တော်တို့ထွက်ပြေးတယ် မမိဘူးပေါ့ဗျာ”လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ပြောပါတယ်။

ကိုမြတ်နိုင်ဟာ တောင်ကိုးရီယားမှာ ၅နှစ်ကြာ အလုပ်ကိုင်ပြီးနောက် မိမိနိုင်ငံကို ပြန်ရောက်စဉ် အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ကြုံခဲ့ရပြီး အာဏာသိမ်း ဆန့်ကျင့်မှုမှာ ပူးပေါင်းပါဝင်လာခဲ့သူပါ။ သူ့ရဲ့ဇနီးဖြစ်သူဖြူညိုမှာ ရန်ကုန်မြို့က လှည့်တန်းမှာ ကိုယ်ပိုင် ဖက်ရှင်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ထားသူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး စီးပွားရေး ပြေလည်နေသူ တစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ စစ်အာဏာရှင် ကျရှုံးရေး လှုပ်ရှားမှုတွေကို ရပ်တန့်မသွားဘဲ မန္တလေး ဆန္ဒပြပြမှုတွေမှာ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာ ဘေးပတ်ဝန်တစ်ချို့ရဲ့ တိုင်းကြားမှုကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ၃ ရက်နေ့မှာ မန္တလေးပြည်ကြီးတံခွန်မှာ သူတို့ဇနီးမောင်နှံ နှစ်ယောက် ဖမ်းဆီးလိုက်ရပါတော့တယ်။

“သူတို့က အိမ်နောက်၊ အိမ်ရှေ့ အကုန်လုံးပိတ်ပြီး၊ ယူနီဖောင်း အပြည့်စုံနဲ့ သေနတ်တွေမောင်းတင်ပြီးလာဝင်ဖမ်းတယ်။ စစ်သားတွေများတယ်၊ ရဲကတယောက်နှစ်ယောက်ပဲ ပါတယ်။ အမျိူးသားကိုလည်းထိုးကြိတ်တယ်။ ဓားတွေနဲ့ လည်ပင်းကိုထောက်တယ်။ ရိုက်နှက်ပြီးဖမ်းတယ်။ ညီမကိုလည်း အင်္ကျီကိုဆွဲဆောင့်၊ ဒူးတွေထောက်ခိုင်း၊ လက်နောက်ပြန်ကြိုးတွေတုပ်ပြီး ကားပေါ်ဆွဲတင်တယ်။ ကားပေါ်ရောက်တော့လည်း အမျိုးသားကို ထပ်ပြီးထိုးကြိတ်တယ်”လို့ မဖြူညိုက ပြောပါတယ်။

■ မန္တလေး နန်းတွင်း စစ်ကြောရေးမှ ငရဲခန်းများ

ဒါပေမယ့် စိတ်မကောင်းစွာနဲ့ ညချင်းတွင်းမှာ မန္တလေး လေးမျက်နှာနန်းတွင် စစ်ကြောရေးစခန်းကို အပို့ခံလိုက်ရပါတယ်။ စစ်ကြောရေးမှာ ရက်ရက်စက်စက် နှိပ်စက်ခံခဲ့ရပြီး အရှင်လုလု ငရဲမှာ နေခဲ့ရတဲ့အကြောင်း ပြောပြလာပါတယ်။

“ဖမ်းဆီးခေါ်သွားပြီး တစ်ညလုံးနှိက်စက်တယ်၊ အခန်းကျဉ်းလေးထဲမှာ လက်နှစ်ဖက်ကို ဘယ်တစ်ဖက်၊ ညာတဖက်ကြိုးချည်ထားပြီး ခြေထောက်ကိုလည်း ကြိုးတုတ်ထားတယ်။ ပြီးရင် သုံးမြောင်တုံးတွေနဲ့ ခြေထောက်ဆန့်လျက်သားကို ဒူးရိုးတွေ၊ ပေါင်အရိုးတွေပေါ်ကို လိုက်လိမ့်တယ်။ တစ်ညလုံးပေါ့ဗျာ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်တာ၊ ကျနော်လည်း သတိလစ်သွားလိုက်၊ သူတို့ကပြန်နိုးလိုက် ရေတွေနဲ့လောင်း၊ အမျိုးမျိုးနှိပ်စက်တယ်။ နားရွက်တွေ၊ ရင်ဘက်တွေကို ဆေးလိပ်မီးစ တွေနဲ့ရှို့တယ်။ လက်သည်းတွေ၊ နားရွက်အနောက်တွေဆိုရင် ဓားတွေနဲ့ ပါးပါးလှီးတယ်။ စိတ်ဒဏ်ရာ အဆိုးဆုံးအခြေအနေကတော့ ကျနော့်အမျိုးသမီးကို မင်းပြောရင်ပြော၊ မပြောရင်မင်းမိန်းမကို မင်းအရှေ့မှာ မုဒိန်းကျင့်မယ်ဆိုပြီးခြိမ်းခြောက်တာအဆိုးဆုံးပဲ၊ ပြောရုံတင် မဟုတ်ဘူးဗျ ကျနော် အရှေ့မှာ အမျိုးသမီးကို ဖမ်းချုပ်ပြီး ကိုယ်ထိလက်ရောက် လုပ်နေတာတွေ တွေ့ရတော့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တော်တော်ထိခိုက်ရတယ်” လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ဆက်လက်ပြောပါတယ်။

သူတို့နှစ်ဦးဟာ မန္တလေး လေးမျက်နှာနန်းတွင်း စစ်ကြောရေးမှာ ၁၄ရက်ကြာတဲ့အထိ ညှဉ်းပန်းနှိက်စက်မှုတွေ ခံခဲ့ရပါတယ်။

“စစ်ကြောရေးမှာ ၁၄ရက်ကြာတယ်၊ အဲ့ဒီ ၁၄ရက်အတွင်းမှာ တကယ်လူ့ငရဲရောက်နေသလိုပဲ တစ်နေ့တမျိုး မရိုးရအောင် နှိပ်စက်ခံခဲ့ရတယ်။ နေရတဲ့ အခန်းကအရမ်းကျဉ်းတယ်၊ နှိပ်စက်ခံထားရတော့ မအိပ်နိုင်ဘူး၊ သုံးယောက်တစ်ခန်းနေရတယ်။ အခန်းကျဉ်းတော့ဘေးတစောင်းအိပ်ခဲ့ရတယ်။ လွှတ်မြောက်လာတဲ့ အချိန်မှာလည်း စိတ်ဒဏ်ရာတွေအများကြီး ကျန်ခဲ့တယ်။ ညဘက်ဆိုင်ကယ်သံတွေ၊ သော့သံတွေ ကြားရင် လင်မယားနှစ်ယောက် အမှောင်ထဲကနေ အိပ်နေရင်း ထကြည့်တယ် စိတ်ကအလိုလို ကြောက်စိတ်တွေဝင်တယ်” လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ပြောပါတယ်။

၁၄ ရက်ကြာတဲ့အထိ ညှဉ်းပန်းနှိက်စက်မှု ခံရပြီး တစ်ချို့ အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် အဓမ္မပြုကျင့်ပြီး သတ်ပစ်လိုက်တဲ့ သူတွေ အများအပြားလည်းရှိကြောင်းလည်း ဖွင့်ဟ ပြောဆိုလာပါတယ်။

“သူတို့က စစ်နေရင်းနဲ့လည်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာနှောင့်ယှက်ကြတယ်၊ ရင်ဘက်တွေကိုင်တာ၊ ပြီးရင်ဘယ်ယောင်္ကျားနဲ့ ဘယ်လိုအိပ်ခဲ့ဖူးလဲ၊ ငါနဲ့အိပ်မလားမေးတယ်။ နောက်ထပ်စစ်ကြောရေးမှာဆိုရင် ညီမနှစ်ယောက်ကို ဖမ်းမိတယ်။ တိုက်ပိတ်ထားတဲ့အခန်းကျဉ်းကျဉ်းလေးထဲမှာ အစ်မကိုစော်ကားရင် ညီမက ဘေးကနေထိုင်ကြည့် နေရတယ်။ နောက်တစ်နေ့ညီမကိုစော်ကားရင် အစ်မကဘေးကနေထိုင်ကြည့်နေရတဲ့ အဆင့်ပေါ့နော်။ တယောက်နဲ့ တယောက်ဘယ်လိုမှ မကူညီနိုင်ပဲ အော်ဟစ်သံတွေပဲကြားနေရတယ်။ CDMဆရာဝန်မ တယောက်ဆိုရင် နန်းတွင်း စစ်ကြောရေးမှာပဲ စစ်သားလေးယောက်လောက်ရှိတယ် မုဒိန်းကျင့်ပြီး လက်စဖျောက်သတ်လိုက်တယ်ပေါ့နော် ညီမကိုယ်တိုင် မတွေ့လိုက်ပေမဲ့ ညီမထက်အရှေ့ရောက်တဲ့အမတွေ ပြောပြလို့သိရတယ်”လို့ မဖြူညိုက ပြောပါတယ်။

“အထဲမှာအဆိုးဆုံးအခြေအနေတွေက အများကြီးပေါ့ဗျာ၊ ကျနော်တို့က အခန်းကျဉ်းလေးထဲမှာတခန်းကို ၃ယောက်နေရတယ်။ အဲ့ဒီထဲမှာကျနော်က အငယ်ဆုံးပေါ့၊ အထဲမှာမူလတန်းကျောင်းအုပ်ဆရာတယောက်နဲ့ အကိုတစ်ယောက်ပါတယ်၊ ညှဉ်းပန်းနှိက်စက်များများလာတော့ စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မခံနိုင်တော့ဘူး။ ညမှောင်တဲ့အချိန်မှာ သူရဲ့ရှိတဲ့ပုဆိုးကိုချွတ်တယ်။ နံရံမှာရှိတဲ့ သံငုတ်မှာ သူပုဆိုးကိုချည်ပြီး အဆုံးစီရင်ဖို့လုပ်တယ်။ အဲ့ဒီအချိန်မှာကျနော်တို့ကလည်း အရမ်းနှိက်စက်ခံထားရတော့ ခန္ဓာကိုယ်ကဆန့်နေပြီ၊ အတင်းရုံးကန်ထပြီး ကျောင်းဆရာနဲ့ နှစ်ယောက်သူတို့ဝိုင်းဆွဲတာပေါ့။ အဆိုးအခြေအနေဆိုပေမဲ့ တယောက်ကို တယောက်အားပေးရတာပေါ့ဗျာ”လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ပြောပါတယ်။

နန်းတွင် စစ်ကြောရေးမှာ ညဖက် ထုတ်ပြီး စစ်ဆေးတာနဲ့ နေ့ခင်းဖက်ထုတ်ပြီး စစ်ဆေးတာ နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ ညဖက် ထုတ်ပြီး စစ်ဆေးတဲ့သူတွေကတော့ အသက်ရှင် ပြန်လာဖို့ လမ်းစက နည်းပြီး စစ်ဆေးပြီး လက်လွန်သေဆုံးသူတွေ များပြားလွန်တယ်လို့ ကိုမြတ်နိုင် ဆက်လက်ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ဘေးခန်းမှာဆို သားဖနှစ်ယောက်နဲ့ တူတယောက်ဆိုရင် ညဖက်ခေါ်ထုတ်တယ်၊ အခန်းတွေက အရမ်းမှောင်နေပေမဲ့ သူတို့ကို ခေါ်ထုတ်တယ်ဆိုတာ သိရတယ်။ အခန်းရဲ့ တဖက်မှာ ရိုက်နှက်ပြီးစစ်မေးတယ်။ သူတို့ကသောက်စားထားတော့စိတ်ရှိတိုင်း အုပ်စုလိုက် ဝိုင်းရိုက်တယ်။ တကယ့်ငရဲခန်းလိုပဲ ပထမတော့ ဆူညံသူတွေ၊ အော်သံတွေကြားရတယ်။ နောက်ပိုင်း ၁၅မိနစ်လောက်မှာ သူတို့မအော်နိုင်တော့ဘူး ထင်ပါတယ်။ အသံကလုံးဝကို ပျော့သွားပြီး ငြီးသံတွေပဲကြားရတော့တယ်။ ပုံမှန်ဆိုရိုက်နှက် စစ်မေးပြီးအခန်းထဲပြန်သွင်းတယ်။ အဲ့ဒီညမှာပြန်မသွင်းလာဘူး။ ကျနော် စိတ်ထင်တာပေါ့နော် သူတို့ သတိလစ်သွားတယ်ပဲထင်တာ။ အဲ့ဒါနဲ့ ကျနော်လည်း ထမင်းလာပို့ နေကြစစ်သားလေး မေးကြည့်တော့ မင်းနဲ့ ဘာဆိုင်လဲ မင်းသိစရာလိုဘူးဆိုတော့ ကျွန်တော်လည်းသူတို့ဆုံးသွားပြီဆိုတာ သဘောပေါက်လိုက်တယ်။ အရင်ကလည်းဒီလိုလုပ်ရပ်တွေ ခဏခဏရှိတယ်လို့ သိရတယ်”လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ပြောပါတယ်။

■ စစ်ကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုမှာ စစ်ကောင်စီပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းပြောဆိုရာမှာ ထောင်နဲ့ အချုပ်ခန်းတွေမှာ အကျဉ်းသားတွေကို ညှဉ်းပန်းနှိက်စက်တာမရှိကြောင်းနဲ့ စစ်ကြောရေးတွေမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေ အဓမ္မ ပြုကျင့်တာတွေမရှိကြောင်း ပြောဆိုထားပါတယ်။

■ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း လွှတ်မြောက်လာခြင်း

သူတို့ဇနီးမောင်နံနှစ်ယောက်ဟာ စစ်ကြောရေးမှာ ၁၄ ရက်ကြာနေခဲ့ရပြီး မန္တလေး အိုးဖိုထောင် ပို့ဆောင်ခံလိုက်ရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက သူတို့နှစ်ယောက်ကို အမှု ၅ခုနဲ့ တရားစွဲဆိုခဲ့ပြီး အဲ့ဒီမှာ ၅၀၅(က) (ခ)၊၅၁၊ ၅၂၊ ၁၇ တို့နဲ့ တရားစွဲခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အမှုတစ်ခုနဲ့ သာ ပြစ်မှုထင်ရှားတာကြောင့် ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၅ရက်နေ့မှာ မန္တလေး အိုးဘိုထောင် ပြည်ကြီးတံခွန် ထောင်တရားရုံးကနိုင်ငံတော် အကြည်အညိုပျက်စေမှုနဲ့ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာတော့၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မေလ ၃ရက်နေ့မှာ အမျိုးသားနဲ့ အတူ လွှတ်ငြိမ်းနဲ့ ပြန်လွှတ်ခဲ့ပါတယ်။

■ ဆက်လက် တိုက်ပွဲ ဝင်မည်

နောက်ထပ် အဖမ်းခံရမယ်ဆိုတဲ့ အသိစိတ်နဲ့ မန္တလေးမှာ ဆက်မနေရဲ့တော့ နယ်စပ်တစ်နေရာကို ရွှေ့ပြောင်း လာခဲ့ကြပါတယ်။ နယ်စပ်တစ်နေရာကိုရောက်တဲ့အခါမှာလည်း စစ်အာဏာရှင်အမြစ်ပြုတ်ရေးကို ဆက်လက် လှုပ်ရှားသွားမယ်လို့ ကိုမြတ်နိုင် ကပြောဆိုလာပါတယ်။

“ကျနော်ကတော့ ရှေ့ဆက်ပြီး တက်နိုင်တဲ့ဘက်ကနေ စစ်အာဏာရှင်ကျရှုံးရေးအတွက် တက်နိုင်ဘက်ကနေပါဝင်သွားဖို့ ရှိပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့သပိတ်တွေမှာလည်း ပါဝင်နေတယ်။ နိုင်ကျဉ်းတွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီးလည်း တောင်းဆိုမှုတွေ၊ ထောင်ဝင်စာတွေ့တာတွေ၊ လိုအပ်တဲ့ အစားအသောက်ပို့တဲ့ နေရာတွေမှာလည်းတက်နိုင်သလောက် ဦးဆောင်လုပ်ပေးနေပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့နေရာ ဘယ်နေရာမဆို လုပ်ပေးဖို့အဆင်သင့်ပါပဲ”လို့ ကိုမြတ်နိုင်က ပြောပါတယ်။

“ကျမကတော့ လိုအပ်ရင်လိုအပ်တဲ့နေရာကနေ ဆက်ပြီးတော့ ပါဝင်ပူးပေါင်းသွားမှာပါ။ စစ်အာဏာရှင် အမြန်ကျရှုံးမှ ကျန်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေလည်း လွှတ်မြောက်မှာဆိုတော့ ဒီတော်လှန်ရေးအမြစ်ပြတ်တဲ့ အထိဆက်လုပ်သွားမှာပါ”လို့ ဖြူညို(နာမည်လွှဲ) ကပြောပါတယ်။

အာဏာသိမ်းနောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီထံ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူ စုစုပေါင်း ၂၄၄၇၃ ဦးရှိပြီး အဲ့ဒီအထဲမှ ၁၉၉၅၄ ဦးမှာထိန်းသိမ်းခံနေရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိန်းသိမ်းခံနေရသူတွေထဲက (၇၁၉၉) ဦးမှာ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း ခံထားရလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP က ဩဂုတ် ၂၉ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အာဏာသိမ်းတဲ့ အချိန်ကစလို့ ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့ထိ အမျိုးသမီး စုစုပေါင်း ၃၆၄၇ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရပါတယ်။ အဲ့ဒီထဲမှာ အမျိုးသမီး ၈၃၅ ဦး ဟာမတရားပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းကို ခံနေကြရကြောင်း မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ ကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

Western News မှ ယမင်း ရေးသားသည်။
ဓါတ်ပုံ- BBC

Western News-WN

Western News-စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်

မြန်မာနိုင်ငံရေး နောက်ပြန်လှန်ကျချိန်ကို ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်ကျော်နေကြရသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့သည် ရရှိနေပြီးသော ဒီမိုကရေစီတစ်ပိုင်းတစ်စပင် ပြန်လည်း ရုပ်သိမ်းခံလိုက်ရသည်။ ဒီအခြေအနေတွင် လူငယ်များက စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဆိုးကို လုံး၀ လက်မခံဘဲ လမ်းပေါ်ထွက်၍ တစ်ဖုံ၊ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ဖြင့် တစ်မျိုး တွန်းလှန်လာကြသည်။ နဂိုကတည်းက လက်နက်ကိုင်ပြီး တိုက်ပွဲဝင်နေကြသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုများနှင့် လက်နက်မကိုင်ဘဲ တနည်းနည်းဖြင့် တွန်းလှန်နေကြသည့် အုပ်စုများ ရှိနေကြသေးသည်။ ယခင် ၂၀၁၀ – ၂၀၂၀ ထိ ၁၀နှစ်တာ တည်ဆောက်ခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စလည်း ပျက်ပြယ်သွားလေသည်။ Nationwide Ceasefire Agreement (NCA) အခန်းကဏ္ဍကလည်း နိဌိတံသွားလေသည်။

သည်နေရာတွင် စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၈လ ကျော်ထဲသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်တွင် အခြေအနေအချို့ကို သဲသဲကွဲကွဲ မြင်လာရသည်။ စစ်တပ်ဆိုသည်မှာ အာဏာနှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို လက်လွတ်မခံချင်သည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ အရာရာတိုင်းကို ဗိုလ်ကျပြီး သူတို့သာတတ်သည်။ သူတို့သာ သိသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ဦးနေဝင်းလက်ထက်မှ စ၍ ဦးသန်းရွှေလက်ထက်ထိ တခြား အင်စတီကျုရှင်း (Institution) အားလုံးကို ဖျက်စီးပစ်ပြီး စစ်တပ် အင်စတီကျုရှင်း (Institution) တစ်ခုတည်းကိုသာ တည်ဆောက်လာသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းလက်ထက်က စစ်အင်အားကို တိုးချဲ့ရာကနေ ဦးသန်းရွှေလက်ထက်တွင် စီးပွါးရေးဓနအင်အားကိုပါ တည်ဆောက်သည့် စစ်တပ်သည် တိုင်းပြည်ရဲ့ အရင်းအမြစ်အားလုံးကို လက်ဝါးကြီး အုပ်ပြီး စနစ်တကျ တည်ဆောက်ထားသည်။ ယခုလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်လက်ထက်တွင် ရေငုတ်သင်္ဘောပိုင်ဆိုင်သည့် စစ်တပ်ထိကို တိုးချဲ့လာနေသည်။ ထို့ကြောင့် တိုင်းပြည်အာဏာကို သိမ်းယူလိုက်ချိန်တွင် စစ်တပ်နှင့် ပြည်သူသည် ပြဒါးတစ်လမ်း သံတစ်လမ်းကို ပြန်ရောက်သွားသည်။

ဤနေရာတွင် ကျွန်တော်တို့ တွေ့မြင်နေရသည့် အပိုင်း ဘက်ကို သွားကြရအောင်။ စစ်တပ်အုပ်ချုပ်ပုံကို မကြိုက်။ မကြိုက်၍လည်း တွန်းလှန်ကြသည်။ တွန်းလှန်ရာတွင် ပုံစံမျိုးစုံကို တွေ့ကြရသည်။ သို့ရာတွင် ဘုံရည်းမှန်ချက်တွင် ကွဲလွဲနေသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်။ ဆိုလိုသည်က တချို့က စစ်တပ်ကို အမြစ်ပြတ်တိုက်ထုတ်ပြီး နောက်ထပ် ဒီမိုကရေစီကို လိုလားသော စစ်တပ်တစ်ခုကို အစားထိုးမည်လား။ အပြတ်တိုက် တစ်အုပ်စု။ နောက်တစ်အုပ်စုက စစ်တပ်ကို နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ထဲက ပယ်ထုတ်ပြီး စစ်တပ်ကို စစ်တန်လျားကို ပြန်။ ဒီမိုကရေစီထွန်းကားရင် တော်ပြီ ဆိုသည့် အုပ်စု။ တနည်း စစ်တန်းလျားကို ပြန်စေချင်သည့် အုပ်စု။ နောက်တစ်အုပ်စုကတော့ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို သွားမည်။ စစ်တပ်ကို ဖယ်ထုတ်ပြီး နယ်မြေအလိုက် မိမိစစ်တပ်ဖြင့် နေမည်ဆိုသည့် ပုံစံမျိုးတို့ဖြစ်ကြသည်။ နဂို လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲဝင်နေကြသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ EAOs အုပ်စုထဲမှာတောင် ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို ရည်ရွယ်ပြီး တိုက်နေတဲ့ အုပ်စုနဲ့ ကွန်ဖက်ဒရိုက်ကို ရည်ရွယ်ပြီး တိုက်နေတဲ့ အုပ်စုတွေ ရှိနေကြသည်။

လက်ရှိမှာတော့ ယေဘုယျ သုံးအုပ်စုပဲ ဆိုကြပါစို့။ အသေးစိပ်ထပ်ခွဲလျှင် သုံးအုပ်စုထက် ပိုနေသေးသည်။ ကျွန်တော် ထောက်ပြချင်သည့် အပိုင်းမှာ ယခု အုပ်စုကွဲများကို ပြန်လည်ပေါင်းစပ်နိုင်ပြီး၊ အုပ်စုနှင့် ဘုံရည်မှန်းချက် ချမှတ်နိုင်သည့် အုပ်စု ပျောက်ဆုံးနေခြင်းဖြစ်သည်။

အဖွဲ့အစည်းတိုင်းတွင် ရည်ရွယ်ချက် ( Vision )၊ ရည်မှန်းချက်(Mission) နဲ့ လုပ်နည်းလုပ်ဟန် (Strategy) ဆိုပြီး ရှိကြသည်။ တချို့အဖွဲ့အစည်းများသည် ရည်ရွယ်ချက်မတူ။ ရည်မှန်းချက်တူကြပြီး လုပ်ငန်းလုပ်ဟန် ကွဲလွဲသော်လည်း တပ်ပေါင်းစု စုဖွဲ့ပြီး လက်တွဲ လုပ်ဆောင်ကြသည်။ တပ်ပေါင်းစုစနစ်ကို စုဖွဲ့အတွက် ကြိုတင် ညှိုနှိုင်းလုပ်ဆောင်ကြသည်။ ယခုအခင်းအကျင်းတွင် ကျွန်တော်တို့ မြင်နေရသည်က တပ်ပေါင်းစု စုဖွဲ့မှုပင် ပျောက်ဆုံးနေသည်။

တပ်ပေါင်းစုစနစ်ပျောက်ဆုံးမှုသည် ပန်းတိုင်ပျောက်ဆုံးမှုဆိုလျှင် မှားမည်မဟုတ်။ အလွန်တရာ အင်အားကြီးမားပါသည် ဆိုသည့် အင်္ဂလိပ်တို့၊ ဂျပန်တို့ကို မြန်မာပြည်သူများ တော်လှန်ခဲ့ခြင်းသည် တပ်ပေါင်းစုစနစ်ဖြင့် တော်လှန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအမှူးပြုသော ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစု (ဖဆပလ)ကို ဖွဲ့စည်းပြီး တော်လှန်ခဲ့ခြင်းကြောင့် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကို ရခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နောက်ထပ် NLD သည် ၁၉၈၈ အလွန်တွင် တပ်ပေါင်းစုအသွင်ဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့သည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ဦးတင်ဦးအစုအဖွဲ့၊ ဦးအောင်ရွှေအစုအဖွဲ့နဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အစုအဖွဲ့ကို ပေါင်းစပ်ပြီး တည်ထောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် တပ်ပေါင်းစု ပုံစံပျောက်ဆုံးပြီး တစ်သီးပုဂ္ဂလဆန်သည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ကို ရောက်ရှိသွားသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် သည်ကိစ္စကို ထပ်ဖြည့်ပါမည်။ တပ်ပေါင်းစုကို စနစ်တကျဖွဲ့နိုင်သော ခေါင်းဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍကို ပြန်လည် သုံးသပ်ဖို့လိုသည်။ အမျိုးမျိုးပြန့်ကြဲနေသော အစုအဖွဲ့များကို ပြန်လည် စုစည်းနိုင်မှ အားဖြစ်သည်။ အားရှိမှ တွန်းလှန်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အဖွဲ့အစည်းတိုင်းကို မေးကြည့်ပါ။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကြိုက်သလားဆိုလျှင် မကြိုက်ကြောင်း တွေ့ရှိရလိမ့်မည်။ ဤသို့ဆိုလျှင် မည်သည့်အတွက်ကြောင့် မကြိုက်တာချင်းတူကြပြီး လက်မတွဲနိုင်ကြသလဲ။ ဤနေရာတွင် ဦးသျှောင်လို့ပဲ ခေါ်ခေါ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ပဲ ခေါ်ခေါ် ရှေ့ဆောင်ပဲခေါ်ခေါ်၊ ဦးဆောင်မှုရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ပျောက်ဆုံးနေသည်။ ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်ဖြင့်သာ ဖြေရှင်းနေကြသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ဦးဆောင်အဖွဲ့ကို လေ့လာကြည့်သလောက် National Unity Government (NUG) အခန်းကဏ္ဍကို ကြည့်မိသည်။ သူတို့နဲ့ တပြိုင်တည်း နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍကို NUG က ဦးဆောင်ပြီး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို People Defense Force (PDF) ကို ဖွဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် PDF အများစုသည် NUG အောက်မှာ လှုပ်ရှားနေကြသည်ဆိုခြင်းထက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ အောက်တွင်သာ ပညာသင်ယူရင်း လှုပ်ရှားနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ တချို့နေရာများတွင် PDF နှင့် NUG တို့ ချိပ်ဆက်မှုကိုပင် မမြင်ရ။

သည်နေရာတွင် တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အမြင်ကိုလည်း အနည်းငယ် ချပြလိုသည်။ တိုင်းရင်းသားတွေက ၂၀၁၅-၂၀၂၀ကာလ NLD အစိုးရ လက်ထက်ကတည်းက NLD ကို မယုံကြပေ။ NLD ကလည်း တိုင်းရင်းသားတွေကို မဟာမိတ်ဖြစ် လက်တွဲ မခေါ်ခဲ့။ NLD ပါတီ စလာစဉ်က တိုင်းရင်းသားများနဲ့ နားလည်မှု တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ တွဲချက်ညီညီ စစ်အုပ်စုကို တိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၂၀၁၅-၂၀၂၀ကာလတွင် NLD ကိုယ်တိုင်က ဒီမိုကရေစီအာဏာရှင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကျွန်တော့်ထောက်ပြချက်ကို ဗမာအများစုက ကြိုက်ကြလိမ့်မည်မဟုတ်။ သို့သော် တိုင်းရင်းသားတွေဘက်ကတော့ ပကတိ အရှိတရားဖြစ်သည်။ ပြဿနာဖြေရှင်းလိုလျှင် ပြဿနာ၏ ဗဟိုချက်မကို တိုက်ရိုက်နားလည်ဖို့ လိုသည်။ အနာသိမှ ဆေးရှိဆိုသည့် စကားပုံသည် အဖြေကို ရနိုင်သည်။ ယခုလည်း NUG သည် NLD ၏ အသွင်ပြောင်းအဖြစ်သာ လက်ခံကြသည်။ မြင်လည်း မြင်ကြသည်။ ၁၉၉၀ ကာလအလွန် NLD သည် သူတို့ ခံနေရချိန်တုန်းက တိုင်းရင်းသား အားကို ယူသုံးခဲ့ပြီး အမှန်တကယ်လည်း သူတို့ အာဏာရချိန်တွင် တိုင်းရင်းသားများကို လက်တွဲဖြုတ်ခဲ့သည်ဟု တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးသမား အများစု မြင်ကြသည်။ ထို့ကြောင့် NUG ကိုလည်း တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးသမားများသည် သိပ်စိတ်ချပုံ မပေါက်ကြပေ။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အုပ်စုပင်၊ လက်နက်မကိုင်သည့် နိုင်ငံရေးအုပ်စုများပင် ကိုယ်နည်းကိုယ်ဟန်ဖြင့်သာ ရပ်တည် တိုက်ခိုက်နေကြသည်။ တချို့နေရာများတွင် PDF များကို ယာယီခြေချခွင့်နဲ့ သင်တန်းပေးခြင်းများကို လုပ်ကိုင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

NUG ရဲ့ နိုင်ငံရေး ဦးဆောင်မှုကို ပြန်သုံးသပ်ဖို့ လိုလာသည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းကြည်၏ အကြမ်းမဖက် လမ်းစဉ်က လုံး၀ သွေဖယ်လာခဲ့ပြီး လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်သို့ ရွေ့လာခဲ့သည်။ လက်နက်ကိုင်ဆိုကတည်းက အကြမ်းဖက်လမ်းစဉ်ပင်ဖြစ်သည်။ ပါးကိုက်လို့ နားကိုက်သည်ဆိုသည့် လမ်းစဉ်ပင်။ ဤသည်လည်း အချိန်ကာလရွေ့လျားလာမှုနဲ့ မျိုးဆက်တို့ တွန်းအားကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ဤနေရာမှာ NUG က PDF လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို တည်ထောင်လာသည်ကတော့ ဟုတ်ပြီ။ နဂိုရှိနှင့်ပြီးသား စစ်တပ်၏ တိုက်ရည်ခိုက်ရည်နဲ့ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ကို နားလည်ပြီးသား တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များကို မည်သို့ စုဖွဲ့မည်းနည်း။

ဤမေးခွန်းက အဖြေဖြစ်သည်။ အားလည်းဖြစ်သည်။ PDF လက်နက်ကိုင်အစုအဖွဲ့နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အစုအဖွဲ့ကို စုစည်းနိုင်မှသာလျှင် အရွေ့တခုကို ရောက်နိုင်မည်။

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များတွင် အစုအဖွဲ့ ၃မျိုးလောက်ကို ပြန်တွေ့ရသည်။ အရင် အစိုးရများနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးနေသည့် အုပ်စု တစ်အုပ်စု ရှိသည်။ သည်အစုအဖွဲ့မှာ လက်နက်ကိုင် တပ် ၁၀ ဖွဲ့ပါဝင်သည်။ အဓိက လက်နက်ကိုင်အားဖြင့် KNU နဲ့ RCSS သည် ပင်မ လက်နက်ကိုင် အုပ်စုများဖြစ်ကြပြီး ကျန်အုပ်စုများမှာ မပြောပလောက်သည့် အင်အားများသာ ရှိကြသည်။ သို့ရာတွင် သည်အစုအဖွဲ့သည်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရေးအရွေ့အတွက် အင်အားစု တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြင်ရသလောက် KNU တစ်ဖွဲ့သာ တွန်းတွန်းတိုက်တိုက် တိုက်ပွဲဝင်နိုင်ပြီး ကျန်အဖွဲ့များ၏ အခန်းကဏ္ဍများကို မတွေ့ရပေ။ KNU သည်ပင် တခါတခါ ယိုင်လဲချင်သည့် ပုံပေါက်သည်။ KNU ပင် တချို့တပ်မဟာများကို မထိန်းချုပ်နိုင်သည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။ RCSS ကလည်း စစ်တပ်နဲ့ စစ်တိုက်ရသည်ထက် သူတို့ ရှမ်းအချင်းချင်းဖြစ်သည့် SSPP ဖြင့်သာ နယ်မြေပြဿနာကို ဖြေရှင်းနေရသည်။ သို့ရာတွင် ငြိမ်းရေး ဆွေးနွေးဖက်အုပ်စုတို့သည် တစ်ဖွဲ့နှင့် တစ်ဖွဲ့ကြား PPST အစည်းအဝေးအရ တွေ့ဆုံမှု ရှိနေကြသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

နောက်တစ်အုပ်စု မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လက်နက်ကိုင်အင်အားစု၏ ၈၀%ဖြစ်သော မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အုပ်စုအဖြစ် သုံးနှုန်းသည့် FPNCC ဖြစ်သည်။ သည်အုပ်စုမှာ KIA, UWSA တို့သည် အင်အားကြီးအဖွဲ့များဖြစ်ကြသကဲ့သို့ ကျန်အဖွဲ့များသည်လည်း တိုက်ရည် ခိုက်ရည် ပြည့်ဝသည့် အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ၏ အပေါ်ပိုင်း တစ်ပိုင်းလုံးကိုထိ စစ်ရေးအရ ဖြန့်ကျက်နိုင်သည့် အုပ်စုလည်းဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက် AA ဖြန့်ကျက်မှုမှသည့် KIA, UWSA အပြင် TNLA, MNDAA, NDAA, SSPP တို့ထိ စစ်ရေးအင်အား ကောင်းသည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံရေးကို ပြောင်းလဲပေးနိုင်သည့် (Game Changer) များဖြစ်ကြသည်။ စစ်တပ်ကလည်း သည်အုပ်စုကို ရှိန်သလို၊ NUG ဘက်ကလည်း သည်အုပ်စုကိုရမှ အပြောင်းအလဲကို သွားနိုင်မည်။

နောက်တစ်အုပ်စုကတော့ အစိုးရနဲ့ NCA အဆင့်မဟုတ်သည့်တိုင် NCA နီးနီးလောက် ဖြစ်နေသည့် ရှမ်းနီတပ်မတော် KNPP နဲ့ နာဂတပ်မတော် NSCM တို့ဖြစ်သည်။ တခြား လက်နက်ကိုင်ပြီး တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် အစုအဖွဲ့တို့ပါဝင်သည်။ ဥပမာ SNA တို့ကို ဆိုလိုသည်။

သည်နေရာတွင် NUG သည် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဉ်ကို ရွေးပြီး သွားလိုလျှင် သည်အုပ်စုများကို စုဖွဲ့ပြီး တပ်ပေါင်းစု ဖွဲ့နိုင်ရမည်။ သည်အုပ်စုများကို တပ်ပေါင်းစု မဖွဲ့နိုင်လျှင် PDF တို့၏ အသက်ပေးမှုတို့သည် အလဟဿ ဖြစ်သွားလိမ့်မည်။ PDF တို့ကို အဓိက အကာအကွယ်ပေးနိုင်သည့် အစုအဖွဲ့များမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသာဖြစ်သည်။ ယခုအခြေအနေတွင် NUG ကိုယ်တိုင်က တိုင်းရင်းသားများနဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့နိုင်ဖို့ ကြိုးစားသည်ဆိုတာထက် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းတွင် သံရေးတမန်ရေး ဝင်ဆန့်ဖို့လောက်ကိုသာ ကြိုးစားနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ အမှန်က သံရေးတမန်ရေးသည် အရေးကြီးသည်မှန်သော်လည်း ပြည်အင်အားသည် ပြည်တွင်းမှာတည် ရှိသည်ကိုလည်း သတိပြုဖို့လိုအပ်သည်။

တိုင်းရင်းသားများကို ချဉ်းကပ်ပုံအသစ်များနဲ့ လမ်းကြောင်းသစ်များကို ရှာဖွေသင့်သည်။ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို ရည်ရွယ်သည်ဆိုလျှင် ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို ဖြန့်ကျက်ချပြသင့်သည်။ ၁၉၅၈ ခု၊ ရှမ်းမူဖြစ်သော ၈ ပြည်ထောင်မူကို လက်ကိုင်ပြီး သွားမည်လား။ ဒါမှမဟုတ် ယခု ဦးနေဝင်းချခဲ့သည် ၁၉၇၄ ခုနှစ် တိုင်း(၇)ခု၊ ပြည်(၇)ခုနဲ့ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်(၁၄)ခုမူကို ဆက်ကိုင်တွယ်မည်လား။ အာဏာခွဲဝေမှုနဲ့ ဘသာဝသယံဇာတခွဲဝေမှုတို့ကို NUG က သဲသဲကွဲကွဲ ချပြရမည်။ NUG ကိုယ်တိုင်တောင်မှ သဲသဲကွဲကွဲ မချပြလျှင် ဝေဝါးနေလျှင် နောက်က လိုက်ပါရမည့်သူတို့ ဝေဝါးပြီး ယုံကြည်မှုကို ရရှိနိုင်လိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။ အချိန်မှီသာ မပြလျှင် PDF ကလေးများ၏ အသက်ပေးမှုနဲ့ ရပ်ရွာများ စတေးခံရမှုသည် အလဟဿဖြစ်သွားလိမ့်မည်။

စစ်တပ်ကတော့ ရှင်းသည်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို လက်ကိုင်ထားသည်။ သူတို့ မူဝါဒပြတ်သားသည်။ အာဏာကိုယူသည်။ လုပ်ရပ်ကိုလည်း ပြတ်ပြတ်သားသား ပြထားသည်။ အာဏာကို လာမထိနှင့်။ ထိရင် သတ်မယ်။ ဒါ သူတို့မူဖြစ်သည်။ ထိုနည်းတူ NUG ကလည်း သူတို့ မူကို ချပြဖို့ လိုသည်။ မူကို ချပြပြီးမှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အစုအဖွဲ့များနဲ့ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့များကို စုစည်းပြီး တပ်ပေါင်းစုဖွဲ့ကာ သူတို့ သွားချင်သည့် နေရာကို ရောက်အောင် သွားနိုင်လိမ့်မည်ဟု အကြံပြု ထောက်ပြပါရစေ..။

Western News| အောက်တိုဘာ ၁၇

ရခိုင်ပြည် စစ်တွေအကျဉ်းထောင်တွင် အကျဉ်းသားများအား ထောင်ဝင်စာ တွေ့ခွင့်ကန့်သတ်ခံ ထားရဆဲဖြစ်ပြီး ဆေးကုသမှုမှာလည်း မရရှိကြောင်း အကျဉ်းကျခံ နေရသူများ၏ မိသားစုဝင်များက ပြောသည်။

ထိုသို့ ထောင်ဝင်စာ တွေ့ခွင့်ကန့်သတ်ထံထားရမှုမှာပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ကိုဗစ်ကာလအတွင်းမှ စတင်၍ ဖြစ်ပြီး ၃ နှစ်ကျော်ခန့်အကြာ လက်ရှိအချိန်ထိ အဆိုပါကန့်သတ်ချက်မှာ ဆက်လက်တည် ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။

စစ်တွေအကျဉ်းထောင်တွင် အကျဉ်းကျနေသည့် ဝန်ကြီးဟောင်းများအားလည်း ထောင်ဝင်စာ တွေ့ခွင့်မရကြောင်း ထိုသို့တွေ့ခွင့်မရခြင်းမှာ အကျဉ်းထောင်မှ ချမှတ်ထားသည့် ကန့်သတ်ချက် တစ်ခုဖြစ်ပြီး အကျည်းကျခံနေရသူများအားလုံးမှာ မိသားစုဝင်များနှင့် တွေ့ခွင့်ကို ပိတ်ပင်ခံထားရဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အကျဉ်းထောင်အတွင်း နေထိုင်နေရသူများမှာ အစားသောက်နှင့် ဆေးဝါး ရရှိမှုပိုင်းတွင် အဆင်မပြေမှုတို့အများအပြားရှိနေကြပြီး မကျန်းရေးမကောင်းသည့်အခါတွင်းလည်း ဆေးကုသမှုတွင် ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလအတွင်းက နိုင်ငံတော်ဆူပူလှုံ့ဆော်မှုပုဒ်မဖြင့် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံလိုက်ရသူ ကိုဇော်မိုးထက်မှာ စစ်တွေအကျဉ်းထောင်သို့ပြောင်းရွှေ့ခံရပြီး ထောင်ဝင်စာသွားတွေ့ခဲ့မှုအခြေနေအား မိသားစုဝင်တစ်ဦးက ယခုကဲ့သို့ပြောသည်။

“သူအကျဉ်းထောင်ပြောင်းသွားကတည်းက ၂ ခါသွားတွေ့ပါတယ်။ ၂ ခါလုံးတွေ့ခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။ အစားအသောက် တွေပို့ရတာတွေက သိပ်ပြီးတော့လည်း အဆင်မပြေလှပါဘူး ” ဟုပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့တကျော့ပြန် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားစဥ်က ၎င်းမှာ ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလအတွင်းက ဖမ်းဆီးခံရပြီး နိုင်ငံတော်ဆူပူလှုံ့ဆော်မှုပုဒ်မဖြင့် ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံထားရဆဲ ဖြစ်သည်။

ယင်းအပြင် ရက္ခိုင့်တပ်တော်နှင့် ဆက်စပ်၍ နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ်များအပြင် မူးယစ်ဆေးဝါးဖြင့်ပါ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူ မခိုင်ခိုင်စံနှင့် ကိုမောင်ဘုတို့အား ထောင်ဝင်စာသွားတွေ့ခဲ့သည့်နှင့်ပတ်သက်၍ လည်း မိသားစုဝင်များက ယခုကဲ့သို့ဆိုသည်။

“ရသေ့တောင်ကနေ တွေ့ခွင့်ရလို့ ရငြားသွားခဲ့တာ တွေ့ခွင့်မရပါဘူး။ အဆင်ပြေနိုင်တဲ့ အစားအသောက်လေးတွေ လုပ်ပြီး ထောင်အဝလောက်မှာပဲ ထောင်ဝန်ထမ်းကို ပေးခဲ့ရတယ်။ ကျန်းမာရေးအခြေနေတွေ ဘယ်လိုရှိနေ လဲဆိုတာလည်း မသိရဘူး ” ဟုပြောသည်။

အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ရခိုင်ပြည်နယ် လုံခြုံရေးနှင့် နယ်စပ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီးကျော်သူရနှင့် ပြည်နယ် သတင်းပြန်ကြားရေး ဦးလှသိန်း အား ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း တစ်စုံတစ်ရာ တုန့်ပြန်ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

အကျဉ်းသားများအား ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့် ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ထားမှုမှာ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံနေရခြင်းဖြစ်ပြီး မိသားစုအနေဖြင့်တွေ့ ခွင့်ရမည့်ကိစ္စကို တာဆီးထား၍မရဟု ရခိုင့်လူ့အခွင့် အရေးကာကွယ် မြှင့်တင်သူများအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးမြတ်ထွန်းက ပြောသည်။

“ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီအချက်ကို ခွင့်ပြုပေးရမယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်တုန်းက ပိတ်လိုက်တာဟာလည်းမဖြစ်သင့်ဘူး။ သူတို့ဆီမှာ လိုအပ်တဲ့ ကာကွယ်မှုတွေစနစ် တကျစီစဥ်ထားပြီးပဲ တွေ့ခွင့်ရအောင်လုပ်ထားရမှာ။ အဲ့လို တွေ့ခွင့်မပေးတာဟာ အကျဉ်းထောင်ရဲ့ လူ့အခွင့်ရေး စံချိန် စံညွှန်းအချက် ၁၂ ချက်ထဲက အချက်တွေနဲ့ငြှိနေတယ်။ အကျဉ်းသားဟာ မိသားစုနဲ့ တွေ့ကိုတွေ့ခွင့်ရကိုရရမယ်။ တွေ့ခွင့်မရဘူးဆိုရင် ဒါဟာအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်ရေး ကြေညာစာတမ်းကို ချိုးဖောက်တာပဲလို့ ပြောရမယ်” ဟုပြောသည်။

ရခိုင်တွင် စစ်တွေ အကျဉ်းထောင်၊ ဘူးသီတောင် အကျဉ်းထောင်၊ ကျောက်ဖြူ အကျဉ်းထောင် စသည့်ဖြင့် သံတွဲအကျဉ်းထောင် အသီးသီးရှိပြီး အကျဉ်းထောင်မရှိသည့် မြို့နယ်များမှ အကျဉ်းသားများကိုမူ စစ်တွေ အကျဉ်းထောင်သို့ အဓိကပို့ဆောင်လေ့ ရှိတတ်သည်။

ရခိုင်တွင် ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်က အကျည်းထောင်၊ အချုပ်ထောင်အသီးသီးမှ အကျဉ်းသား ၃၁၇ ဦး၊ ဧပြီလအတွင်းက ၁၇၃ ဦး၊ သြဂုတ်လအတွင်းက ဦးရေ ၆၀ ကျော် စသည်ဖြင့် စစ်ကောင်စီမှ အသီးသီး လွှတ်ပေးမှုရှိထားသည်။

Western News-WN

Western News| အောက်တိုဘာ ၁၈

လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးသမိုင်း ပိုရှည်ကြာလျှင် လူထုယုံကြည်မှုလျှော့ကျသွားမည်ဟု ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA ကို ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP ဥက္ကဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က သတိပေးပြောဆိုလိုက်သည်။

အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် NCA ၈ နှစ်ပြည့်အခမ်းအနားပွဲတွင် ဒေါက်တာအေးမောင်က သတင်းထောက်များ မေးမြန်းမှုအပေါ် ယင်းကဲ့သို့ သတိပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“AA မှာ လက်နက်မော်ဒန်လေးတွေရှိနိုင်တယ်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးသမိုင်းရှည်ကြာသည်နှင့်အမျှ လူထုသည် ယုံကြည်မှု လျှော့ကျလာနိုင်တယ်။ တော်လှန်ရေးဆိုတာ အချိန်တိုတိုလေးအတွင်းမှာ သူ့ရဲ့ပန်းတိုင်းကို ရောက်သွားရင် အောင်မြင်တယ်။ ဥပမာ ခင်ဗျားတော့ ချေဂွေဗားရားတော့ ခေတ်မှာ ကက်စထရိုတော့ကိုကြည့်။ ကြာလာရင် လူထုက ယုံကြည်မှုဘာတို့ ကျကျသွားတယ်။ တော်လှန်ရေးသမိုင်းက ရှည်သွားတာပေါ့။ အဲလိုမဖြစ်အောင် သူတို့တွေ ကြိုးစားရမှာပေါ့။ ကျနော်တို့က သူတို့ဘက်ကို ဝင်စဉ်းစားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA အနေဖြင့် မည်သည့်အတွက်ကြောင့် လက်နက်ကိုင်ရသလဲဆိုသည်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး သိအောင်လုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်းနှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို NCA ထဲတွင် ပါဝင်ရန် ခေါ်ယူနေ၍ ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA သည်လည်း NCA ထဲတွင် ပါဝင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဒေါက်တာအေးမောင်က ဆိုသည်။

“ဝ လိုမျိုးတည်ဆောက်နိုင်သလား၊ အခြေခံဥပဒေထက် ကျော်လွန်ပြီး ကိုယ်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ လူမျိုးတွေအတွက် တည်ဆောက်နိုင်သလား၊ အခြေခံဥပဒေအရ မေးရမယ့် မေးခွန်းဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့ ဘယ်လိုဖြေရှင်းကြမလဲ ဟုတ်လား။ ဝ ဟာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ရှိတယ်။ ပြည်နယ်တစ်ခုရဲ့ အခွင့်အရေးလည်း ပြည့်ပြည့်ဝဝရှိတယ်။ ကျနော်တို့က အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်၊ အုပ်ချုပ်ခွင့်လို့ ပါးစပ်က ဘယ်လောက်ပဲပြောပြော ပြည်ထောင်စုရဲ့ မူအတိုင်းပဲ ရခိုင်တို့၊ မွန်တို့၊ ရှမ်းတို့က သွားနေရတယ်။ အဲဒီနှစ်ခုရဲ့ ခြားနားချက်ကို လက်နက်ကိုင်ခေါင်းဆောင်တွေက သိမှာပေါ့။ ဒုတိယတစ်ချက်က ဘယ်ကြောင့်ပေါ်ပေါက်လာသလဲဆိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သမိုင်းကြောင်းတွေ၊ ရည်မှန်းချက်တွေ ရှိမှာပေါ့။ အဲဒီရည်မှန်းချက်တွေကို သူက ဘယ်လောက်ပေးမယ်။ ကိုယ်က ဘယ်လောက်ပေးမယ် စဉ်းစားဖို့လိုတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့အတွက် NCA မထိုးတဲ့တိုင်အောင် ဒီလို NCA ပွဲမှာ ပါဝင်သင့်တယ်။ ပါဝင်မှလည်း လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေကို ပြည်သူကို ချပြလို့ရမှာပေါ့။ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုမလိုတဲ့ မည်သည့်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကိုမဆို အမြဲတမ်းတိုက်တယ် ခိုက်တယ်ဆိုတာကို ပြည်သူက ကြာရှည်လက်ခံဖို့ ခက်တယ်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းဖို့က ငြိမ်းချမ်းရေးပဲ။ AA အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်တွေဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးတွေ့ဆုံပွဲကို မသွားလိုကို မရဘူး။ ဒါမှ အဲဒီတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမှာ ရှေးတိုးနောက်ဆုတ် လုပ်လို့ရမှာဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ကစပြီး မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ရခိုင်ပြည်အတွင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားသည်မှာ လက်ရှိအချိန်အထိဖြစ်ပြီး AA ကမူ အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှုက ဆက်လက်ရှိနေသေးသည်ဟု ပြောဆိုထားသည်။

AA သည် ရခိုင်ပြည်တွင် စစ်တပ်တစ်ခုတည်းသာ ရှိရမည်ဆိုသည့် မူဖြင့် သွားနေပြီး ရခိုင်ပြည်လူထုများ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်၊ အုပ်ချုပ်ခွင့်နှင့် သယံဇာတများအား စီမံပိုင်ခွင့်အပါအဝင် ကိုယ်ပိုင် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်တို့ကို ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်သည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA သည် မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ရခိုင်ပြည်အတွင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားသော်လည်း ကချင်ပြည်နယ်တွင် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာစစ်တပ်အား တိုက်ခိုက်နေကြောင်း သိရသည်။

ယင်းအပြင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA သည် NCA ထဲတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသော်လည်း တရုတ်၊ ဂျပန်ကြားဝင်မှုတို့ကြောင့် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့မှတစ်ဆင့် မြန်မာစစ်တပ်လည်းဖြစ် စစ်ကောင်စီနှင့် ငြိမ်းချမ်းဆွေးနွေးမှုများရှိနေသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA သည် အာရက္ခလမ်းစဉ် အမည်ဖြင့် ရခိုင်ပြည်၏ တော်လှန်ရေးကို ဦးဆောင်နေသော်လည်း အချိန်ကာလသတ်မှတ်ချက်များကို ရခိုင်လူထုထံသို့ တရားဝင်ချပြခြင်းများ မရှိသေးပေ။

တော်လှန်ရေးကာလ မည်သည့်အချိန်တွင် ပြီးဆုံးမည်၊ လက်ရှိတွင် တော်လှန်ရေး ရည်မှန်းချက်များ မည်မျှအထိ ရရှိထားပြီ အပါအဝင် လက်ရှိဆောင်ရွက်နေမှုအခြေအနေနှင့် စစ်ကောင်စီနှင့်ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများကို ရခိုင်ပြည်သူများထံသို့ ချပြရန် လိုအပ်နေခြင်းဖြစ်သည်။

Western News-WN

Western News| အောက်တိုဘာ ၁၈

ဂါဇာအလယ်ပိုင်းရှိ အန်ဂလီယန် ခရစ်ယာန်အသင်းက ဖွင့်ထားသောဆေးရုံကို အစ္စရေးစစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူ ၅၀၀ ခန့်သေဆုံးကြောင်း ဟားမတ်စ်အာဏာပိုင်များက ပြောသည်။

ဂါဇာအလယ်ပိုင်းရှိ Al-Ahli Arab ဆေးရုံတိုက်ခိုက်ခံရချိန်တွင် ဆေးရုံ၌ ဒဏ်ရာရလူနာများသာမက မြောက်ပိုင်းမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသော ပါလက်စတိုင်းများ ခိုလှုံနေခဲ့ကြသည်။

သေဆုံးသူအရေအတွက်ကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပါက ၂၀၀၈ နောက်ပိုင်း အစ္စရေးလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် သေဆုံးမှု အများဆုံးဖြစ်လာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ဆေးရုံတိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် ဂျော်ဒန်နိုင်ငံက အမေရိကန်သမ္မတနှင့် တွေ့ဆုံပွဲကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်ကို ရပ်တန့်ရေးကလွဲ၍ အခြားပြောဆိုရန် မရှိကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် ယနေ့ အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ယင်းနောက် ဂျော်ဒန်သို့ ထပ်မံသွားရောက်ကာ ဂျော်ဒန်ဘုရင်၊ အီဂျစ်သမ္မတနှင့် ပါလက်စတိုင်းခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

ဂျော်ဒန်ဘုရင် အဗ္ဗဒူလာ ၂ က ဆေးရုံတိုက်ခိုက်ခံရမှုကို လူအစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အတွက် ရှက်စရာဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ပါလက်စတိုင်းဒုက္ခသည်များကို ကူညီပေးနေသော ကုလသမဂ္ဂကလည်း ယခုဖြစ်ရပ်သည် အလွန်ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်ပြီး ပြည်သူများ၏ အသက်ကို အလေးမထားဘဲ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ကျူးလွန်မှုကို ပြသနေကြောင်း ဆိုထားသည်။

ဆေးရုံသည် နေမကောင်းသူများနှင့် ဒဏ်ရာရရှိသူများသာမက အိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးလာရသော ပြည်သူများကို လက်ခံကူညီပေးထားကြောင်း ပါလက်စတိုင်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးက ဆိုသည်။

ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ကလည်း အစ္စရေးတို့ ဆေးရုံကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုသည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဟု အပြစ်တင်ထားသည်။

အစ္စရေးဘက်ကမူ ဆေးရုံတိုက်ခိုက်မှုသည် ၎င်းတို့ဘက်က တိုက်ခိုက်မှုမဟုတ်ဘဲ ပါလက်စတိုင်း အစ္စလာမ်မစ် ဂျီဟတ်အဖွဲ့က ဒုံးကျည်ပစ်ခတ်မှုအတွင်း လမ်းကြောင်းလွဲကာ ပေါက်ကွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြန်လည်တုံ့ပြန်ထားသည်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သော ဂျီဟတ်အဖွဲ့ကလည်း ၎င်းတို့ ပစ်ခတ်မှု မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။

ဂါဇာမြောက်ပိုင်းကနေ ပြည်သူများ စွန့်ခွာကြရန် အစ္စရေးစစ်တပ်က ကြိုတင်သတိပေးထားကတည်းက ပါလက်စတိုင်း ၆ သိန်းကျော်အထိ တောင်ပိုင်းကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေခဲ့ကြရသည်။

၁၁ ရက်ကြာ အစ္စရေး-ဟားမတ်စ်အရေးကြောင့် အစ္စရေးဘက်တွင် သေဆုံးသူ ၁၄၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး ဂါဇာဘက်တွင် သေဆုံးသူ ၃၀၀၀ ခန့် ရှိလာပြီဖြစ်သည်။

Ref: Aljazeera, BBC, Reuters

Western News| အောက်တိုဘာ ၁၈

ရခိုင်ပြည် ကျောက်ဖြူမြို့နယ် ပန်းတော်ပြင်အုပ်စု ကျွဲတဲကျေးရွာက အသက် ၂၃ နှစ်အရွယ် ကိုအောင်နိုင် သေဆုံးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရဲမှူးနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများအားလုံးကို တရားစွဲဆိုနိုင်ရန် ကိုအောင်နိုင်၏ မိဘများအား ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA က ခေါ်ယူသွားကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။

ကိုအောင်နိုင်သည် ဆိုင်ကယ်ခိုးမှုဖြင့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ရှိ AA ရဲတပ်ဖွဲ့ထံ ဖမ်းဆီးခံထားရစဉ် သေဆုံးသွားသည့်အတွက် AA ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခက ရဲမှူးနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများအားလုံးကို အရေးယူသွားမည်ဟု Western News သို့ ပြောဆိုထားသည်။

ထိုသို့ ပြောဆိုပြီးနောက် ကိုအောင်နိုင်၏ မိဘများဖြစ်သော ဦးမောင်သန်းချေနှင့် ဒေါ်သိန်းရွှေရီတို့ကို ယမန်နေ့ အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က ကမ်းထောင်းကြီးမြို့သို့ AA ရဲတပ်ဖွဲ့က ခေါ်ယူသွားကြောင်း ကျွဲတဲကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးသောင်းမြင့်ထွန်းက ပြောသည်။

“အောင်နိုင်သေဆုံးမှုမှာ ပါဝင်ပတ်သက်နေတဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို တရားစွဲဆိုဖို့ဆိုပြီး မိသားစုဝင်တွေကို AA က လာရောက်ခေါ်ယူသွားပါတယ်။ မနေ့က ခေါ်ယူသွားတာပါ။ အခုထိတော့ ပြန်မရောက်သေးဘူး” ဟု ပြောသည်။

ကိုအောင်နိုင် မိဘများက AA ရဲမှူးနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများကို မည်သည့်ပုဒ်မများဖြင့် တရားစွဲထားခြင်းနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA အနေဖြင့် မည်ကဲ့သို့ အရေးယူထားသည်ကို သိရှိနိုင်ရန် မိဘများအား Western News မှ ဆက်သွယ်နေဆဲဖြစ်သည်။

AA ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခကိုလည်း ကိုအောင်နိုင်သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ တပ်အတွင်း မည်ကဲ့သို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်နေခြင်းနှင့် အရေးယူထားခြင်းကို သိရှိနိုင်ရန် Western News မှ မေးမြန်းထားပြီး လတ်တလောတွင် ဦးခိုင်သုခမှ ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်း မရှိသေးပေ။

ကျွဲတဲကျေးရွာ ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်က ဆိုင်ကယ်ခိုးမှုတစ်ခုကြောင့် လူ့သက်တစ်ချောင်း သေဆုံးသွားရသည်မှာ မဖြစ်သင့်ကြောင်း မိန့်ကြားသည်။

“ဆိုင်ကယ်ခိုးမှုနဲ့ လူ့အသက်တစ်ချောင်းဆုံးရှုံးသွားရတယ်ဆိုတာက မဖြစ်သင့်ဘူးလေ။ ထွက်ပြေးလို့ ထိုးကြကြိုက်ကြတယ် ဆိုရင်လည်း အတွင်းဒဏ်ရာ ရလောက်အောင်ထိ မလုပ်သင့်ဘူး။ စခန်းရောက်တဲ့ အခါမှာလည်း ထပ်ပြီး ကြိမ်ဒဏ် ၁၀ ချက်လောက်ပေးသေးတယ်။ အဲဒီတော့ အတွင်းဒဏ်ရာ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ရပြီပေါ့။ နောက်နောင် ဒီလိုမျိုးဖြစ်ရပ်တွေ မဖြစ်စေချင်ဘူး။ တရားဥပဒေအတိုင်း နည်းလမ်းတကျနဲ့ လုပ်ဖို့ AA ကို မှာချင်ပါတယ်။ ဒီလူငယ်ကိုကြည့်ပေါ့နော်။ သူက လူငယ်၊ အနာဂတ်တွေ ရှိတယ်။ မိသားစုနဲ့နေဖို့ အခွင့်အရေးဆုံးရှုံးသွားပြီ။ ဒီလူငယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အိမ်ထောင်ကျလို့ မွေးလာမယ့် သားသမီးတွေဖြစ်ဖြစ် နောင်အနာဂတ်မှာ ရခိုင့်ခေါင်းဆောင်တွေ မဖြစ်လာဘူးလို့ ပြောလို့မရဘူးလေ။ ဒုစရိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် အသက်ပေးလိုက်ရတော့ အားလုံးဆုံးရှုံးသွားပြီပေါ့။ နောက်နောင် ဦးဇင်းတို့ရွာမှာပဲဖြစ်ဖြစ် တခြားနေရာဒေသတွေမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ထပ်ပြီး မဖြစ်စေဖို့ AA ကို မှာကြားစေချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကိုအောင်နိုင်မှာ ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ရိုက်နှက်မှုကြောင့် အတွင်းဒဏ်ရာများစွာ ရရှိခဲ့ပြီးနောက် မိမိကိုယ်ကိုရေသောက်မိ၍ ရှော့ဖြစ်မှုကြောင့် သေဆုံးသွားခြင်းဖြစ်သည်ဟု AA ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခက ပြောဆိုထားသည်။

အောက်တိုဘာလ ၁၀ ရက်နေ့ ည ၂ နာရီခန့်တွင် သေဆုံးသွားပြီး အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့ နေ့လယ်တွင် ရင်ခွဲထားသော ကိုအောင်နိုင်၏ ရုပ်အလောင်းကို မိသားစုဝင်များ တောင်းဆိုချက်အရဟုဆိုကာ AA က မိဘများထံသို့ ပေးပို့ခဲ့ကြသည်။

ကိုအောင်နိုင်သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကျွဲတဲကျေးရွာဒေသခံများနှင့် မိသားစုဝင်များမှာ စိတ်မကောင်းဖြစ်နေကြပြီး တရားမျှတမှုရရှိရေးအတွက် တောင်းဆိုနေကြကြောင်း သိရသည်။

Western News-WN